Slag van Elandslaagte: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k Wysigings deur AliwalN6 teruggerol na laaste weergawe deur Oesjaar
Etiket: Terugrol
Lyn 1:
{{Infoboks Militêre Konflik-en
{{DISPLAYTITLE:Slag van Elandslaagte 21 Oktober 1899}}
|conflict=Slag van Elandslaagte
|image=[[Lêer:Battle of Elandslaagte Map.png|250px]]
|caption=Posisies vroeg die middag, voor die slag.
|partof=[[Tweede Vryheidsoorlog]]
|date=[[21 Oktober]] [[1899]]
|place=[[Elandslaagte]], [[KwaZulu-Natal]], [[Suid-Afrika]]
|result=Britse oorwinning
|combatant1=[[Lêer:Flag of the United Kingdom.svg|20px]] [[Verenigde Koninkryk van Groot-Brittanje en Ierland|Verenigde Koninkryk]]
|combatant2=[[Lêer:Flag of Transvaal.svg|20px]] [[Zuid-Afrikaansche Republiek]]
|commander1=John French<br />[[Ian Hamilton]]
|commander2=Generaal Kock †
|strength1=2500<br />18 kanonne<ref name="britishbattles">[http://britishbattles.com/great-boer-war/elandslaagte.htm britishbattles.com]</ref>
|strength2=1000<br />3 kanonne<ref name="britishbattles" />
|casualties1=237<ref name="britishbattles" />
|casualties2=350<ref name="britishbattles" />
|}}
[[Lêer:Elangslaagte.jpg|duimnael|links|200px|Die slagveld.]]
[[Lêer:Elandslaagte 1.jpg|duimnael|links|200px|'n Skets van die slag deur Richard Caton Woodville.]]
[[Lêer:Group portrait of Boer General Kock and his staff before the battle of Elandslaagte 21 October 1899 (retouched).jpg|duimnael|links|200px|Generaal Kock met sy persoonlike staf en offisiere van die Duitse Korps]]
 
Die '''Slag van Elandslaagte''' het plaasgevind op 21 Oktober 1899 by [[Elandslaagte]] in [[KwaZulu-Natal]], [[Suid-Afrika]] tydens die [[Tweede Vryheidsoorlog]].
== Agtergrond en Aanloop tot die Inval in Natal ==
Die 11 de Oktober 1899 was die dag waarop die oorlog in Suid-Afrika 'n aanvang geneem het. Die Britse regering het die regering van die ZAR in kennis gestel dat daar geen moontlikheid tot verdere samesprekings is nie. Ter voorbereiding is die veldtogplan vroeër reeds opgestel en die Boere kommando's gemobiliseer en na die Natalse grens verskuif. Die plan het ten doel gehad om slegs die landsgrense te beskerm teen 'n inval in die Republiek deur die Britse magte tot suid van Ladysmith te verdryf tot die Britse regering weer tot onderhandeling gedwing kan word. Ladysmith was die primêre doelwit. Die res van die veldtogplan, wat die weste betref, word nie hier voorgehou nie.
 
== Agtergrond ==
Op 11 en 12 Oktober 1899, onder leiding van kmdt-genl Piet Joubert, is die offensief in Natal tydens 'n krygsraad gefinaliseer en is die opdragte aan die onderskeie kommando's oorgedra. Die grens is alreeds daardie middag oorgesteek.
Generaal [[Johannes Hermanus Michiel Kock|Johannes Kock]] en 700 man is opdrag gegee om die spoorlyn tussen [[Ladysmith]] en [[Dundee]] op te blaas. Dit sou die Britte daarvan weerhou het om troepe per trein na die [[Transvaal]] te stuur. Kock het egter te naby die Britse vesting by Ladysmith verby beweeg en sy posisie het aan die Britte bekend geraak.
 
== Stand van Militêre Paraatheid en die Invloed daarvan op die Slag van Elandslaagte ==
Voorbereiding vir krygsoptrede is langtermyn gebeurlikheidsbeplanning. Dit behels die ontleding van verskeie scenario's. Uitvloeisels hiervan omvat die betrokkenheid en die steun van die hele gemeenskap, soos organisering, bevoorrading, bewapening, befondsing en opleiding. 'n Beskouing van die stand van die paraatheid van die twee oorlogvoerendes moet in oënskou geneem word om 'n volledige begrip te kan vorm oor hoekom daar sekere besluite geneem is en wat die resultaat daarvan was na afloop van 'n konfrontasie en die invloed daarvan op toekomstige optrede. Al die faktore sal nie bespreek kan word nie, maar die mees ooglopende word uitgelig.
 
=== Militêre Paraatheid van die ZAR ===
Die ooglopendste faktor is die aard van die gewapende optrede. Die Boerekryger, veral die ouderdomsgroep bo veertig jaar oud, het slegs een keer van tevore te doene gehad met 'n vyand wat met ekwivalente krygstoerusting weerstand gebied het, en dit was met die Eerste Vryheidsoorlog van 1881. Die res van hulle ondervinding was primêr 'n konfrontasie met die inheemse volkere wat 'n totaal ander benadering en bewapening op die slagveld gehad het. Die krygsvernuf het op statiese verdedigingstellings berus waar die aanvallende vyand nader gekom het en dus baie kwesbaarder in die ope was en die verdediger in relatiewe veiligheid van 'n skans die vyand groot verliese kon toedien, veral as die vyand in getalle sterker was.[3] Die gevaar van groot kaliber geskut was heeltemal afwesig. Die konsep van oorlogvoering is as 'n statiese verdediging gevestig waar die vyand die besette grond moet kom verower. Tog, dit was nie altyd so rigied toegepas nie; die Slag van Spioenkop dui daarop dat die teenoorgestelde benadering ook bestaan het.
 
=== Militêre Paraatheid van die Britte ===
<br />
 
=== Genl Kock se Opdrag en sy Magsamestelling ===
Onder Assistent-generaal [[Johannes Hermanus Michiel Kock]] se bevel was Johannesburg Kommando van kmdt Ben Viljoen, die Duitse Korps onder kolonel Adolf Schiel en die Hollanderkorps onder kmdt J.P. la G. Lombard, gesamentlik sowat 1200 man sterk.[2] Sy mag sou aangevul word deur die Vrystaatse magte van sowat 6,000 man onder Hoofkommandant Prinsloo wat in die omgewing van Van Reenespas ontplooi is. van [[Newcastle]] verby te trek en nie enige aanval op Britse magte te loods nie. Die doel was ten eerste om die spoorlyn tussen [[Ladysmith]] en [[Dundee]] te sny sodat die kommunikasielyn gebreek word, en die Britte dan uit die versterkte gebiede in die ope aangeval en vernietig kon word. Ook sou dit die Britte daarvan weerhou het om troepe per trein na die [[Transvaal]] te stuur.
 
== Die geveg ==
Die '''Slag van Elandslaagte''' het plaasgevind op 21 Oktober 1899 by [[Elandslaagte]] in [[KwaZulu-Natal]], [[Suid-Afrika]] tydens die [[Tweede Vryheidsoorlog]]. Toe generaal sir George White, bevelvoerder van Ladysmith, bewus wordgeraak het van die Boere het hy generaal [[John French]] met 'n sterk mag gestuur om hulle te verdryf – waarin hy geslaag het. Dit was een van die vroeë Britse suksesse van die oorlog. 'n Aanval deur die Lansiers het swaar verliese veroorsaak. Generaal Kock het later in gevangeskap aan sy wonde beswyk.
 
== KykSien ook ==
* [[Skermutselinge van die Tweede Vryheidsoorlog]]
 
Line 30 ⟶ 34:
* The Hall Handbook of the Anglo-Boer War. Major Darrell Hall. ISBN 0-86980-943-1
* [[Op Pad in Suid-Afrika]]. [[B.P.J. Erasmus]]. 1995 ISBN 1-86842-026-4
*Die Geskiedenis van die Tweede Vryheidsoorlog in Suid-Afrika, 1899-1902. Deel I, J.H. Breytenbach (''Staatshistorikus''), Staatsdrukker, 1969.
*
 
== Verwysings ==
Line 39 ⟶ 41:
 
[[Kategorie:Veldslae tydens die Tweede Vryheidsoorlog|Elandslaagte]]
__DWINGIO__