Ensiklopedie: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
It's Not By Chance That You Have Found Me - OBIGHO The spell caster. I'm blessed to cast powerful Spells with the help of my powerful spiritual powers, my spells are done unique ways to fulfill my clients goals. If you are new or you have been disappointed by other spell casters and healers who have failed to provide you with the results they promised you and you're stuck with no option of achieving or solving your problem, its time you contact me via: 08026571864 or email: dr.obighouguosa@gm... Etikette: Selfoonbydrae Wysiging op selfoonwerf |
Wiki13 (besprekings | bydraes) k Wysigings deur 129.205.124.248 teruggerol na laaste weergawe deur Wiki13 Etiket: Terugrol |
||
Lyn 1:
[[Lêer:Brockhaus Lexikon.jpg|duimnael|regs|250px|Die bekende Duitse ''Brockhaus Konversationslexikon'' uit die jaar [[1902]]]]
'n '''Ensiklopedie''' is 'n geskrewe versameling van menslike kennis.
Die term kom van die Griekse woorde εγκύκλιος παιδεία, enkyklios paideia ("in 'n sirkel van onderrig").
Geskrifte met 'n ensiklopediese omvang is al sedert die vroeë menslike geskiedenis saamgestel, maar die term, ''ensiklopedie'', is eers vanaf die 16de eeu gebruik om daarna te verwys.
Alhoewel onderwerpe in enige ensiklopedie dikwels 'n definiërende beskrywing bevat, kan die aspek van 'n [[woordeboek]] – naslaanwerk met 'n alfabetiese lys van woorde of terme en inligting daaromtrent – nie met die ingesteldheid van 'n ensiklopedie verwar word nie.
== Klassifikasie ==
Daar is verskeie soorte ensiklopedieë:
* Algemene ensiklopedieë, soos byvoorbeeld die bekende "''[[Encyclopædia Britannica]]''", wat artikels oor onderwerpe in 'n wye verskeidenheid vakgebiede bevat.
* Gespesialiseerde ensiklopedieë wat alleen artikels oor sekere vakgebiede bevat, byvoorbeeld mediese ensiklopedieë.
[[Lêer:Encyclopedie de D'Alembert et Diderot - Premiere Page - ENC 1-NA5.jpg|duimnael|regs|250px|Die Franse ''Encyclopédie'' van 1751]]
In die klassieke Griekse oudheid is kennis gewoonlik mondeling oorgedra; die interdissiplinêre kennis of ''enkyklios paideia'' wat as belangrik vir die onderwys van jong mense beskou is, het kunste en wetenskappe ingesluit.
Die eerste bekende stelselmatige versameling van kennis is in die [[Romeinse Ryk]] saamgestel – die geleerde Marcius Terentius Varro, 'n tydgenoot van [[Cicero|Marcus Tullius Cicero]], het in sy ''Disciplinarum libri IX'' vir die eerste verskillende leerstellings en spekulatiewe teorieë uit vakgebiede soos retoriek, grammatika, musiek, geneeskunde, geometrie en sterrekunde in een werk saamgevat.
Hierdie stelselmatige versameling van kennis het later die aanleiding gegee tot die Sewe Vrye Kunste of ''Artes liberales'', 'n kanon van kennis wat onder meer op inisiatief van die kerkvader Augustinus saamgestel is.
Die eerste naslaanwerk of ensiklopedie in die moderne sin was die 37 boekdele van Plinius die Ouere ([[23]]-[[79]] n.C.) se ''Naturalis Historiae''. Die werk is uit duisende Griekse en Romeinse natuurkundige bronne saamgestel en verteenwoordig 'n volledige versameling van die destydse wetenskaplike kennis wat volgens vakgebiede soos biografie en geografie gekategoriseer is. Die werk het tot in die 19de eeu die basis van die natuurwetenskappe gevorm, alhoewel Plinius ook spekulatiewe verhale soos dié oor Skitiese kannibale as wetenskaplike kennis beskou het.
Een van die laaste ensiklopedieë, wat die wetenskaplike kennis in kategorieë onderverdeel het, was [[Francis Bacon (wetenskaplike, 1561)|Francis Bacon]] se ''Instauratio magna'' (omstreeks [[1620]]). Bacon het 'n poging onderneem om die tradisionele Vrye Kunste op 'n nuwe moderne manier te kategoriseer. Vanaf die tweede helfte van die [[17de eeu]] was ensiklopedieë alfabeties van aard.
Die 18de en 19de eeu was die klassieke ensiklopediese tydperk waarin nasionale en universele ensiklopedieë ontstaan het. Die ''Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des arts en métiers'' van [[Denis Diderot|Diderot]], d'Alembert en ander, wat vanaf [[1751]] verskyn het, is in die gees van die Verligting geskryf en was baie neutraal ten opsigte van die feite wat aangebied is, maar was nogtans selektief by die keuse van sy materiaal en vol van kommentare. Die skrywers het die belangrikheid van die ambagte en wetenskappe beklemtoon en tegelykertyd skerp en ironiese of selfs blasfemiese kommentaar op irrasionele onderwerpe soos godsdienste gelewer. Die artikel oor kannibalisme het byvoorbeeld 'n verwysing na die Christelike eucharistie bevat.<ref>[http://science.orf.at/science/news/29082 ''ORF (Oostenrykse Uitsaaikorporasie) – Gevaarlike kennis'']</ref>
Later ensiklopedieë soos die Duitse ''Brockhaus''-ensiklopedie, wat wêreldwyd as 'n voorbeeld vir 'n universele ensiklopedie beskou is, was eerder objektief en neutraal en daarop gemik om wetenskaplike kennis ook vir leke toeganklik te maak.
== Groot ensiklopedieë ==
Line 135 ⟶ 65:
Nieteenstaande hierdie nuttige eienskap van elektroniese ensiklopedieë is 'n organisatoriese onderwerpsindeling by die meeste ingestel, waarvolgens bv. onderwerpsgroepering te vinde is. CD-ROM en internet-gebaseerde ensiklopedieë bied ruimer soek- en navorsingsgeleenthede as die tradisionele bron. Soekfasiliteite volgens 'n sleutelwoord oortref enige gevorderde indeksering wat in gedrukte bronne beskikbaar is, en stel selfs verwysing na die soekwoord in kleiner of geringer artikels tot beskikking van die gebruiker.
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
== Eksterne skakels ==
| |||