Jan F.E. Celliers: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
Lyn 40:
Johannes Francois Elias Celliers is op [[12 Januarie]] [[1865]] op die plaas Wagenmakersvallei in die distrik [[Wellington, Wes-Kaap|Wellington]] (destyds in die [[Kaapkolonie]]) gebore as die oudste kind in die gesin. Hy het ’n broer, Isaac Bisseaux, en drie susters, Susanna Wilhelmina (Sannie), Anna Sibella Magdalena en Hester Maria.<ref>Geni: http://www.geni.com/people/Johannes-Francois-Elias-Celliers/6000000012479011435</ref> Sy suster Sannie trou later met die bekende beeldhouer [[Anton van Wouw]]. Sy vader is die joernalis Jean Francois Celliers en sy moeder is Magdalena Bisseaux. Sy oupa aan moederskant is die bekende sendeling van die Paryse Sendinggenootskap te Wellington, Isaac Bisseaux, wat in [[1829]] na [[Suid-Afrika]] gekom het. Aan vaderskant is hy ’n afstammeling van Josué Sellier (’n ou spelling van Celliers) en Elisabeth Couvret, beide [[Hugenoot|Franse Hugenote]] wat na die herroeping van die [[Edik van Nantes]] uit [[Orléans|Orleans]] gevlug het en na enkele jare in [[Nederland]] in [[1700]] na die Kaap gekom het. Skaars drie jaar na Jan se geboorte trek die familie van [[Wellington, Wes-Kaap|Wellington]] na [[Kaapstad]], waar sy vader subredakteur word van ''[[Het Volksblad]]'' en hy begin skoolgaan aan ’n Engelse skool en later aan ’n Skotse kerkskool.<ref>Esaach: http://www.esaach.org.za/index.php?title=Celliers,_Jan_Franois_Elias</ref> Van sy agste jaar af begin hy geleidelik doof word. Hierdie doofheid is ’n aangebore gebrek waaraan hy sy hele lewe lank ly en wat veroorsaak dat hy sy latere lewe in eensaamheid slyt.<ref name=":1">http://www.afrikanergeskiedenis.co.za/jan-fe-celliers-1865-1940/</ref>
 
In [[1874]] verhuis die gesin per [[ossewa]] na [[Pretoria]], waar Celliers se vader reeds in [[1873]] stigter en redakteur van ''[[Die Volkstem|De Volkstem]]'' word. Die gesin vestig hulle in ’n huis in Boomstraat in Pretoria. Hierdie eiendom word in [[1895]] aan die Staat verkoop vir die oprig van die [[Nasionale Dieretuin van Suid-Afrika|nasionale dieretuin]] wat steeds daar geleë is. Sy vader is later lid van die [[Volksraad]] vir [[Johannesburg]] en stigter van die [[Afrikanerparty]] in [[Transvaal]] kort na die [[slag van Majuba]] in [[1881]]. Tydens die [[Eerste Vryheidsoorlog]] word sy vader in hegtenis geneem weens sy verset teen die Britse bewind. In Pretoria gaan Jan na ’n Engelse kerkskooltjie voordat sy vader hom na meneer Dely se skool op [[Kerkplein, Pretoria|Kerkplein]] stuur. Kerkplein was daardie jare die algemene uitspanplek van waens wat dorp toe kom en het ook gedien as die dorp se sportgronde. Meneer Dely word opgevolg deur [[Cornelis van Boeschoten|Cornelis J. van Boeschoten]], later onderstaatsekretarisonder[[Staatsekretaris van die Zuid-Afrikaansche Republiek|staatsekretaris]] van die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]], by wie Celliers vir die eerste keer Nederlandse onderrig kry. President Burgers stel daarna vir meneer Van Gorkom van Nederland aan as Superintendent van Onderwys in Transvaal en mnr. Van Boeschoten word vervang deur die Nederlandse meneer Kuiper, wat later die Weesheer word. In [[1877]] toe die Engelse Transvaal annekseer word die skool gesluit en dan werk Jan vir ’n ruk as addresseerder by sy vader se koerant. Van [[1879]] tot 1881 gaan hy skool aan die Gimnasium te Stellenbosch en spandeer dan twee jare (1881–1882) aan die Jongenskool op [[Wellington, Wes-Kaap|Wellington]]. Hierna keer hy in [[1883]] terug na Pretoria, waar hy tot [[1887]] meester Wessel Louis se skool besoek en matrikuleer. In 1887 vertrek hy na Nederland waar hy aan die Polytechnische Skool in [[Delft, Nederland|Delft]] studeer<ref>Literator: http://www.literator.org.za/index.php/literator/article/viewFile/137/480</ref> en later ook in Leiden onder professors Van de Sande Bakhuizen en Schols. Hier lê hy die landmeterseksamen af, ten spyte van die feit dat hy self erken dat hy geen aanleg gehad het vir [[Wiskunde]] nie. By sy terugkeer na [[Suid-Afrika]] aan die einde van [[1889]] werk hy vir ’n jaar lank as landmeter vernaamlik in die [[Bosveld]]. Hy geniet nie hierdie werk nie en sluit dan vanaf [[1891]] vir bykans drie jaar aan as spesiale klerk in die Onderwysdepartement. In [[1894]] word hy aangestel as Staatsbibliotekaris in Pretoria, ’n werk wat hy geniet en waarin hy hom uitleef. Op [[6 Desember]] [[1894]] tree hy in die huwelik met Susanna Jacoba Dürr. Uit die huwelik word ’n dogter, Maria Elizabeth (Marie), en drie seuns, Johannes Francois (Johan), Henri Josua (Henri) en Albert Couvret, gebore.<ref name=":0" /> Die familie vestig hulle in ’n huis in [[Sunnyside, Pretoria|Sunnyside]] in Pretoria.
 
=== Anglo-Boereoorlog ===