Slag van Agincourt: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Anrie (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
EvZ (besprekings | bydraes)
Versorging
Lyn 1:
{{Infoboks Militêre Konflik-en
|conflict=Slag van AzincourtAgincourt<br/>[[Engels]]: ''Battle of Agincourt''<br/>[[Frans]]: ''Bataille d'Azincourt''
|partof=die [[Honderdjarige oorlog]]
|image=[[Image:Agincour.JPG]]
|caption=Slag van AzincourtAgincourt, 15de -eeuse skildery
|date=[[25 Oktober]] (Sint CrispinusdagKrispynsdag) [[1415]]
|place=[[AzincourtAgincourt]], [[Frankryk]]
|result=Engelse oorwinning
|combatant1=[[Koninkryk van Engeland]]
Lyn 22:
 
===Aanloop===
Op 13 Augustus 1415 land Koningkoning Hendrik se leër van 80008&nbsp;000 boogskutters en 20002&nbsp;000 man kavallerie by [[Harfleur]]. Die beleg van hierdie stad het koning Hendrik 'n derde van sy leër gekos. Hierna kies hy op 7 Oktober koers na [[Calais]] wat hy so vinnig moontlik kuslangs wou bereik.
 
Sy soektog na 'n veilige oorsteekplek oor die [[Somme]], die [[Canche]] en die [[Ternoise]] bring hom op die hoëveld van AzincourtAgincourt, 'n klein dorpie in die Noord-Franse graafskap [[Artois]]. Tussen die bosse van [[AzincourtAgincourt]] en [[Tramecourt]] stuit hy op [[24 Oktober]] die Franse leër van maarskalk d'Albret, wat sy weg versper, ruim 20&nbsp;000 man sterk. Bowendien was die Engelse leër hongerighonger, vermoeid en deur siekte geteister.
 
[[Beeld:AgincourtKaart.jpg]]
 
===Die veldslag===
Die stryd is gevoer in 'n oop deurgang tussen die twee genoemde bosse. Die nag van die 24ste rus beidealbei leërs, maar die Engelse geniet slegsskrale beskutting teen die swaar reën. Vroeg op die môre van die 25ste stel Hendrik sy leër op (ongeveer 10001&nbsp;000 berede kavaleriesoldate, 60006&nbsp;000 boogskutters, en 'n paar duisend voetsoldate). Die Engelse linkerflank staan onder aanvoering van Camoys, die regterflank onder die hertogHertog van York, en die middelgroep onder koning Hendrik self. Hierby het elke groep sy eie kleiner leër gevorm, met die kavaleriekavallerie (wat afgesaal was) in die middel, boogskutters op die flanke en groepies boogskutters wat vorentoe geskuif is. Op die bostaande skets van die terrein word die aanvangsposisie van die Engelse leër regs onder weergegee.
 
Die Franse stel hulle op in drie rye, met gereeldereëlmatige spasies tussenin. Hoewel hulle drie tot vier maal meersomeer isas die Engelse is, verhinder die terrein dat hulle ten volle hiervan gebruik maak. Weens die swaar reënval was die grond uitermate modderig, wat ook tot gevolg gehad het dat hulle nie hul artillerie nie betyds kon laat stelling inneem nie. Hulle kruisboogskutters bevind hulle agter die ridders en ander kavallerie.
 
Gedurende die eerste drie uur na sonsopkoms bly dit rustig. Toe Hendrik merk dat die Franse nie van plan was om aan te val nie, beveel hy sy leër om verder in die deurgang tussen die bosse op te beweeg. Die Engelse boogskutters plant skuins pale in die grond om 'n stormloop van die ridders af te weer en begin die slag met 'n sarsie pyle.
Die Franse ridders, ongedisiplineerd en sorgeloos ondanks die lesse van [[slagSlag by Crécy|Crécy]] en [[Ridder Poitiers|Poitiers]], word op hierdie wyse spoedig tot aksie uitgelok, en hulle kavallerie saal toe op vir 'n stormloop, slegsmaar omword in die verwarring weer teruggedryf te word.
 
De Franse maarskalk lei die voorste linie, afgesaal, met hulle swaar harnasse deur die modder na die Engelse linie. Ondanks die modder en die Engelse pyle bereik hulle die Engelse linie, waar hulle handgemeen raak met die Engelse kavallerie wat ook afgesaal het. Die dun Engelse verdedigingslinie is teruggedryf, en het koning Hendrik self is byna tenvan sy grondeperd gegaanafgedwing. Die Engelse boogskutters kies dié oomblik om deur gate in die nou vormlose Franse linie te dring; die swaar gepantserde Franse het geen antwoord op hierdie lig gepantserde soldate nie en word gedood of gevange geneem.
Met die tweede Franse linie verloop sake ook soos met die eerste.
Volgens sommige bronne het die derde Franse linie die voorbeeld van die eerste twee gevolg, volgens ander weer het hierdie linie vas bly staan.
[[Beeld:Slagazincourt3.jpg|thumb|300px|<center>Slagveld - die bos van Tramecourt aan die regterkant ( 12 Julie 2005)</center>]]
 
===Verliese===
Die geveg het tot 'n einde gekom met 'n halfhartige aanval deur 'n groep vlugtelinge. Koning Hendrik, bang dat sy groot groep gevangenes kon ontsnap, het opdrag gegee om hulle te dood. 'n Deel van die Franse gevangenes word lewend verbrand in 'n hut waar hulle toevlug gesoek het. Die slagting het tot 'n einde gekom toe die aanvallers hul onttrek het.
 
Die Engelse se verlies is geskat op 13 kavalleriste (insluitend die hertogHertog van York, [[EdwardEduard van Norwich]], kleinseun van [[EdwardEduard III van Engeland]]) en ongeveer 100 voetsoldate. Soos in daardie tyd gebruiklik was, word sy ligaam gekook sodat sy beendere na Engeland saamgeneem kan word.
 
Die Franse verloor 50005&nbsp;000 uit die adelstand, insluitende die Franse maarskalk, 3 hertoë (onder wie [[Antoon van BourgondiëBoergondië]], hertog van Brabant en Limburg), 5 grawe en 90 baronne (onder meer Jan van Alençon); 10001&nbsp;000 ander is gevange geneem, onder wie hertog [[Karel van Orléans]] (sien onder [[Blois]]).
 
<!--==Sien ook==
Lyn 57:
==Literatuur==
In die literatuur word hierdie slag breedvoerig beskryf in :
* William Shakespeare: "Henry the fifthFifth".
* Hella S. Haasse: "Het woud van verwachting".