Popmusiek: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k Lêerparameters vertaal
Geskep deur die bladsy "Pop music" te vertaal
Lyn 1:
[[Lêer:Michael Jackson in 1988.jpg|duimnael|regs|150px|Die pop-ikoon, [[Michael Jackson]].]]
 
'''Popmusiek''' is 'n genre van populêre musiek wat ontstaan het in sy moderne vorm in die [[Verenigde State van Amerika|VSA]] en die [[Verenigde Koninkryk]] gedurende die middel-1950's.<ref name="Firth2001">S. Frith, W. Straw, and J. Street, eds, ''[[Cambridge Metgeselle na Musiek|The Cambridge Companion to Pop and Rock]]'' (Cambridge: Cambridge University Press), {{ISBN|0-521-55660-0}}, pp.&nbsp;95–105.</ref> Die terme "populêre musiek" en "pop musiek" is dikwels afwisselend gebruik, hoewel die eersgenoemde al die musiek beskryf wat gewild is en sluit verskillende style in. "Pop" en "[[Rockmusiek|rock]]" was min of meer sinonieme terme tot in die laat 1960's, toe hulle baie ver van mekaar wegbeweeg het.
'''Popmusiek''' is 'n afkorting vir 'populêre [[musiek]]'. Dit is eweneens eietydse musiek - musiek waarna mense gereeld luister, wat hulle aankoop, nomineer vir spesiale geleenthede en op treffersparades speel. Style van popmusiek in die sluit algemeen [[rockmusiek]], [[hip-hop]], en [[elektroniese musiek]] in.
 
Hoewel baie van die musiek wat op treffers parades verskyn, gesien word as popmusiek, word die genre op ander eienskappe gedefinieer. Popmusiek leen dikwels elemente van ander style soos stedelike kontemporêr, dans, [[Rockmusiek|rock]], Latynse musiek, en country-musiek; nietemin is daar baie belangrike elemente wat popmusiek defnineer. Die identifisering van faktore sluit gewoonlik kort tot medium-lengte liedjies in wat geskryf is in 'n basiese formaat (dikwels die vers-refrein struktuur), sowel as algemene gebruik van herhaalde kore, melodiese musiek en aanvangsfrases.
== Eksterne skakels ==
* {{nl}} [http://www.popinstituut.nl Popinstituut]
* [http://pop-radio.50webs.com Pop Radio Stations]
 
== Definisies en etimologie ==
{{Saadjie}}
[[Lêer:The_Beatles_in_America.JPG|links|duimnael|Die 1960's die Britse Inval was 'n tydperk toe die VSA treffersparade oorval is met Britse uitvoerings soos [[The Beatles]] (foto 1964).]]
David Hatch en Stephen Millward definieer popmusiek as "'n liggaam van musiek wat onderskei kan word van die gewilde, jazz en folk musiek".<ref>D. Hatch and S. Millward, ''From Blues to Rock: an Analytical History of Pop Music'' (Manchester: Manchester University Press, 1987), {{ISBN|0-7190-1489-1}}, p. 1.</ref> Volgens [[Pete Seeger]], is popmusiek "professionele musiek wat trek op beide folk musiek en beeldende kunste musiek". Hoewel popmusiek gesien is as net die treffers op die treffers parade, is daar wel popmusiek wat minder bekend ook is. Die treffers parade bevat liedjies uit 'n verskeidenheid van bronne, insluitend [[Klassieke musiek|klassieke]], [[jazz]] en [[Rockmusiek|rock]]. Popmusiek word gesien as 'n genre en ontwikkel afsonderlik.<ref>R. Serge Denisoff and William L. Schurk, ''Tarnished Gold: the Record Industry Revisited'' (New Brunswick, NJ: Transaction Publishers, 3rd edn., 1986), {{ISBN|0-88738-618-0}}, pp. 2–3.</ref> Daarom kan die term "popmusiek" gebruik word om 'n afsonderlike genre te beskryf, of wanneer daar verwys word na enkelsnitte wat gewild is onder tieners of om 'n onderskeid te tref tussen wat rock en popmusiek behels.<ref name="Firth2001">S. Frith, W. Straw, and J. Street, eds, ''[[Cambridge Metgeselle na Musiek|The Cambridge Companion to Pop and Rock]]'' (Cambridge: Cambridge University Press), {{ISBN|0-521-55660-0}}, pp.&nbsp;95–105.</ref>{{Refn|Musicologist Allan Moore surmises that the term "pop music" itself may have been popularized by [[Pop art]].<ref>{{cite book|ref=harv|last=Moore|first=Allan F.|title=Song Means: Analysing and Interpreting Recorded Popular Song|url=https://books.google.com/?id=S6DeCwAAQBAJ|year=2016|publisher=Routledge|isbn=978-1-317-05265-4}}</ref>}}
 
Popmusiek ontwikkel voortdurend en saam met dit ook die definisie van wat popmusiek is. Volgens die musiekskrywer, Bill Lam, word populêre musiek gedefineer as "die musiek sedert industrialisering in die 1800's wat die meeste in lyn is met die smaak en belange van die stedelike middelklas groep."<ref name="What Is Pop Music">{{Cite web|url=https://www.thoughtco.com/what-is-pop-music-3246980|title=What Is Pop Music?|last=Lamb|first=Bill|date=29 September 2018|website=ThoughtCo.|access-date=}}</ref> Die term "popliedjie" is die eerste keer gebruik in 1926, in die sin van 'n stuk van musiek. <ref name="OED">J. Simpson and E. Weiner, ''Oxford English Dictionary''(Oxford: Oxford University Press, 1989). {{ISBN|0-19-861186-2}}, cf. pop.</ref> Broei en Millward dui daarop dat baie van die gebeure in die geskiedenis van die opname in die 1920's gesien kan word as die geboorte van die moderne popmusiek industrie, insluitend in die country, [[blues]], en hillbilly musiek.<ref>D. Hatch and S. Millward, ''From Blues to Rock: an Analytical History of Pop Music'', {{ISBN|0-7190-1489-1}}, p. 49.</ref>
{{Normdata}}
[[Lêer:Rolling_stones_-_11_luglio_2006_-_san_siro.jpg|regs|duimnael|''Die Oxford Woordeboek van Musiek'' bepaal dat die term "pop" verwys na musiek wat uitgevoer word deur kunstenaars soos [[The Rolling Stones]] (hier uitgebeeld in 'n 2006 uitvoering).]]
Volgens die webwerf van ''The New Grove Dictionary of Music and Musicians'', het die term popmusiek ontstaan in [[Brittanje]] in die middel van die 1950's as 'n beskrywing vir rock en roll en die nuwe jeugmusiek wat dit beïnvloed het.<ref name="Grove">R. Middleton, et al., [http://www.oxfordmusiconline.com/public/book/omo_gmo "Pop"], ''Grove music online'', retrieved 14 March 2010. {{Subscription required}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110113160329/http://www.oxfordmusiconline.com/public/book/omo_gmo}}</ref> ''Die Oxford Woordeboek van Musiek'' bepaal dat, terwyl die popmusiek se vroeë betekenis verwys het na 'n wye gehoor sedert die laat 1950's, het popmusiek egter later meer bekend geword as nie-klassieke musiek, gewoonlik in liedjies uitgebeeld soos die van [[The Beatles]], [[The Rolling Stones]], [[ABBA]] ensovoorts.<ref>"Pop", [http://www.oxfordmusiconline.com/public/book/omo_t237 ''The Oxford Dictionary of Music''], retrieved 9 March 2010.{{Subscription required}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171112170116/http://www.oxfordmusiconline.com/public/book/omo_t237}}</ref> ''Grove Musiek Online'' bepaal ook dat "[...] in die vroeë 1960's, [die term] popmusiek terminologies meegeding het met klopmusiek [in [[Engeland]]], terwyl die dekking in die [[Verenigde State van Amerika]] oorvleuel het met rock en roll [en vandag is dit steeds die geval].
 
Vanaf ongeveer 1967 is die term popmusiek toenemend gebruik in opposisie tot die term [[Rockmusiek|rock musiek]].<ref name="Gloag983">Kenneth Gloag in ''The Oxford Companion to Music'' (Oxford: Oxford University Press, 2001), {{ISBN|0-19-866212-2}}, p. 983.</ref> Terwyl die rock genre strewe na egtheid en 'n uitbreiding van nuwe moontlikhede, is popmusiek meer kommersieël en toeganklik van aard. <ref name="Warner2003">T. Warner, ''Pop Music: Technology and Creativity: Trevor Horn and the Digital Revolution'' (Aldershot: Ashgate, 2003), {{ISBN|0-7546-3132-X}}, pp.&nbsp;3–4.</ref> Volgens die Britse musikoloog, Simon Frith, is popmusiek vervaardig as 'n kwessie van ondernemingsgees, eerder as kuns en is ontwerp om in almal se smaak te val. Frith voeg by dat die enigste beduidende ambisie agter popmusiek wins en kommersiële beloning is en dat dit in musiekterme eintlik baie konserwatief is. Popmusiek word verskaf en dit vloei van bo af (radioprogramme, konserte en platemaatskappye) eerder as van onder af en word professioneel vervaardig en verpak.<ref name="Firth2001">S. Frith, W. Straw, and J. Street, eds, ''[[Cambridge Metgeselle na Musiek|The Cambridge Companion to Pop and Rock]]'' (Cambridge: Cambridge University Press), {{ISBN|0-521-55660-0}}, pp.&nbsp;95–105.</ref>
 
== Eienskappe ==
[[Lêer:Elvis_Presley_-_TV_Radio_Mirror,_March_1957_01.jpg|links|duimnael|250x250px|[[Elvis Presley]]]]
{{listen|filename=Righteous Brothers - You've Lost That Lovin' Feelin'.ogg|title=The Righteous Brothers – "You've Lost That Lovin' Feelin'" (1965)|pos=right|description={{As of|2011}}, "[[You've Lost That Lovin' Feelin']]" ranks as the most frequently played song in US radio history.<ref>{{cite news |url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-northern-ireland-15186967 |title=Van's Brown Eyed Girl hits the 10 million mark in US|date=5 October 2011 |work=BBC }}</ref> It is described by music writers [[Nick Logan]] and [[Bob Woffinden]] as "the ultimate pop record".<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/?id=QWBPAQAAQBAJ&pg=PA101#v=onepage |title=Encyclopedia of Great Popular Song Recordings, Volume 2|author=Steve Sullivan|pages=101–103 |publisher=Scarecrow Press |year=2013 |isbn= 978-0-8108-8296-6 }}</ref>}}
Volgens Frith is die eienskappe van popmusiek ten doel om die breë publiek te betrek, eerder as 'n sub-kultuur of ideologie en om eerder klem op vakmanskap te plaas as formele artistieke eienskappe.<ref name="Firth2001">S. Frith, W. Straw, and J. Street, eds, ''[[Cambridge Metgeselle na Musiek|The Cambridge Companion to Pop and Rock]]'' (Cambridge: Cambridge University Press), {{ISBN|0-521-55660-0}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0-521-55660-0|0-521-55660-0]], pp.&nbsp;95–105.</ref> Musiek geleerde, Timoteus Warner, het gesê dit het gewoonlik 'n klem op die opname, produksie en tegnologie, eerder as op lewendige uitvoerings; 'n neiging om oor bestaande tendense te besin eerder as om deel te wees van progressiewe ontwikkelings; en het ook ten doel om gehore aan te moedig om te dans en gebruik dans-georiënteerde ritmes.<ref name="Warner2003">T. Warner, ''Pop Music: Technology and Creativity: Trevor Horn and the Digital Revolution'' (Aldershot: Ashgate, 2003), {{ISBN|0-7546-3132-X}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0-7546-3132-X|0-7546-3132-X]], pp.&nbsp;3–4.</ref>
 
Die belangrikste medium van popmusiek is die lied, dikwels tussen twee en 'n half en drie en 'n half minute in lengte, oor die algemeen gekenmerk deur 'n konsekwente en opvallend [[Ritme|ritmiese element]], 'n hoofstroom-styl en 'n eenvoudige tradisionele struktuur.<ref>W. Everett, ''Expression in Pop-rock Music: A Collection of Critical and Analytical Essays'' (London: Taylor & Francis, 2000), p. 272.</ref> Algemene variante sluit die vers-refrein vorm en die twee-en-dertig-balk vorm in, met 'n fokus op die [[Melodie|melodieë]], slim invalshoeke en 'n koor wat melodies kontrasteer tot die ritme en [[harmonie]] met die vers.<ref>J. Shepherd, ''Continuum Encyclopedia of Popular Music of the World: Performance and production'' (Continuum, 2003), p. 508.</ref> Die ritme en die melodieë is geneig om eenvoudig te wees, met 'n beperkte harmoniese begeleiding.<ref>V. Kramarz, ''The Pop Formulas: Harmonic Tools of the Hit Makers'' (Mel Bay Publications, 2007), p. 61.</ref> Die lirieke van die moderne pop-liedjies, fokus tipies op eenvoudige temas&nbsp;– dikwels liefde en romantiese verhoudings&nbsp;– hoewel daar uitsonderings is.<ref name="Firth2001">S. Frith, W. Straw, and J. Street, eds, ''[[Cambridge Metgeselle na Musiek|The Cambridge Companion to Pop and Rock]]'' (Cambridge: Cambridge University Press), {{ISBN|0-521-55660-0}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0-521-55660-0|0-521-55660-0]], pp.&nbsp;95–105.</ref>
<br />
 
== Ontwikkeling en invloed ==
 
=== Tegnologie en media ===
 
In die 1940's het verbeterde [[mikrofoon]] ontwerpe toegelaat om 'n meer intieme sangstyl te bied en tien of twintig jaar later was goedkoper en meer duursame 45 rpm plate vir enkelsnitte beskikbaar. Dit het 'n revolusionêre gevolg gehad op die manier waarop popmusiek versprei is en dit het bygedra om popmusiek te help beweeg na plate/radio/film en kunstenaars het in sterre ontaard.<ref name="Buckley">D. Buckley, "Pop" "II. Implications of technology", ''Grove Music Online'', retrieved 15 March 2010.</ref> Nog 'n tegnologiese verandering was die wydverspreide beskikbaarheid van televisie in die 1950's; met televisie-optredes, het pop sterre 'n visuele teenwoordigheid gehad. In die 1960's het die bekendstelling van 'n goedkoop, draagbare [[Transistorradio|transistor radio]] beteken dat tieners in die ontwikkelde wêreld kon luister na musiek buite hul huise. Teen die vroeë 1980's was die bevordering van popmusiek grootliks beïnvloed deur die opkoms van musiek televisie-kanale soos [[MTV]], wat ten gunste van dié kunstenaars soos [[Michael Jackson]] en [[Madonna]] was, wat 'n sterk visuele aantrekkingskrag gehad het.
 
 
Vanaf die 1960's kon meer as een snit op 'n plaat opgeneem word en vanaf die 1980's kon snitte digitaal verwerk word; hierdie vooruitgang het popmusiek verder gewild gemaak.<ref name="Firth2001">S. Frith, W. Straw, and J. Street, eds, ''[[Cambridge Metgeselle na Musiek|The Cambridge Companion to Pop and Rock]]'' (Cambridge: Cambridge University Press), {{ISBN|0-521-55660-0}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0-521-55660-0|0-521-55660-0]], pp.&nbsp;95–105.</ref> Gedurende die middel-1960's het popmusiek herhaalde aanslae in nuwe klanke, style en tegnieke gemaak wat luisteraars geïnspireer het. Die woord "progressief" was dikwels gebruik en daar was gepoog om elke nuwe lied as 'n "vordering" te sien op die vorige een. Musiek kritikus, Simon Reynolds, skryf dat aan die begin van 1967 het daar 'n verdeling gekom tussen "progressiewe" popmusiek en "treffersparade popmusiek", die skeiding was ook oor die algemeen tussen meisies en seuns, middelklas en werkersklas.
 
Die laaste helfte van die 20ste eeu sluit in 'n groot-skaalse tendens in die Amerikaanse kultuur waarin die grense tussen kuns en popmusiek toenemend vervaag het. Tussen 1950 en 1970, was daar 'n debat van pop teenoor kuns. Sedertdien het sekere musiek publikasies die musiek omhels, die tendens is verwys na as "poptimisme".<ref name="PMLoss2015">{{Cite web|url=http://www.popmatters.com/column/196122-no-apologies-a-critique-of-the-rockist-v.-poptimist-paradigm/|title=No Apologies: A Critique of the Rockist v. Poptimist Paradigm|last=Loss|first=Robert|date=August 10, 2015|website=[[PopMatters]]}}</ref>
 
=== Stilistiese evolusie ===
[[Lêer:Nancy_Sinatra.JPG|links|duimnael|252x252px|[[Nancy Sinatra]]]]
Dwarsdeur sy ontwikkeling het popmusiek invloede geabsorbeer van ander genres van gewilde musiek. Vroeë popmusiek was gesetel op die sentimentele ballade, het sy vokale hormoniese invloede van [[Gospel musiek]] gekry, instrumente van [[jazz]] en [[rock musiek]] is gebruik, orkeste van [[klassieke musiek]] en tempo van [[dansmusiek]] was duidelik, met 'n elektroniese musiek agtergrond en ritmiese elemente van [[hip-hop]] musiek en gedeeltes van [[kletsrym]] was alles deel van hierdie genre.<ref name="Firth2001">S. Frith, W. Straw, and J. Street, eds, ''[[Cambridge Metgeselle na Musiek|The Cambridge Companion to Pop and Rock]]'' (Cambridge: Cambridge University Press), {{ISBN|0-521-55660-0}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0-521-55660-0|0-521-55660-0]], pp.&nbsp;95–105.</ref> In 2016 het 'n studie van ''Scientific Reports'' meer as 464 000 opnames bestudeer van populêre musiek tussen 1955 en 2010 en gevind dat sedert die 1960's, het popmusiek 'n minder verskeidenheid toonhoogtes en progressie, die musiek het harder begin word, minder diverse tegnieke met opnames en klank.<ref>{{Cite journal|doi=10.1038/srep00521|title=Measuring the Evolution of Contemporary Western Popular Music|journal=Scientific Reports|volume=2|pages=521|year=2012}}</ref> ''Scientific American'' se John Matson berig dat hierdie "blyk te ondersteun die gewilde anekdotiese waarneming dat popmusiek van weleer is "beter", of ten minste meer gevarieerd, as vandag se top-40 treffers". Maar hy het ook opgemerk dat die studie dalk nie heeltemal verteenwoordigend was van die pop in elke geslag nie.<ref name="Matson">[http://blogs.scientificamerican.com/observations/is-pop-music-evolving-or-is-it-just-getting-louder/ John Matson, "Is Pop Music Evolving, or Is It Just Getting Louder?", ''Scientific American'', 26 July 2012]. Retrieved 30 March 2016</ref>
 
In die 1960's het die meerderheid van die hoofstroom popmusiek in twee kategorieë geval: kitaar, trom en bas groepe of sangers gerugsteun deur 'n tradisionele orkes.<ref>{{Cite web|url=http://www.soundonsound.com/sos/1997_articles/oct97/arranging1.html|title=Making Arrangements—A Rough Guide To Song Construction & Arrangement, Part 1|date=October 1997|website=Sound on Sound|archive-url=https://web.archive.org/web/20140508082609/http://www.soundonsound.com/sos/1997_articles/oct97/arranging1.html|archive-date=8 May 2014|access-date=8 May 2014}}</ref> Sedert vroeg in dié dekade, was dit algemeen vir pop vervaardigers, liedjieskrywers, en ingenieurs om vrylik te eksperimenteer met musikale vorme, orkeste, weer[[Weergalming|galm]]<nowiki/>ing, en ander klank-effekte. Sommige van die bekendste voorbeelde is Phil Spector se [[Klankmuur|Wall of Sound]] en Joe Meek se gebruik van tuisgemaakte elektroniese klank-effekte vir tonele soos The Tornados. Op dieselfde tyd het popmusiek op die radio weggeskuif van verfynde Tin Pan Alley na meer eksentrieke liedjieskryf en rock kitaar, simfoniese snare, en horings gespeel deur groepe van behoorlik daarvoor toegerus was om in ateljees op te neem. 'n 2019 studie wat deur die Universiteit van New York gedoen is, waar 643 deelnemers moes uitwys hoe gewild 'n pop liedjie is, het liedjies van die 1960's getoon as die liedjies wat die beste onthou word, teenoor liedjies vanaf die jare 2000 tot 2015.<ref>{{Cite web|url=https://www.smoothradio.com/news/music/best-decade-pop-music/|title=The greatest decade for pop music has been revealed (according to science)|website=Smooth|language=en|access-date=2019-03-31}}</ref>
 
=== Internasionale verspreiding ===
{{Aanhalingskas|quote=The story of pop music is largely the story of the intertwining pop culture of the United States and the United Kingdom in the postwar era.|source=&nbsp;— [[Bob Stanley (musician)|Bob Stanley]]<ref name="Christgau">{{cite web|last=Christgau|first=Robert|authorlink=Robert Christgau|year=2014|url=http://www.robertchristgau.com/xg/bn/bn2014-07.php|title=Anti-Rockism's Hall of Fame|work=[[The Barnes & Noble Review]]|accessdate=August 18, 2015}}</ref>|quoted=true|bgcolor=|width=22%|salign=right|align=right|border=1px|fontsize=89%}}Popmusiek is oorheers deur die Amerikaners en (vanaf die middel-1960's) die Britse musiek bedrywe, wie se invloed popmusiek in 'n internasionale monokultuur omskep het, maar die meeste streke en lande het hul eie vorm van popmusiek, soms word plaaslike weergawes vervaardig van breër tendense met plaaslike eienskappe.<ref>J. Kun, ''Audiotopia: Music, Race, and America'' (Berkeley, CA: University of California Press, 2005), {{ISBN|0-520-24424-9}}, p. 201.</ref> Sommige van hierdie tendense (byvoorbeeld Europop) het 'n beduidende impak op die ontwikkeling van die genre.<ref name="Firth2002">"Star profiles" in S. Frith, W. Stray and J. Street, ''The Cambridge Companion to Pop and Rock'' (Cambridge University Press, 2001), {{ISBN|0-521-55660-0}}, pp. 199–200.</ref>
 
Volgens ''Grove Musiek Online'', het Westerse pop-style regoor die wêreld versprei en dit word deur plaaslik aangepas in elke land om by verskillende kulture aan te pas.<ref name="PManuel">P. Manuel, "Pop. Non-Western cultures 1. Global dissemination", ''Grove Music Online'', retrieved 14 March 2010.</ref> Sommige nie-Westerse lande, soos Japan, het 'n vooruitstrewende popmusiek industrie, die meeste van dit is gewy aan die Westerse-styl pop. Die verspreiding van dié popmusiek is onder andere geïnterpreteer as verteenwoordigend van die prosesse van homogenisering, modernisering, kreatiewe aanwending, kulturele imperialisme, of 'n meer algemene proses van [[globalisering]].
 
== Sien ook ==
 
 
*
* [[Oorsprong van musiek|Geskiedenis van musiek]]
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
 
== Eksterne skakels ==
 
* [https://web.archive.org/web/20170407053620/http://musiclife.mobi/filelist/1017/sabrang_%282017%29_mp3/new2old/1 Die Verbruik van Musiek en die Uitdrukking van Waardes: 'n Maatskaplike Ekonomiese Verduideliking vir die Koms van die Pop Musiek], Wilfred Dolfsma, ''Amerikaanse Joernaal van die Ekonomie en Sosiologie'', oktober 1999.
[[Kategorie:MusiekgenresWesterse kultuur]]
[[Kategorie:AS1-onderhoud: ref=harv]]