Van Breda-moorde: Verskil tussen weergawes

Die '''Van Breda-moorde''' was die [[moord]] op drie gesinslede en die besering van 'n ander op [[27 Januarie]] [[2015]] op die De Zalze-gholflandgoed in [[Stellenbosch]], [[Suid-Afrika]]. In Junie 2016, na 'n jaar en 'n half van ondersoeke deur die [[Suid-Afrikaanse Polisiediens|Suid-Afrikaanse polisie]], het die hoofverdagte, Henri van Breda, die jongste seun van die gesin, hom aan die polisie oorgegee en hy is die volgende dag op borgtog vrygelaat.<ref>{{Webaanhaling|url=http://www.news24.com/SouthAfrica/News/Audio-clip-emerges-of-son-describing-Stellenbosch-axe-attack-20150131 |title=Audio clip emerges of son describing Stellenbosch axe attack |publisher=News24 |date=2015-01-30 |toegangsdatumaccess-date=2016-06-14}}</ref> Op 7 Junie 2018 is Henri van Breda gevonnis tot drie lewenslange tronkstraf.

Op Woensdag 27 Januarie 2015 is Martin van Breda (54), die besturende direkteur van Engel & Völkers in Australië,<ref>{{Webaanhaling|url=http://www.news24.com/SouthAfrica/News/Murdered-Stellenbosch-man-had-extensive-business-interests-20150128 |title=Murdered Stellenbosch man had extensive business interests |uitgewerpublisher=News24 |date=2015-01-28 |toegangsdatumaccess-date=2016-07-17}}</ref> sy vrou, Teresa (55), en hulle seun, Rudi (22), dood in hulle huis aangetref, die slagoffers van 'n bylaanval. Hulle dogter, Marli (16), was in 'n kritieke toestand met ernstige kopbeserings en die jongste seun, Henri (20), is effens beseer in die voorval met slegs klein skraapwonde. Volgens hofstukke het hy sy vriendin om 04:42 gebel, maar die oproep is nie beantwoord nie. Hy het toe op die internet vir plaaslike noodnommers gesoek en byna drie uur later nooddienste gebel en gesê: "My ... my family and me were attacked ... by a guy with an axe." Die klankopname van hierdie gesprek met operateurs van nooddienste is 'n paar dae na die aanval deur die plaaslike uitsaaier eNCA beskikbaar gestel.<ref name="eNCA">{{cite web|url=http://www.enca.com/south-africa/stellenbosch-victim-describes-how-family-was-attacked |title=Surviving son tells how Stellenbosch family murdered with axe |publisher=eNCA |date=2015-01-31 |accessdate=2016-06-14}}</ref>

Die polisie het op die toneel aangekom waar nooddienste Van Breda se ouers en broer dood verklaar het. Marli, wat ook aangeval is met die byl waarmee haar ouers en broer vermoor is, was in 'n kritieke toestand en is in 'n intensiewesorgeenheid opgeneem. Oor die volgende paar maande het uitgebreide operasies en verdere mediese behandeling haar lewe gered, maar sy is sedertdien met geheueverlies gediagnoseer en kan glad nie onthou wat op die aand van die aanval plaasgevind het nie.<ref name="EWN">{{cite web |url=http://ewn.co.za/2015/04/19/Marli-Van-Breda-discharged-suffers-retrograde-amnesia |title=Marli Van Breda discharged, suffers retrograde amnesia |publisher=EWN |date=15 Junie 2015 |access-date=15 Junie 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191217171531/https://ewn.co.za/2015/04/19/Marli-Van-Breda-discharged-suffers-retrograde-amnesia |archive-date=17 Desember 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> 'n Byl en 'n mes, wat albei geïdentifiseer is as van die Van Breda-huis, is op die toneel gevind. Daar is vasgestel dat daar geen tekens van geforseerde inbraak was nie en dat die beskuldigde na bewering met die getuienis op die toneel gepeuter het. Volgens die polisie was Van Breda geklee in 'n slaapbroek en wit kouse wat in bloed bedek was, waarvan die [[DNS]] met sy ouers en broer s’n ooreengestem het. Die hofstukke lui: "It is believed that after the commission of the crimes, the accused tampered with the crime scene, inflicted injuries to his person and supplied false information to the police in order to mislead police as to the true identity of the perpetrator."<ref>{{cite web|url=http://www.iol.co.za/news/crime-courts/van-breda-killings-what-happened-that-night-2034771 |title=Van Breda killings: what happened that night |work=Independent Online |date=2016-06-15|toegangsdatumaccess-date=2016-06-15}}</ref>

Marli van Breda het maande lank intensiewe fisioterapie ondergaan en uiteindelik teruggekeer skool toe, maar is van haar ouer broer weggehou; albei partye woon by verskillende familielede. Henri het skuld ontken terwyl plaaslike nuus berig het hy het 'n "[[tik]]verslawing".<ref>{{cite web|url=http://www.news24.com/SouthAfrica/News/Henri-van-Breda-suspected-of-being-a-tik-addict-report-20150215 |title=Henri van Breda suspected of being a tik addict – report |uitgewerpublisher=News24 |date=2015-02-15 |toegangsdatumaccess-date=2016-06-15}}</ref> Volgens die ''Sunday Times'' het die polisie 'n aantal moontlike motiewe ondersoek, onder meer dat Henri se ouers sy sakgeld gestaak het. Die koerant het 'n man opgespoor wat beweer het dat hy Henri se dwelmhandelaar is en dat Henri 'n gereelde klant is. Henri was na bewering ’n tyd lank in 'n luukse dwelmrehabilitasiesentrum in Kaapstad.<ref name="TL">{{cite web|url=http://www.timeslive.co.za/local/2015/02/15/tik-twist-in-stellenbosch-axe-murder-case |title=Tik twist in Stellenbosch axe murder case |work=Times LIVE |date=2015-02-15 |accessdate=2016-06-15}}</ref> Na 'n jaar en 'n half van die ondersoek het die polisie Van Breda se prokureur in kennis gestel van haar kliënt se naderende arrestasie. Volgens berigte het Marli van Breda se regsverteenwoordiger en kurator beweer: "Die nuus is baie ontstellend vir Marli; die familie wil geregtigheid hê."<ref>{{Webaanhaling|url=http://www.news.com.au/world/africa/henri-van-breda-turns-himself-in-over-axe-killings-of-his-parents-and-brother/news-story/ed271acf80ddbba0028f56f49eb87c3b |title=Henri van Breda turns himself in over axe killings of his parents and brother |uitgewerpublisher=News.com |date=2016-06-14 |toegangsdatumaccess-date=2016-06-15}}</ref>

Van Breda en sy vriendin, Daniellé Janse van Rensburg, is op 6 September 2016 deur die polisie van [[Tafelsig]] in hegtenis geneem vir die besit van [[dagga]] en is op borgtog van onderskeidelik R1&nbsp;000 en R200 vrygelaat. Die saak van dwelmbesit het op 12 Oktober 2016 in die Kaapstadse landdroshof voorgekom en is uitgestel weens uitstaande dokumentasie.<ref>{{Webaanhaling|url=http://www.news24.com/SouthAfrica/News/van-breda-girlfriend-in-court-for-dagga-20161012 |title=Van Breda, girlfriend in court for dagga |work=News24 |date=2016-10-12 |toegangsdatumaccess-date=2016-10-12}}</ref>

Op 4 April 2017 het die staat se verhoor teen Henri van Breda in die Wes-Kaapse hooggeregshof begin toe hy skuld ontken het. Tydens sy getuienis het Henri beweer hy en die gesin is aangeval deur 'n "swart man met ’n byl wat donker klere, handskoene en 'n balaklawa gedra het".<ref name="HUFFPOST">{{cite web |url=http://www.huffingtonpost.co.za/2017/04/24/i-could-feel-myself-going-into-shock-murder-accused-van-bre_a_22053070/ |title=Murder-Accused Van Breda Claims He Saw Axe-Wielding Attacker Kill His Dad |work=Huffington Post |date=24 April 2017 |access-date=25 Mei 2017 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20171107014758/http://www.huffingtonpost.co.za/2017/04/24/i-could-feel-myself-going-into-shock-murder-accused-van-bre_a_22053070/ |archive-date=7 November 2017 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> ’n Maand voor die verhoor begin het, het regter Siraj Desai ten gunste van 'n aansoek deur Media24 beslis dat die groep die verhoor mag uitsaai.<ref>{{Webaanhaling|url=http://www.news24.com/SouthAfrica/News/van-breda-axe-murder-trial-set-to-begin-20170424 |title=Van Breda axe murder trial set to begin |work=News24 |date=2017-04-24 |toegangsdatumaccess-date=2017-05-16}}</ref> Tog as gevolg van appèlle deur beide die Nasionale Vervolgingsgesag en die verdediging, is die bevel egter afgekeer totdat die saak opgelos is.