[[Lêer:1838 12 16 Ou Grietjie uitgestel in museum van Voortrekkermonument, Pretoria.jpg|duimnael|Ou Grietjie uitgestal in museum van Voortrekkermonument, Pretoria]]
Een'''Grietjie''' was een van die bekendste [[Kanon|kanonne]] wat vanaf die [[Groot Trek]] (ongeveer 1835 tot 1854) tot met die [[Eerste Vryheidsoorlog]] (1880-1881) diens gedoen het, was ʼn kanon genaamd “Grietjie”. Hierdie kanonnetjiekanon is tans in die Museum[[museum]] van die [[Voortrekkermonument]] in [[Pretoria]] te sien, op bruikleen van die Nasionale Kultuurhistoriese Museum in Pretoria.
Tydens die Groot Trek het die [[Voortrekkers|Trekkers]] se wapenrusting uit [[Geweer|gewere]], pistole en kanonne bestaan, maar die presiese aantal kanonne wat in die binneland gebruik is, is onbekend. Afgesien van die morele ondersteuning wat die aanwesigheid van kanonne tydens vyandelike aanvalle gebied het, het die gebruik daarvan (die sogenaamde drie- of sesponder-kanonnesesponderkanonne) vir die TrekkersVoortrekkers heelwat probleme veroorsaak. Ronde koeëls, die normale projektiele, het weinig teen groot getalle aanstormende vyand beteken en slegs goed opgeleide kanonniers kon skrapnel doeltreffend gebruik. Boonop het die kanonne na elke skoot ʼn aansienlike ent terugbeweeg, wat tydelik ʼn gevaarlike gaping in die laermuur veroorsaak het.
Verder het die kanonne groot hoeveelhede ammunisie gebruik – vir een skoot het ʼn drieponderkanon ʼn pond [[Buskruit|kruit]] benodig, terwyl sy lading skrootladingskroot twee [[Pond (eenheid)|pond]] en tien onse geweeg het. Dis te verstane dat so ʼn groot hoeveelheid ammunisie meer doeltreffend in die TrekkersVoortrekkers se roers gebruik kon word, veral omdat ʼn kanon nie meer as twee of drie skote per minuut kon skiet nie.
Na raming dateer Grietjie uit ongeveer 1800. Die verhewe “F” op een skamel dui daarop dat dit ʼn Engelse skeepskanonnetjieskeepskanon is. Grietjie word geklassifiseer as ʼn vierponder “carronnade” met ʼn lengte van 490 mm en het dus ʼn 2,3 kg-koeël afgevuur.
