Pol Pot: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes) Etiket: Ongedaanmaking |
No edit summary |
||
Lyn 53:
Hy was leier van die [[Kommunisme|kommunistiese]] beweging genaamd [[Khmer Rouge]]. Vanaf 1975 tot 1979 was hy die eerste minister van Kambodja wat toe bekend gestaan het as die Demokratiese Kampuchea. Pol Pot het op 17 April 1975 leier van Kambodja geword. Tydens sy bewind het hy agrariese sosialisme ingestel, wat stadsbewoners gedwing het om na die platteland te gaan om op kollektiewe plase te werk en dwangarbeid te verrig. Die gesamentlike gevolge van dwangarbeid, wanvoeding, swak mediese sorg en teregstellings het tot die dood van ongeveer 21% van die Kambodjaanse bevolking gelei. In totaal is daar na raming 2 tot 4 miljoen mense onder sy leiding dood.
In 1979, na [[Viëtnam]] se inval in Kambodja, vlug Pol Pot na die oerwoude van die suidweste van Kambodja, en die Khmer Rouge-bewind stort in duie. Van 1979 tot 1997 het hy en 'n oorblyfsel van die ou Khmer Rouge naby die grens van Kambodja en Thailand gevestig, waar hulle gestreef het om die bewind te herwin, met die nominale erkenning van die Verenigde Nasies as die wettige regering van Kambodja. Pol Pot is in 1998 dood terwyl hy onder huisarres was deur die Khmer Rouge faksie van Ta Mok. Sedert sy dood het daar gerugte ontstaan dat hy vergiftig
== Biografie ==
Die regte naam van Pol Pot was Saloth Sar, en sommige bronne dui daarop dat hy in 1925 gebore is. Sy niggie was 'n byvrou van die koning van Kambodja. Hy studeer in 'n Boeddhistiese klooster en was twee jaar lank 'n monnik. Daarna het hy
Na die [[Slag van Dien Bien Phu|val van Dien Bien Phu]] het die Viëtnamese Kambodja verlaat. Prins Norodom Sihanouk het alle mag probeer verkry. In 1956 word Pol Pot 'n onderwyser en hy trou met 'n onderwyser wat hy uit Parys geken het. In 1960 word hy lid van die Kommunistiese Party van Kambodja. In 1963 is hy verkies tot sekretaris van die sentrale komitee van die party. In dieselfde jaar het hy die berge in gevlug. Van daar af lei hy die [[Guerrilla-oorlogvoering|guerrilla-stryd]] van die militêre vleuel van die maoïstiese [[kommunistiese]] party, die Khmer Rouge. Hy was onder die indruk van die bergvolk wat selfversorgend was en geen geldekonomie gehad het nie. Voordat hy die [[Mag (sosiale wetenskappe)|mag]] oorgeneem het, besoek hy (in die geheim) sy groot leermeester [[Mao Zedong]] in die [[Volksrepubliek China]]. Mao het opgetree as beskermheer van Pol Pot en het Angka se saak materieel en ideologies ondersteun. Mao hoef egter nie op dankbaarheid te reken nie. Sy kollega, Kea Mas, wat Mao geprys het, is dood gemartel.<ref>[[Jung Chang]], [[Jon Halliday (geskiedkundige)|Jon Halliday]]: ''Mao, het onbekende verhaal'', uitg. Forum, 2005, bl. 944 {{ISBN|978-90-225-4794-6}} (sien hoofstuk 58, bl. 790)</ref>
Lyn 62:
Ná Lon Nol se afsetting van Sihanouk het hy laasgenoemde beveg. Toe die Amerikaners Kambodja in die konteks van die [[Viëtnamoorlog]] begin bombardeer en Kambodja binnegeval het om [[Viëtkong]]-troepe daar aan te val, het hulle die landelike bevolking in die arms van Pol Pot gedryf. Die Khmer Rouge het sterker geword, en die Lon Nol-regime het in duie gestort. Uiteindelik het Lon Nol na die [[Verenigde State]] gevlug.
Op 17 April 1975 betree die Khmer Rouge die Kambodjaanse hoofstad [[Phnom Penh]]. Pol Pot het premier geword van Kambodja, wat herdoop is tot die Demokratiese Kampuchea. Hy het bloedig probeer om Kambodja te omskep in 'n outarkiese kommunistiese landboustaat in navolging van Mao se denke.<ref>[http://www.yale.edu/cgp/Ideology_Sources.doc Ben Kiernan: ''External and Indigenous Sources of Khmer Rouge Ideology'', uit ''The Third Indochina War: Conflict between China, Vietnam and Cambodia, 1972-79
Stede moes verdwyn en almal moes [[Boer (landbou)|boer]]. [[Geld]], [[onderwys]], [[godsdiens]] en privaat eiendom is afgeskaf. [[Huwelik]]e is van nou af gereël, en kinders is van hul ouers geskei. Persone wat nie saamgewerk het nie, is doodgemaak. Intellektuele en akademici is ook doodgemaak, waardeur iemand wat 'n
Aanvanklik was daar niks van die geïsoleerde regime van Pol Pot bekend nie, maar mettertyd het dit aan die buitewêreld duidelik geword wat in Kambodja aan die gang was. Op 25 Desember 1978 het Vietnamese troepe Kambodja binnegeval en die Khmer Rouge verdryf. Pol Pot het met dertigduisend Khmer Rouge en bykans 100 duisend burgerlikes na die grens met [[Thailand]] gevlug en daarin geslaag om vir bykans twintig jaar in die oerwoud te oorleef, ondersteun deur Thailand wat dit as 'n buffer teen die Viëtnamese gebruik het. Kambodja is deur Viëtnam beset. Die besetters het 'n marionetregime geïnstalleer en dit duidelik gemaak watter misdade onder die Pol Pot-regime gepleeg is. Hulle het die regime as 'Rooi [[Fascisme]]' veroordeel. In 1989 onttrek die
[[Lêer:Graf pol pot.JPG|duimnael|Die graf van Pol Pot, naby Anlong Veng]]
Vanaf 1996 het die Khmer Rouge-leër begin ineenstort. Al hoe meer Khmer Rouge loop na die Kambodjaanse regeringsleër oor. Selfs die leiers het oorgeloop. Uiteindelik is Pol Pot deur sy voormalige nommer twee, Ta Mok, verhoor en tot lewenslange tronkstraf gevonnis. In April 1998 val die regeringsleër hul laaste vesting aan. Ta Mok het saam met Pol Pot, wat enkele dae later dood is, in die oerwoud gevlug. Sy amptelike doodsoorsaak is 'n hartaanval, maar die omstandighede rondom sy dood is verdag en sy lyk is
Altesaam een en 'n half tot twee miljoen Kambodjane is na bewering onder sy bewind dood. Dit was toe een vyfde van die Kambodjaanse bevolking.
| |||