Hiberno-Engels: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Vervang bladsyinhoud met '[æ~a] == Verwysings == {{Verwysings}} Kategorie:Engels Kategorie:Tale van die Ierse Republiek' Etikette: Vervanging Selfoonbydrae Bydrae met mobiele program Wysiging op Android-toep |
k Rol weergawe 2176742 deur 194.254.60.35 (bespreek) terug. Etiket: Ongedaanmaking |
||
Lyn 1:
{{Inligtingskas Taal
|naam=Hiberno‐Engels
|inheemsenaam=Hiberno-English
|familiekleur=Indo-Europees
|state={{vlagland|Ierland}}<br />{{vlagland|Verenigde Koninkryk}}
* [[Noord-Ierland]]
|streek=[[Ierland]]
|sprekers=omstreeks 5 miljoen
|rang=
|skrif=[[Latynse alfabet|Latyns]] (Engelse alfabet)
|fam2=[[Germaanse tale|Germaans]]
|fam3=[[Wes-Germaanse tale|Wes-Germaans]]
|fam4=[[Anglo-Friese tale|Anglo-Fries]]
|fam5=[[Angliese tale|Anglies]]
|fam6=[[Engels]]
|nasie={{vlagland|Ierland}}<br />{{vlagland|Verenigde Koninkryk}}
* [[Noord-Ierland]]
|agentskap=
|iso1=en|iso2=eng|iso3=eng
|kaart=
}}
'''Hiberno‐Engels''' ([[Engels]]: ''Hiberno-English'', soms ook Ierse Engels of Anglo-Iers genoem) is die [[Engels]]e dialek wat in [[Ierland]] ([[Latyns]]: ''Hibernia'') gebesig word. Dit word gewoonlik in twee hoofgroepe verdeel:<ref>Loreto Todd & Ian Hancock: ''International English Usage''. Londen: Guild Publishing 1986, bl. 231</ref>
* Suidelike Hiberno-Engels met 'n sterk invloed van Suidelike Britse Engels, en
* Noordelike Hiberno-Engels met 'n sterk Skots-Engelse invloed.
Taalkundiges gebruik die term ''Hiberno-Engels'' tans dikwels om spesifiek na dié variant van Engels te verwys wat deur Ierse sprekers met Gaeliese voorvaders gebesig word, terwyl ''Anglo-Iers'' in sy nouer betekenis slegs vir die gesproke en literêre taal van Engelse setlaars in Ierland en hul nakomelinge gebruik word.
Die Engelse taal is vir die eerste keer in die laat [[12de eeu]], die tydperk van die Normandiese inval, na Ierland gebring, veral deur soldate en setlaars, terwyl die destyds heersende Normandiese opperklas eerder Normandiese Frans as Engels gepraat het. Aanvanklik is Engels hoofsaaklik in 'n gebied rondom [[Dublin]] gebesig wat as
die ''[[Pale]]'' bekend gestaan het, terwyl die res van die land steeds Ierssprekend was.
In die tyd van die [[Huis van Tudor|Tudor-dinastie]] het die Ierse taal en kultuur die grootste deel van die gebied, wat aanvanklik aan die setlaars afgestaan moes word, herower, en selfs in die ''Pale'' het Iers sy oorspronklike status herwin. Saam met die Tudors se verowering van Ierland is die Engelse invloed en taal egter weer uitgebrei, veral in die tyd van die ''plantations'', die stelselmatige kolonisasie van dele van Ierland.
Teen die middel van die [[19de eeu]] was Engels al die meerderheidstaal in Ierland, en die taal het hierdie status tot vandag bewaar. Selfs Ierssprekendes kan gewoonlik vlot Engels praat.
Moderne Engels, soos dit vandag in Ierland gebesig word, toon sekere invloede van Iers ten opsigte van sy woordeskat, segswyses, grammatikale struktuur en uitspraak.
== Verwysings ==
| |||