Wieg van die Mensdom: Verskil tussen weergawes

}}

 

Die '''Wieg van die Mensdom''' is 'n [[wêrelderfenisgebied]] aan die [[Wes-Rand]], [[Gauteng]], in [[Suid-Afrika]]. Die area is net noordwes van [[Krugersdorp]] langs die [[N14 (Suid-Afrika)|N14 nasionale pad]]. Dit bestaan uit die [[Sterkfontein]]grotte, [[Swartkrans]], [[Kromdraai-fossielterrein|Kromdraai]] en die omliggende dele. Dit is een van die plekke waar die heel oudste hominied- of aapmensfossiele ter wêreld gevind is. Ander fossiele van uitgestorwe dier- en plantspesies is ook al hier gevind. Die fossiele is vasgevang in dolomietrotse wat na raming tot 2,5 miljoen jaar oud is. Daar is elders in [[Afrika]] ook soortgelyke vondste, maar nêrens is daar so baie fossiele soos by Die Wieg van die Mensdom nie.

 

== Ons voorsate: Die Taung-kind ==

Die eerste bewys van die bestaan van ons voorsate, die australopithesene, en van hul swerftog van die tropiese woude van Afrika na Suider-Afrika, is in Suid-Afrika ontdek. Die australopithesene (“suidelike ape”) was pre-menslike ape wat tussen 4,5 miljoen en 1,5 miljoen jaar gelede op die grasvlaktes en in savannegebiede van Oos- en Suider-Afrika geleef het. Hulle het regop geloop omdat hul dye langer was as dié van ape, terwyl hul arms korter was en hul bekkenskelet geskik was vir ʼn regop liggaamsposisie. Verskillende variasies van die ''Australopithecus''-genus was ''Australopithecus robustus'' en ''Australopithecus africanus''.

In 1924 het [[Raymond Dart]], ʼn Australiër van geboorte wat in 1922 hoogleraar in Anatomie aan die pas gestigte [[Universiteit van die Witwatersrand]] geword het, gehoor van ʼn bobbejaanskedel wat in ʼn kalksteengrot naby [[Taung]] in die [[Noordwes]]-provinsie gevind is. Hy het gevra dat enige ander beendere of fossiele wat gevind word, na hom aangestuur moet word.

 

 

== Bekende opgrawings by die Wieg ==

[[Lêer:Mrs Ples.jpg|duimnael|Mev. Ples]]

Kort nadat Suid-Afrika die Wêrelderfeniskonvensie in die laat 1990’s onderteken het, is verskeie vindplekke van vroeë hominiede in [[Gauteng]] wes van Johannesburg as ʼn Wêrelderfenisterrein benoem en aanvaar. Daarna het die terrein by Taung in die provinsie Noordwes en [[Makapanstad|Makapan]] in [[Limpopo]] deel geword van wat algemeen as die Wieg van die Mensdom bekend staan. Klipwerktuie is in die boonste lae van sommige van dié plekke gevind, wat toon dat ware mense ook daar geleef en gesterf het.

 

Al die fossiele het behoue gebly omdat die beendere tussen vier en een miljoen jaar gelede in kalkgrond beland het – hoofsaaklik in erosieholtes in dolomiet. Navorsing toon dat die australopithesene en talle van die ander diere waarvan beendere in die dolomiet in fossiele verander het, meestal die prooi van groot roofdiere soos die uitgestorwe ''Dinofelis'' was. Beendere met brandmerke by Swartkrans in ʼn laag wat ook die reste van vroeë mense bevat, laat ʼn mens glo dat mense wat in die grot geskuil het, reeds ʼn miljoen jaar gelede geleer het hoe om vuur te benut. Dit het hulle dalk gehelp om met roofdiere mee te ding.

Een van die interessantste fossiele is die sogenaamde “[[Kleinvoet]]”. Dit is ouer as die meeste ander australopithesene (sowat 3,2 miljoen jaar), en is eers aan sy voetbene uitgeken. Dié het getoon dat hy minstens gedeeltelik nog in bome gewoon het. Ná sorgvuldige speurwerk deur Nkwane Molefe en Stephen Motsumi (op versoek van dr. Ron Clarke) is die res van die skelet blootgelê in die breksie wat Sterkfontein se dolomietgrot vul. Die feit dat feitlik die hele skelet ontdek is, laat ʼn mens dink dat die individu nie deur ʼn roofdier doodgemaak is nie, maar in ʼn diep gat geval het en nie kon uitkom nie.