Claudio Abbado: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k Robot: standardisering van verwysingsjablone en invoeging van argiefskakels. Ondersteun: shorturl.at/klqM2
k Wysigings deur KabouterBot teruggerol na laaste weergawe deur Aliwal2012
Etiket: Terugrol
Lyn 1:
{{Inligtingskas Musikale kunstenaar
|Naam naam = Claudio Abbado
|Foto beeld = Claudio Abbado - L'Aquila - 2012 - 2.jpg
|Foto-grootte beeldgrootte = 230px
|Foto-onderskrif beeldonderskrif = Claudio Abbado in 2012.
| dwarsformaat =
|Agtergrondkleur = klassiek
| beeldbeskrywing =
| alias Geboortenaam =
| beeldonderskrif = Claudio Abbado in 2012.
|Alias etiket =
| agtergrondkleur = klassiek
|Geboortedatum geboortedatum = [[26 Junie]] [[1933]]
| geboortenaam =
|Geboorteplek = [[Milaan]] ([[Italië]])
| alias =
| sterfdatumSterftedatum = {{SDEO|1933|6|26|2014|1|20}}
| geboortedatum = [[26 Junie]] [[1933]]
|Sterfteplek geboorteplek = [[MilaanBologna]] ([[Italië]])
|Beroep oorsprong = Musiekdirigent
|Genre webwerf =
| sterfdatum = {{SDEO|1933|6|26|2014|1|20}}
|Tipe sterfplekstem = [[Bologna]] ([[Italië]])=
| genre Instrumente =
|Aktiewe beroep jare = Musiekdirigent
|Lirieke instrument =
| jare_aktief =
| etiket =
| assosiasies =
| webwerf =
| huidige_lede =
| gewese_lede =
}}
 
'''Claudio Abbado''' (* [[26 Junie]] [[1933]], [[Milaan]] ‒ † [[20 Januarie]] [[2014]])<ref>{{it}} [http://www.ilpost.it/2014/01/20/live-morte-claudio-abbado/ Il Post]</ref><ref name="npr">{{cite web webaanhaling|url=http://www.npr.org/sections/deceptivecadence/2014/01/21/264506409/tracing-the-career-of-claudio-abbado-a-consummate-conductor |titletitel=huldeblyk aan Abbado |access-datetoegangsdatum=7 Maart 2019 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190811155412/https://www.npr.org/sections/deceptivecadence/2014/01/21/264506409/tracing-the-career-of-claudio-abbado-a-consummate-conductor |archive-date=11 Augustus 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> was 'n [[Italië|Italiaanse]] [[dirigent]] en musiekfundus. Hy was die musiekdirekteur van die Luzern-feesorkes, die [[La Scala]]-opera in [[Milaan]], die Weense Staatsopera, die [[Londen Simfonieorkes]], die [[Chicago Simfonieorkes]] en die [[Berliner Philharmoniker]].
 
==Familiegeskiedenis en vroeë lewe==
Line 32 ⟶ 26:
Claudio Abbado was die seun van die [[violis]] en komponis Michelangelo Abbado,<ref name=EB/> en die broer van die musikant Marcello Abbado (gebore in 1926). Sy vader, 'n professionele violis en 'n professor by die ''Giuseppe Verdi Konservatorium'', was sy eerste klavieronderwyser. Sy moeder was ook 'n kundige pianis. Marcello Abbado het later 'n konsertpianis en onderwyser by die ''Rossini Konservatoria'' in Pesaro geword. Sy suster het ook musiektalent getoon, maar na haar huwelik besluit om nie 'n musikale loopbaan na te streef nie. Sy ander broer het later 'n suksesvolle argitek geword.<ref name=ew/><ref name=cb/>
 
Abbado se jeug was deel van die Duitse besetting van Milaan. Gedurende dié tyd het Abbado se moeder 'n tyd lank in die tronk spandeer omdat sy huisvesting aan 'n Joodse kind voorsien het.<ref name="Telegraph">{{cite webwebaanhaling | url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/10583860/Claudio-Abbado-obituary.html |title titel=Claudio Abbado – obituary |publisher uitgewer=[[The Daily Telegraph|Telegraph]] |date datum=20 Januarie 2014 |access-date toegangsdatum=22 Maart 2015 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20140130064433/http://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/10583860/Claudio-Abbado-obituary.html |archive-date=30 Januarie 2014 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> Claudio self is bekend daarvoor dat hy 'n bekende staaltjie gehad het oor hoe hy, toe hy slegs twaalf jaar oud was, bo-op 'n plaaslike muur wat die aandag van die Gestapo getrek het, geskryf het "Viva [[Béla Bartók|Bartók]]" en hulle die boosdoener laat soek het.<ref name=npr/> Sy musikale belangstellings het gedurende die tyd ook ontwikkel, met sy bywoning van uitvoerings by La Scala,<ref name=cb/> sowel as orkesrepetisies in Milaan gelei deur dirigente soos [[Arturo Toscanini]] en [[Wilhelm Furtwängler]].
 
Ander dirigente wat hom as kind beïnvloed het, was Victor de Sabata en Rafael Kubelík.<ref name=cb/> Toe hy egter Antonio Guarnieri se dirigeerwerk van [[Claude Debussy]] se ''Nocturnes'' aangehoor het, was hy vasbeslote om self 'n dirigent te word.<ref>Phillip Scott, "Claudio Abbado: The Legacy", ''Limelight'' (tydskrif), Maart 2014, bl. 52</ref> Op die ouderdom van vyftien jaar het Abbado die eerste keer vir [[Leonard Bernstein]] ontmoet toe hy 'n stuk gedirigeer het waarin Abbado se vader as solis opgetree het.<ref name=npr/> Bernstein het gesê, "Jy het die oë om 'n dirigent te wees."<ref name=cb/>
Line 38 ⟶ 32:
==Musikale opvoeding==
[[Lêer:Claudio Abbado 65.jpg|duimnael|links|Claudio Abbado in 1965]]
Abbado het klavier, komposisie en dirigering by die Milaanse Konservatorium studeer,<ref name=EB/><ref name="Harvard Bio">{{harvnb|Randel|1996|p=1}}</ref> en in 1955 met 'n graad in klavier gegradueer.<ref name=ew/> Die volgende jaar het hy op aanbeveling van Zubin Mehta dirigering by die Weense Akademie van Musiek gestudeer saam met Hans Swarowsky.<ref name=EB/><ref name="Nice">{{cite webwebaanhaling |author outeur=David Nice | url=https://www.theguardian.com/music/2014/jan/20/claudio-abbado |title titel=Claudio Abbado obituary |publisher uitgewer=[[The Guardian]] |date datum=20 Januarie 2014 |access-date toegangsdatum=7 September 2014 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200502164632/https://www.theguardian.com/music/2014/jan/20/claudio-abbado |archive-date=2 Mei 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> Abbado en Mehta het beide by die Akademiekoor aangesluit ten einde na dirigente soos [[Bruno Walter]] en [[Herbert von Karajan]] in repetisies te kan kyk.<ref name=ew/><ref name=cb/><ref name="Telegraph"/> Abbado het ook tyd spandeer by die Chigiana Akademie in Siena.<ref name=EB/>
 
In 1958 het Abbado sy dirigentbuiging in [[Trieste]] gemaak.<ref name=ew/> Daardie somer het hy die Internasionale [[Serge Koussevitsky]] Kompetisie vir dirigente gewen<ref name="Harvard Bio"/> tydens die Tanglewood Musiekfees,<ref name=ew/><ref name=EB/> wat 'n aantal operaverskynings in Italië tot gevolg gehad het. In 1959 het hy sy eerste opera, ''The Love for Three Oranges'', in Trieste gedirigeer. Hy het in 1960 sy buiging as dirigent by La Scala gemaak. In 1963 het hy die Dimitri Mitropoulos-prys vir dirigente gewen,<ref name=EB/><ref name="Harvard Bio"/> wat hom toegelaat het om vir vyf maande saam met die [[New York Filharmoniese Orkes]] as 'n assistent-dirigent vir Bernstein te werk.<ref name=ew/> Abbado het sy professionele New York Filharmoniese Orkesbuiging op 7 April 1963 gemaak. 'n 1965 verskyning by die RIAS-fees in [[Berlyn]] het gelei tot 'n uitnodiging van [[Herbert von Karajan]] na die Salzburg-fees die volgende jaar ten einde saam met die [[Weense Filharmoniese Orkes]] te werk. In 1965 het Abbado sy Britse buiging met die Hallé Orkes gemaak, gevolg in 1966 deur sy [[Londen Simfonieorkes]] (LSO) debuut.<ref name=EB/><ref name="Telegraph"/>
Abbado het vir drie jaar gedurende die 1960's in Parma onderrig gegee in kamermusiek.<ref name="Service">{{cite webwebaanhaling |author outeur=Tom Service | url=https://www.theguardian.com/music/2007/aug/22/classicalmusicandopera.proms2007 |title titel=The Maestro |publisher uitgewer=The Guardian |date datum=22 Augustus 2007 |access-date toegangsdatum=7 September 2014 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190812060735/https://www.theguardian.com/music/2007/aug/22/classicalmusicandopera.proms2007 |archive-date=12 Augustus 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref><ref name="Service2">{{cite webwebaanhaling |author outeur=Tom Service | url=https://www.theguardian.com/books/2009/aug/08/life-in-music-claudio-abbado |title titel=A life in music: Claudio Abbado |publisher uitgewer=The Guardian |date datum=8 Augustus 2009 |access-date toegangsdatum=4 April 2015 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190418024900/https://www.theguardian.com/books/2009/aug/08/life-in-music-claudio-abbado |archive-date=18 April 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> Sy vroeëre voorspraak van kontemporêre musiek het die dirigeer van die wêreldpremiére van Giacomo Manzoni se ''Atomtod'' op 25 Maart 1965 in Milaan ingesluit.
 
==Dirigeerloopbaan==
Line 49 ⟶ 43:
In 1976 het hy die La Scala-geselskap na die [[Verenigde State van Amerika|VSA]] geneem vir sy Amerikaanse buiging in [[Washington, D.C.]] vir die 200-jarige vieringe van totstandkoming van die VSA.<ref>{{harvnb|Ewen|1978|pp=2–3}}</ref> In 1982 was hy die stigter van die Filarmonica della Scala vir die uitvoering van orkestrale repertoire deur die huisorkes-in-konsert. Abbado het tot 1986 betrokke gebly by La Scala.<ref name="iww">{{harvnb|Europa Publications|1996|p=2}}</ref>
 
Op 7 Oktober 1968 het Abbado sy debuut in die Metropolitaanse Opera met ''Don Carlo'' gemaak. Hy het sedert 1971 meer uitgebreid met die Weense Filharmoniese Orkes (WFO) saamgewerk,<ref name="EB" /> wat twee verskynings in onderskeidelik 1988 en 1991 as dirigent van die orkes se Nuwejaarskonsert ingesluit het. Hy was 'n ontvanger van beide die Filharmoniese Ring en die Goue Nicolai-medalje van die Weense Filharmoniese orkes.<ref name="Hofmann">{{cite web | author=Paul Hoffmann | url=https://www.nytimes.com/1987/03/01/arts/how-claudio-abbado-wins-ovations-in-vienna.html| |title=How Claudio Abbado Wins Ovations in Vienna | work=The New York Times | date=1 Maart 1987 |access-date accessdate=22 Maart 2015 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190728163749/https://www.nytimes.com/1987/03/01/arts/how-claudio-abbado-wins-ovations-in-vienna.html |archive-date=28 Julie 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref>
 
Hy het van 1975 tot 1979 as die hoofgasdirigent van die [[Londen Simfonieorkes]] (LSO) gedien<ref name="Kozinn">{{cite web | author=Allan Kozinn | url=https://www.nytimes.com/2014/01/21/arts/music/claudio-abbado-italian-conductor-dies-at-80.html | title=Claudio Abbado, an Italian Conductor With a Global Reach, Is Dead at 80 | work=The New York Times | date=20 Januarie 2014 |access-date accessdate=7 September 2014 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200420053855/https://www.nytimes.com/2014/01/21/arts/music/claudio-abbado-italian-conductor-dies-at-80.html |archive-date=20 April 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> en in 1979 die orkes se hoofdirigent geword,<ref name="iww" /><ref name="EB" /> welke pos hy tot 1987 gehou het (hy was ook vanaf 1984 tot sy dood die LSO se Musikale Direkteur).<ref>{{cite web |url=http://lso.co.uk/more/news/126-claudio-abbado-1933-2014 |title = Claudio Abbado obituary | access-date =6 Maart 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190812060741/https://lso.co.uk/more/news/126-claudio-abbado-1933-2014 |archive-date=12 Augustus 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> Hy was vanaf 1982 tot 1985 die hoofgasdirigent van die [[Chicago Simfonieorkes]]. In 1986 het Abbado die ''Generalmusikdirector'' (GMD) van die stad van [[Wene]] geword, en was terselfdertyd ook vanaf 1986 tot 1991 die Musikale Direkteur van die Weense Staatsopera.<ref name="iww" /><ref name="EB">{{harvnb|Hoiberg|2010|p=8}}</ref> Gedurende sy tyd as GMD in Wene het hy in 1988 die musiekfees Wien Modern tot stand gebring. Hier het hy verskeie kontemporêre komponiste gerugsteun, insluitende György Ligeti, Pierre Boulez, en Luigi Nono.<ref name="npr" />
 
==Berliner Philharmoniker==
Abbado het die eerste keer in Desember 1966 die [[Berliner Philharmoniker|Berlynse Filharmoniese Orkes]] gedirigeer. In die laat-1980's is daar verwag dat hy dalk musikale direkteur van die New York Filharmoniese orkes sou word.<ref name="npr" /> Hy is egter, na drie-en-dertig verskynings as gasdirigent in 1989 deur die Berlynse Filharmoniese Orkes as hul hoofdirigent en musikale direkteur in opvolging van [[Herbert von Karajan]] verkies.<ref name="iww" /><ref name="EB" /><ref>{{harvnb|Ross|2001}}</ref> Gedurende sy Berlynse tyd het hy toegesien dat daar meer kontemporêre musiek in die orkes se programmering ingesluit word. In 1992 was hy medestigter van 'Berlin Encounters', 'n kamermusiekfees.<ref name="iww" /> In 1994 het hy artistieke direkteur van die Salzburgse Paasfees geword.<ref name="iww" /> In 1998 het hy sy vertrek van die Berlynse Filharmoniese Orkes aangekondig na die verstryking van sy kontrak in 2002.<ref>{{cite web | author=Alan Riding | url= https://www.nytimes.com/1999/06/24/arts/simon-rattle-will-direct-the-berlin-philharmonic.html | title=Simon Rattle Will Direct The Berlin Philharmonic | work=The New York Times | date=24 Junie 1999 |access-date accessdate=22 Maart 2015 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190812060732/https://www.nytimes.com/1999/06/24/arts/simon-rattle-will-direct-the-berlin-philharmonic.html |archive-date=12 Augustus 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> Hy is voor sy vertrek in 2000 met maagkanker gediagnoseer,<ref>{{cite web | author=Daniel J Wakin | url=https://www.nytimes.com/2007/09/07/arts/music/07abba.html | title=Abbado, Ill, Cancels Appearances | work=The New York Times | date=7 September 2007 |access-date accessdate=7 September 2014 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190812060736/https://www.nytimes.com/2007/09/07/arts/music/07abba.html |archive-date=12 Augustus 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> welke gelei het tot die kansellering van 'n aantal optredes met die orkes. Gevolglike mediese behandeling het tot die verwydering van 'n deel van sy spysverteringskanaal gelei,<ref name="Service" /> en hy het in 2001 alle dirigeeraktiwiteite vir drie maande opgeskort.<ref name="ilpost">{{cite web | url=http://www.ilpost.it/2014/01/20/live-morte-claudio-abbado/ | title=La morte di Claudio Abbado | work=[[Il Post]] | date=20 Januarie 2014 |access-date accessdate=7 September 2014 |language=it |archive-url=https://web.archive.org/web/20190418061346/https://www.ilpost.it/2014/01/20/live-morte-claudio-abbado/ |archive-date=18 April 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref>
 
In 2004 het Abbado teruggekeer na dirigeer en die Berlynse Filharmoniese Orkes vir die eerste keer sedert sy vertrek as hoofdirigent gedirigeer. Hy het konserte bestaande uit Mahler se Simfonie No. 6 lewendig opgeneem vir kommersiële vrystelling.<ref>{{cite web | author=David Gutman | url=http://www.gramophone.co.uk/review/mahler-symphony-no-6-11 | title=Mahler Symphony No 6 | work=Gramophone | date=2005 |access-date accessdate=22 Maart 2015 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190812060810/https://www.gramophone.co.uk/review/mahler-symphony-no-6-11 |archive-date=12 Augustus 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> Die gevolglike [[CD]] het die "Beste Orkestrale Opname" en "Plaat van die Jaar" in ''Gramophone'' tydskrif se 2006 Gramophone-toekennings gewen. Die Orkesakademie van die Berliner Philharmoniker het die ''Claudio Abbado Kompositionspreis'' (Claudio Abbado Komposisie-prys) ter ere van hom ingestel, wat in 2006, 2010 en 2014 toegeken is.
 
==Repertoire==
Abbado het, behalwe vir 'n wye reeks [[Romantiek|romantiese]] musiek wat hy opgeneem en uitgevoer het, 'n besonderse affiniteit gehad met die musiek van [[Gustav Mahler|Mahler]], wie se simfonieë hy verskeie kere opgeneem het. Ten spyte hiervan, kon hy nooit daarin slaag om 'n volledige siklus met 'n enkele orkes te voltooi nie: in 'n mengsel van ateljee- en konsertvrystellings, het hy Simfonieë 1 tot 2 en 5 tot 7 in [[Chicago]], Simfonieë 2 tot 4, 9 en die Adagio van Simfonie No. 10 in [[Wene]], Simfonieë 1 en 3 tot 9 in Berlyn, en Simfonieë 1 tot 7 en 9 in [[Luzern|Lucerne]], opgeneem. 'n Beplande uitvoering van Mahler se Agste Simfonie in Lucerne (die beoogde hoogtepunt van sy uitvoering van die simfonieë in Lucerne) moes as gevolg van sy swak gesondheid gekanselleer word. Die simfonie is uiteindelik in 2016 onder [[Riccardo Chailly]] uitgevoer en opgeneem as eerbewys aan Abbado.<ref>{{cite web |url=https://www.theguardian.com/music/2017/jun/22/mahler-symphony-no-8-dvd-review-chailly-pays-impressive-tribute-to-abbado |title=Mahler: Symphony No 8 DVD review – Chailly pays impressive tribute to Abbado |first=Andrew |last=Clements |date=22 JunieJune 2017 |website=the Guardian |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190812060732/https://www.theguardian.com/music/2017/jun/22/mahler-symphony-no-8-dvd-review-chailly-pays-impressive-tribute-to-abbado |archive-date=12 Augustus 2019 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref>
 
Hy was ook bekend om sy interpretasies van moderne werke deur komponiste soos Arnold Schoenberg, Karlheinz Stockhausen, Giacomo Manzoni, Luigi Nono, Bruno Maderna, György Ligeti, Giovanni Sollima, Roberto Carnevale, Franco Donatoni en George Benjamin.