Sjebeen: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
proeflees en taalverbetering
Lyn 1:
[[Lêer:Shebeen in Joe Slovo Park.JPG|duimnael|Shebeen in Joe Slovo Park, [[Kaapstad]]]]
'n '''Sjebeen''' ([[Iers]]: ''síbín'') was oorspronklik 'n onwettige kroeg of klub waar alkoholiese drank sonder die nodige dranklisensie verkoop is. Die term het versprei van sy oorsprong in [[Ierland]], na [[Skotland]], [[Kanada]], die [[Verenigde State]], [[Engeland]], [[Zimbabwe]], die Engelssprekende [[Karibiese Eilande]], <ref>Sansone, Livio. ''The Making of Suriland'', in ''Caribbean migration to Western Europe and the United States: essays on incorporation, identity, and citizenship'', Temple University Press, 2009, {{ISBN|978-1-59213-954-5}}, bl.177</ref> [[Namibië]], [[Malawi]],<ref>{{cite web |last1=Mzungu |first1=Watiposo |title=Can Malawi succeed in regulating sanitation in shebeens? |url=https://mwnation.com/can-malawi-succeed-in-regulating-sanitation-in-shebeens/ |website=The Nation |publisher=Nation Publications Limited |accessdate=27 Januarie 2019}}</ref> en [[Suid-Afrika]]. In die moderne Suid-Afrika is baie "sjebeens" nou heeltemal wettig. <ref>{{cite web |url=http://www.citizen.co.za/index/article.aspx?pDesc=67816,1,22 |title=Archived copy |accessdate=2009-04-08 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090409211150/http://www.citizen.co.za/index/article.aspx?pDesc=67816,1,22 |archivedate=2009-04-09 }}</ref><ref>[http://www.iol.co.za/index.php?sf=594&set_id=1&click_id=13&art_id=vn20060803103527865C521223]</ref> Die woord is afgelei van die Ierse ''síbín'', wat '"onwettige [[whisky]]'" beteken.<ref>[http://dictionary.reference.com/browse/shebeen?r=75&src=ref&ch=dic Dictionary.com]</ref><ref>Ó Dónaill, Niall and Pádraig Ua Maoileoin, eds. ''An Foclóir Beag''. An Gúm, 2000. {{ISBN|978-1-85791-364-4}} bl. 368</ref>
 
== Suid-Afrika ==
In Suid-Afrika en Zimbabwe is sjebeens meestal in ''[[township]]s'' geleë as 'n alternatief vir kroeë, waar inheemse Afrikane onder apartheid en die Rhodesiese era verbied iswas om in kroeë in te gaanbesoek wat gereserveer iswas vir diegene van wit Europese afkoms.
 
Oorspronklik is sjebeens onwettig bedryf deur vroue wat ''Shebeen Queens'' genoem word en wat self 'n herlewing van die Afrika-tradisie was, wat die rol van alkoholbrou aan vroue toegeken het.<ref name="Fugard1993">{{cite book|author=Athol Fugard|title=The Township Plays: No-Good Friday; Nongogo; The Coat; Sizwe Bansi is Dead; The Island|url=https://books.google.com/books?id=ybn4VLRLTMcC&pg=PA229|accessdate=9 September 2013|date=5 Augustus 1993|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-282925-2|pages=229–}}</ref> Die ''Shebeen Queens'' verkoop tuisgemaakte en tuis gedistilleerde [[alkohol]] en bied aan klante 'n plek om oor sosiale en politieke kwessies te ontmoet. Kliënte en eienaars word dikwels deur die polisie in hegtenis geneem, hoewel die sjebeens gereeld geheropen is vanweë die belangrikheid daarvan om die gemeenskap te verenig en 'n veilige plek vir sosiale interaksie te bied.<ref>{{Cite book| first= Sonjah | last= Stanley-Niaah| title= "Mapping of Black Atlantic Performance Geographies: From Slave Ship to Ghetto" Black Geographies and the Politics of Place | editor= Katherine McKittnick and Clyde Woods | place= Cambridge | publisher= South End Press | year= 2007}}</ref> Tydens die [[apartheid]]stydperk het sjebeens 'n belangrike ontmoetingsplek vir aktiviste en musikante geword.<ref>{{cite web|author=Vusi Mona |url=http://www.chico.mweb.co.za/mg/saarts/pop-shebeens1.htm/ |title=Shebeens |accessdate=2008-02-26 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070810101927/http://www.chico.mweb.co.za/mg/saarts/pop-shebeens1.htm |archivedate=10 Augustus 2007 }}</ref> Sjebeens het ook [[musiek]] en [[dans]] toegelaat, wat klante die geleentheid bied om hulself kultureel uit te druk, wat daartoe bygedra het om die musikale genre [[kwaito]] te ondersteun.<ref>{{cite news| author=Richard Poplak| url=http://www.cbc.ca/arts/music/kwaito.html| title=Words Are Weapons | accessdate=2008-02-26| work=CBC News}}</ref>
 
Sjebeens het ook [[musiek]] en [[dans]] toegelaat, wat klante die geleentheid bied om hulself kultureel uit te druk, wat daartoe bygedra het om die musikale genre [[kwaito]] te ondersteun.<ref>{{cite news| author=Richard Poplak| url=http://www.cbc.ca/arts/music/kwaito.html| title=Words Are Weapons | accessdate=2008-02-26| work=CBC News}}</ref> Sjebeens is tans wettig in Suid-Afrika en het 'n integrale deel van die Suid-Afrikaanse stedelike kultuur geword, wat kommersiële biere bedien, sowel as [[umqombothi]], 'n tradisionele Afrika-bierAfrikabier wat onder andere van [[mielie]]s en [[sorghum]]. gebrou word Shebeens vorm steeds 'n belangrike deel van die sosiale toneel van vandag. In die hedendaagse Suid-Afrika dien hulle 'n funksie soortgelyk aan die ''Juke joints'' van die [[Afro-Amerikaners]] in die landelike diep suide van die [[VSA]]. Hulle verteenwoordig 'n gevoel van [[gemeenskap]], [[identiteit]] en behoort.
 
Vandag fokus hulle op die Suid-Afrikaanse se jeug, en word meestal deur middeljarige mans besit. Shebeens bons terug terwyl Suid-Afrikaners van hul kulturele erfenis probeer bewaar.<ref>Stanley-Niaah, Sonjah. "Mapping of Black Atlantic Performance Geographies: From Slave Ship to Ghetto." In Black Geographies and the Politics of Place, ed. by Katherine McKittrick and Clyde Woods, 193–217. Cambridge, MA: South End Press, 2007</ref>
 
== Verenigde State ==