Kus: Verskil tussen weergawes

[[Lêer:Beach at Msasani Bay, Dar es Salaam, Tanzania.JPG|duimnael|Die kuslyn by Tanzanië se hoofstad, Dar es Salaam, dien as 'n openbare asgatvullishoop.]]

Die Suid-Afrikaanse ooskus kry sy warm water van die [[Agulhasstroom]] wat in die [[Indiese Oseaan]] vloei, terwyl die [[Benguela-stroom]] van die [[Atlantiese Oseaan]] koue water na die weskus bring. Die watertemperatuur speel ʼn bepalende rol by die spesieverspreiding aan die kus en daar word in breë trekke 3 provinsies vir Suidelike Afrika onderskei, naamlik die subtropiese provinsie (van die suide van [[Mosambiek]] af tot by [[Port St. Johns]]); die suidkusprovinsie (warm, gematig, van Port St. Johns tot by [[Kaappunt]]): en die weskusprovinsie[[Weskus]] (koud, gematig, van Kaappunt tot by [[Walvisbaai]]).

Hoewel daar wel oorvleueling van dier- en plantspesies tussen die verskillende provinsies voorkom, word elke gebied tog gekenmerk deur eie spesies of die feit dat 'n bepaalde spesie hier ʼn ware habitat vind, soos 'n mens byvoorbeeld van die getalle kreef aan die weskus kan aflei. Hoewel die warm [[Agulhasstroom|Agulhas]] ryk is aan drywende organismes wat as voedsel vir die verskillende spesies dien, is dit eintlik die koue Benguela wat 'n oorvloed aan voedingstowwe aan die seebewoners van die Atlantiese Oseaan lewer. In die eufotiese sone, dit wil sê die beligte water laag, word water sywaarts ten opsigte van die windrigting verplaas (as gevolg van die draaikrag van die aarde) en dieper waterlae dring dan hier in.

Brakwater word gevorm deur die vermenging van varswater (oppervlakwater of grondwater) met seewater. 'n Brakwaterpoel kan ontstaan deurdat die see na 'n varswatergebied deurbreek of deur die vermenging van reënwater met soutwater, wat byvoorbeeld op groot skaal in strandmere die geval kan wees. Brak water het 'n sout inhoud van tussen 0,5 ‰% (vir varswater) tot 30 ‰%.

Die werklike vermenging van vars- en seewater geskied langsaam, sodat daar 'n soutgehalte -gelaagdheid optreeintree: waterlae wat in soutgehalte verskil, en dus ook van soortlike gewig, lê op mekaar, met souter lae normaalweg dieper. As gevolg van die gelaagdheid word die vermenging van oppervlakwater met die dieper lae meestal belemmer, waardeur daar in die onderste lae ʼn'n suurstoftekort ontstaan. Onder hierdie omstandighede word giftige [[swaelwaterstof]] (H₂S) gevorm, en die vermenging van lae as gevolg van byvoorbeeld 'n storm het soms baie visvrektes tot gevolg. In kusgebiede kan groot veranderings in die soutgehalte voorkom na gelang die toevoer van sout- of vars- water die oorhand kry.

By spesies wat goeie swemmers is, lewer dit geen probleem nie omdat hulle uit 'n ongewenste omgewing (van 'n te hoë of 'n te lae saliniteitsoutgehalte) kan migreer. Ander spesies soos die moddergarnaal (''[[Upogebia africana]]'') pas hulle egter by die soutgehalte aan deur die soutgehalte in hul liggaamsvog onafhanklik van diedié van die water op konstante vlak te hou. Genoemde spesie kan selfs in water met 'n saliniteit van 1,7 ‰% oorleef. By ander spesies is die tolleransie egter nie so hoog nie. Nog 'n metode om die veranderings in soutgehalte te weerstaan, word by die tweekleppige spesie ''Dosinia hepatica'' gevind.

Die diertjie sluit sy kleppe dig op mekaar sodra die saliniteit benede 14 ‰% daal. Hoewel die estuaria-bewoners dikwels strawwe toestande moet verduur, leef hulle in 'n omgewing waar hulle sowel uit die see assowel uitas die rivier gevoed word.

In die laagliggende gebiedgebiede (vorm die [[Duinebiesie|duineduin]]e 'n natuurlike skans teen oorstromings deur die see. Deur die aanplant van [[duinebiesie|gras]] kan 'n stuiwende terrein goed teen die windaanslag beskerm word. Hoewel daar tydens storms erosie van die strand en duine plaasvind, word die totale volume aan weggevoerde materiaal dikwels in die kalm periodes teruggevoer, 'n proses wat 'n mens die dinamiese ewewigsproses kan noem. Wanneer hierdie ewewig versteur is en daar meer materiaal weg- as aangevoer word, moet die kus kunsmatig beskerm word.