Jamaika: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
replacing copyrighted file with public domain version. (GlobalReplace v0.6.5)
k Robot: standardiseer verwysingsjablone en voeg argiefskakels in.
Lyn 27:
|oppervlakmi² = 4 244
|persent_water = 1,5
|bevolking_skatting = 2&nbsp;890&nbsp;299<ref>{{en}} {{cite web |url=https://esa.un.org/unpd/wpp/DataQuery/ |title=World Population Prospects: The 2017 Revision |type=custom data acquired via website |publisher=United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division |website=ESA.UN.org |accessdateaccess-date=17 Augustus 2019 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20180824094819/https://esa.un.org/unpd/wpp/DataQuery/ |archive-date=24 Augustus 2018 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref>
|bevolking_skatting_jaar = 2016
|bevolking_rang = 139<sup>ste</sup>
Lyn 48:
|onafhanklikheidsgebeure =
|onafhanklikheidsdatums = van die [[Verenigde Koninkryk]]<br />[[6 Augustus]] [[1962]]
|MOI = {{wins}} 0,732<ref>{{en}} {{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf |title=2018 Human Development Report |date=2018 |accessdateaccess-date=17 Augustus 2019 |publisher=United Nations Development Programme |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200517131515/http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf |archive-date=17 Mei 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref>
|MOI_rang = 97<sup>ste</sup>
|MOI_jaar = 2017
|MOI_kategorie = {{kleur|#090|hoog}}
|Gini = 45,5<ref>{{en}} {{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=JM |title=Gini Index |publisher=[[Wêreldbank]] |accessdateaccess-date=17 Augustus 2019 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009111542/https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI%3Flocations%3DJM |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref>
|Gini_rang = 84<sup>ste</sup>
|Gini_jaar = 2004
Lyn 74:
[[Lêer:Duperly (1833) Destruction of the Roehampton Estate January 1832.png|duimnael|links|'n Plantasie word tydens die Baptiste-oorlog van 1831–32 aan die brand gesteek]]
[[Lêer:Hakewill, A Picturesque Tour of the Island of Jamaica, Plate 04.jpg|duimnael|links|''Harbour Street'', Kingston, ca. 1820]]
Die inheemse bevolking, die Taíno, het die eiland in Arawak ''Xaymaca'' genoem, wat "land van woud en water" of "land van fonteine" beteken. Jamaika is in 1494 deur [[Christophorus Columbus]] vir [[Europa]] ontdek en ''Santiago'' genoem.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.britannica.com/place/Jamaica |title=Jamaica |publisher=[[Encyclopædia Britannica]] |accessdateaccess-date=17 Augustus 2019 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200510010821/https://www.britannica.com/place/Jamaica |archive-date=10 Mei 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> Dit het in 1509 'n [[Spaanse Ryk|Spaanse kolonie]] geword en is by [[Nieu-Spanje]] ingelyf. Die meeste lede van die inheemse Arawak- en Taíno-volke het aan siektes beswyk en die [[Spanjaarde]] het slawe uit [[Wes-Afrika]] ná die eiland gebring. In 1655 is die eiland deur [[Engeland]] verower en na ''Jamaica'' hernoem. Jamaika het 'n basis vir kapers geword wat Spaanse skepe op pad na Europa geplunder het. In 1833 is [[slawerny]] in die [[Britse Ryk]] verbied. Tussen 1958 en 1962 het dit saam met ander Britse kolonies in die [[Karibiese gebied]] deel uitgemaak van die Wes-Indiese Federasie.
 
Op 6 Augustus 1962 het Jamaika van die [[Verenigde Koninkryk]] onafhanklik geword. Jamaika is 'n [[grondwetlike monargie]] binne die [[Britse Statebond]] en [[Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk]] is die [[staatshoof]] van dié land. Bekende Jamaikane sluit in die sanger [[Bob Marley]] (1945–1981) en die naelloper [[Usain Bolt]] (* 1986). Die Jamaikaanse kultuur is vir sy [[Reggae]]-musiek en [[Rastafarianisme]] bekend. Die eiland is 'n gesogte vakansieplek en die [[ekonomie]] is veral op buitelandse bankdienste, [[toerisme]] en [[mynbou]] gebaseer.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jm.html |title=Jamaica |publisher=[[Central Intelligence Agency]] |work=CIA World Factbook |accessdateaccess-date=17 Augustus 2019 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200424112302/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jm.html |archive-date=24 April 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref>
 
[[Krieket]] is die nasionale [[sport]] van Jamaika en ook die eiland se gewildste sportsoort.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.embassyofjamaica.org/ABOUThistory.htm |title=History of Jamaica |quote=The legacy of Britain also lives on in Jamaica in many ways […] the game of cricket is the national sport. |publisher=Jamaican Embassy, Washington |accessdateaccess-date=17 Augustus 2019 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190227010206/http://www.embassyofjamaica.org:80/ABOUThistory.htm |archive-date=27 Februarie 2019 |url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> Spelers mag vir die [[Wes-Indiese nasionale krieketspan]] uitdraf. Wes-Indië kon tot dusver vir elke [[krieketwêreldbeker]]toernooi kwalifiseer en ook die eerste twee toernooie (in [[Krieketwêreldbeker 1975|1975]] en [[Krieketwêreldbeker 1979|1979]]) wen. Saam met [[Antigua en Barbuda]], [[Barbados]], [[Grenada]], [[Guyana]], [[St. Kitts en Nevis]], [[St. Lucia]] en [[Trinidad en Tobago]] het Jamaika die [[Krieketwêreldbeker 2007]] aangebied, wat deur die verdedigende kampioen [[Australiese nasionale krieketspan|Australië]] gewen is.
 
== Etimologie ==
Die inheemse bevolking, die Yamaye (ook bekend as Taíno), het die eiland in Arawakan ''Xaymaca'' genoem, wat "land van woud en water" of "land van fonteine" beteken.<ref>{{es}} {{cite web |url=http://www.uctp.org/VocesIndigena.html |archiveurltitle=Taíno Dictionary |publisher=The United Confederation of Taíno People |access-date=18 Oktober 2007 |language=es |archive-url=https://web.archive.org/web/2007101605572220080617205215/http://www.uctp.org:80/VocesIndigena.html |archivedatearchive-date=1617 OktoberJunie 20072008 |titleurl-status= Taíno Dictionary dead|publisherdf= The United Confederation of Taíno People |accessdate=18 Oktober 2007dmy-all}}</ref>
 
Jamaikaners verwys na hul tuiseiland as die "Rots". Byname soos "Jamrock", "Jamdown" ("Jamdung" in [[Jamaikaanse Patois]]), of kort "Ja", is daarvan afgelei.