RENAMO: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
opruim
Sobaka (besprekings | bydraes)
k skakel
Lyn 1:
Die '''Mosambiekse nasionale weerstand''' ('''RENAMO'''; [[Portugees]]: '''''Resistência Nacional Moçambicana''''') was 'n militante gewapende weerstandsbeweging en nou 'n [[politieke party]] in [[Mosambiek]]. Dit is aanvanklik geborg deur die ''Rhodesian Central Intelligence Organisation'' (CIO) en is in 1975 gestig as deel van 'n anti-kommunistiese militêre mag teen die land se regerende FRELIMO-party.
 
Die eerste leier was André Matsangaissa, 'n voormalige senior amptenaar in die gewapende vleuel van [[FRELIMO]]. Die beweging het sy oorsprong in 'n vermenging van anti-FRELIMO-afvalliges wat onmiddellik voor en kort na die Mosambiekse onafhanklikheid georganiseer het, asook Suid-Afrikaanse en Rhodesiese pogings om hierdie gebeure aan te moedig vir hul eie doeleindes.<ref>{{cite web|url=http://www.gutenberg-e.org/geh01/geh16.html|title=''Binding Memories'': Chronology|publisher=|accessdate=28 December 2014}}</ref><ref name="Emerson2014">{{cite book|last=Emerson|first=Stephen A.|title=The Battle for Mozambique: The Frelimo_Renamo Struggle, 1977_1992|url=https://books.google.com/books?id=AKlZBAAAQBAJ&pg=PA48|date=19 Februarie 2014|publisher=Helion and Company|isbn=978-1-909384-92-7|pages=74–110}}</ref> Dit is duidelik dat RENAMO se geledere versterk is deur politieke ballinge uit Mosambiek wat in beginsel FRELIMO werklik teengestaan het, en 'n aantal ander wat met geweld en intimidasie gewerf is.<ref>{{cite book|last=Watch|first=Human Rights|title=Conspicuous destruction: war, famine and the reform process in Mozambique|year=1992|publisher=Human Rights Watch|location=New York u.a.|isbn=978-1-56432-079-7|pages=86–88|url=https://books.google.com/books?id=1PkGpxJaAIIC&pg=PA174&dq=Teodato+Hunguana&hl=en&ei=PnOSTZuHK4S4sQP_8vm-BQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CDoQ6AEwBA#v=onepage&q=Teodato%20Hunguana&f=false}}</ref> FRELIMO en RENAMO het op 4 Oktober 1992 die Rome algemene vredesooreenkomste onderteken wat die Mosambiekse burgeroorlog beëindiging het.
 
Kritici van RENAMO het die beweging gereeld veroordeel as 'n 'agentegleër' van [[Rhodesië]] en later, van die [[apartheid]]sregering van [[Suid-Afrika]].<ref name=Oz>{{cite web|url=http://www.arts.monash.edu.au/publications/eras/edition-11/articles/drobinson.pdf |title=Renamo, Malawi and the struggle to succeed Banda: Assessing theories of Malawian intervention in the Mozambican Civil War |publisher=http://www.arts.monash.edu.au |date=2009-11-11 |accessdate=2016-03-08 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120328161718/http://www.arts.monash.edu.au/publications/eras/edition-11/articles/drobinson.pdf |archivedate=28 Maart 2012 }}</ref> Daar word geteoretiseer dat RENAMO gevorm is met die uitsluitlike doel om Mosambiekse steun aan Rhodesiese opstandelinge te beveg.<ref name=Conc>{{cite web|url=http://www.c-r.org/downloads/Accord%20Mozambique_Key%20actors.pdf |title=Key Actors in the War and Peace Process |publisher=Conciliation Resources |date=Januarie 1998|accessdate=2016-03-08 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160309230400/http://www.c-r.org/downloads/Accord%20Mozambique_Key%20actors.pdf |archivedate=9 Maart 2016 }}</ref> Aan die ander kant was RENAMO ook 'n weerspieëling van FRELIMO se eie versplinterde ondersteuningsbasis en die dalende gewildheid in die era ná die onafhanklikheid.<ref name="Emerson2014"/> Na hierdie oorlog was dit verantwoordelik vir die bevordering van grondwetlike hervorming sowel as 'n sterk binnelandse privaatsektor.<ref name=Manifesto>{{cite web|url=http://www.kas.de/upload/dokumente/attv0kxy.pdf |title=Main Renamo Policy Guidelines |publisher=RENAMO-UNIÃO ELEITORAL |date=2004 |accessdate=2016-03-08 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150610215141/http://www.kas.de/upload/dokumente/attv0kxy.pdf |archivedate=10 Junie 2015 }}</ref>