Vlag van Suid-Afrika: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Protokol met verwysings voorsien
Lekker Erfenisdag (en Braai) Suid-Afrika!
Lyn 39:
Die '''nasionale vlag van [[Suid-Afrika]]''' is op 20 April 1994 in die Staatskoerant afgekondig en op [[27 April]] [[1994]] amptelik in gebruik geneem. Die vlag is reghoekig en het ’n ewe groot rooi (bo) en blou (onder) horisontale band, wat deur ’n middelste groen band geskei word. Die groen band vertak in ’n horisontale Y-vorm, waarvan die twee bene in die hoeke aan die vlagpaal se kant eindig. Binne-in die twee groen bene is ’n swart driehoek, wat met goue strepe geskei word. Die rooi en blou band word deur wit strepe van die groen band geskei. Die bane aan die wapperkant het ’n verhouding van 5:1:3:1:5.
 
Die vlag van Suid-Afrika is in Maart 1994 deur die destydse Suid-Afrikaanse staatsheraldikus [[Frederick Brownell]] ontwerp<ref name="BBC">{{en}} {{cite web |url=https://www.bbc.com/news/magazine-27155475 |title=Fred Brownell: The man who made South Africa's flag |publisher=[[BBC]] |date=27 April 2014 |accessdate=1624 September 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816223642/https://www.bbc.com/news/magazine-27155475 |archive-date=16 Augustus 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> en aan die begin van die [[Suid-Afrikaanse algemene verkiesing van 1994|algemene verkiesing van 1994]] goedgekeur. Die nuwe nasionale vlag is gekies om die land se nuwe [[demokrasie]] aan die einde van [[apartheid]] te simboliseer en het die vlag vervang wat van 1928 af gebruik is. Met die einde van apartheid was daar ’n algemene gevoel dat die voormalige nasionale vlag – bekend as [[Oranje, Blanje, Blou]] weens sy kleure – vervang moes word as gevolg van sy rassistiese konnotasies in die oë van baie Suid-Afrikaners. Die ou vlag word vandag dikwels óf as ’n simbool van [[Afrikanernasionalisme]] of as ’n simbool van apartheid beskou.<ref>{{en}} {{cite book |first=Christi |last=Van der Westhuizen |title=White Power & the Rise and Fall of the National Party |publisher=Zebra Press |location=Kaapstad |year=2007 |isbn=1-77007-305-1 |page=326}}</ref>
 
In die soeke na ’n nuwe vlag is die publiek ingespan om aan ’n wedstryd deel te neem, maar geen van die ontwerpe is deur die Nasionale Simbolekommissie goedgekeur nie. Toe die eerste demokratiese verkiesing in Suid-Afrika nader, is ’n ontwerp van Frederick Brownell tydelik aangeneem en net sewe dae voor dié geleentheid aan die publiek bekendgestel. Die reaksies was só positief dat die tydelike vlag amptelik as nasionale vlag in die [[grondwet van Suid-Afrika]], ''Hoofstuk 14'' se ''Bylae 1'' – ''Nasionale Vlag'' (bl. 129), ingeskryf is.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.britannica.com/topic/flag-of-South-Africa |title=Flag of South Africa |work=[[Encyclopædia Britannica]] |accessdate=1624 September 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009105728/https://www.britannica.com/topic/flag-of-South-Africa |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Gesien in die lig van die probleme wat Suid-Afrika in sy geskiedenis beleef het, is die konsensus oor die nuwe nasionale vlag buitengewoon. Ten spyte van sy nuutheid het die vlag ’n uitstekende nasionale simbool geword.
 
== Ontwerp ==
=== Vlagkundige beskrywing ===
[[Lêer:Pm cricket shots09 6058.jpg|duimnael|Die vlag wapper by ’n sportbyeenkoms in 2009 in die [[Sydney-krieketveld]]]]
Die nasionale vlag word in die grondwet van Suid-Afrika, ''Hoofstuk 14'' se ''Bylae 1'' – ''Nasionale Vlag'' (bl. 129), soos volg beskryf:<ref>{{af}} {{cite web |title=Die Grondwet van die Republiek van Suid-Afrika, 1996 |url=https://www.justice.gov.za/legislation/constitution/SAConstitution-web-afr.pdf |publisher=Departement van Justisie en Staatkundige Ontwikkeling |pages=129 |accessdate=1624 September 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200520162506/https://www.justice.gov.za/legislation/constitution/SAConstitution-web-afr.pdf |archive-date=20 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref>
 
# ''Die nasionale vlag is reghoekig, en is een en ’n half maal so lank as wat dit breed is.''
Lyn 56:
 
=== Simboliek ===
Die ontwerp en kleure is ’n samevatting van hoofelemente uit Suid-Afrika se vlaggeskiedenis. Saam met die [[vlag van Suid-Soedan]] is die vlag van Suid-Afrika een van net twee vlae wêreldwyd wat ses verskillende [[kleur]]e in sy hoofontwerp het (dit sluit skakerings van een kleur in ’n vlag uit).<ref name="cia_factbook">{{en}} {{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/sf.html |title=South Africa |publisher=[[Central Intelligence Agency]] |date=6 Mei 2016 |accessdate=1624 September 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200621164208/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/sf.html |archive-date=21 Junie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Daar is geen amptelike simboliek aan die vlagkleure verbonde nie.<ref>{{en}} {{cite book |author=Frederick Brownell |authorlink=Frederick Brownell |title= Convergence and Unification : The National Flag of South Africa (1994) in historical perspective, |type=PhD|publisher=[[Universiteit van Pretoria]]|location= [[Pretoria]]|date=2015|hdl=2263/50847}}</ref><ref name="cia_factbook" /> Drie van die vlag se kleure (rooi, wit en blou) kom van die vlae van die twee [[Boererepubliek]]e en die [[Union Jack]] in die middel van die ou landsvlag, en die ander drie kleure (swart, groen en goud) kom van die vlag van die [[African National Congress|ANC]] (wat die vernaamste versetbeweging teen die rassistiese regering was).<ref name="cia_factbook" /> Die groen Y-vorm beteken dat Suid-Afrika as een nasie die toekoms moet ingaan,<ref name="cia_factbook" /><ref name="Greig">{{en}} {{cite book|author=Greig, Charlotte|title=The Dictionary of Flags|publisher=Grange Books|isbn=1-84013-758-4}}</ref> of dat die hede en die verlede saamvloei.<ref name="Die_Burger">{{af}} {{cite web|url=http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1998/09/19/2/37.html |title=Xhosa |publisher=[[Die Burger]] |date=19 September 1998 |accessdate=17 Mei 2016}}</ref>
 
=== Ontwerp ===
Lyn 131:
| 0C1C8C
|- align=center
| Tekstielkleur<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.gov.za/about-sa/national-symbols/national-flag |title=National flag |publisher=Regering van Suid-Afrika |accessdate=1624 September 2020}}</ref>
| style="background-color:#007C59"|
| CKS 42 c Spektrumgroen
Lyn 160:
 
<center><gallery align="center" widths="150" caption="Vlae van Boererepublieke">
Lêer:Flag of the Netherlands.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Republiek van Swellendam|Swellendam]], 1795; Vlag van [[Republiek van Graaff-Reinet|Graaff-Reinet]], 1795 tot 1796; Vlag van [[Republiek van Lydenburg|Lydenburg]], 1849 tot 1860; Vlag van [[Utrecht, KwaZulu-Natal|Utrecht]], 1852 tot 1858
Lêer:Voortrekker flag.svg| {{FIAV|historical}} Die [[Voortrekkers|Voortrekkervlag]]; Vlag van [[Republiek van Zoutpansberg|Zoutpansberg]], 1835 tot 1864; Vlag van [[Winburg]], 1836 tot 1844
Lêer:Flag of Natalia Republic.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Natalia Republiek]], 1839 tot 1843
Lêer:Burgers flag.svg| {{FIAV|historical}} [[Potchefstroom]], 1837 tot 1844; Vlag van [[Republiek Winburg-Potchefstroom|Winburg-Potchefstroom]], 1844 tot 1848
Lêer:Flag of the Orange Free State.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Oranje-Vrystaat]], 1854 tot 1902
Lêer:Flag of Transvaal.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]] ([[Transvaal]]), 1857 tot 1877 en 1881 tot 1902; Vlag van [[Klein Vrystaat]], 1886 tot 1891
Lêer:FlagGriekwalandEast.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Griekwaland-Oos]], 1862 tot 1879
Lêer:Flag of the Republic of Goshen.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Goosen]], 1882 tot 1883
Lêer:Flag of Stellaland (early 1883).svg| {{FIAV|historical}} [[Vlag van Stellaland]], vroeg in 1883
Lêer:Flag of Stellaland (1883-5).svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Stellaland]], 1883 tot 1885
Lêer:Flag of Nieuwe Republiek.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Nieuwe Republiek]], 1884 tot 1888
</gallery></center>
 
Line 184 ⟶ 175:
 
=== 1910–1928 ===
Toe die Unie van Suid-Afrika in 1910 as deel van die [[Britse Ryk]] gestig is, was die ''[[Vlag van die Verenigde Koninkryk|Union Jack]]'' die enigste vlag wat amptelike status geniet het. Vir gebruik op see is die blou en rooi Britse vaandels gebruik, met Suid-Afrika se landswapen daarop om hulle van die gewone vaandels te onderskei.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://fotw.fivestarflags.com/za_1910.html |title=South African Vessels Ensign |author=Flags of the World |accessdate=1624 September 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304054034/http://fotw.fivestarflags.com/za_1910.html |archive-date=4 Maart 2016 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><ref>{{de}} {{cite web |url=http://www.flaggenlexikon.de/fsuedafr.htm |title=Südafrika – Großbritannien Flaggensystem eingeführt |author=Volker Preuß |accessdate=1624 September 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009105733/https://www.flaggenlexikon.de/fsuedafr.htm |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> ’n Nuwe wapen is in September dieselfde jaar ontwerp en lasbriewe van die admiraliteit is in Desember uitgereik wat die gebruik van die wapen op ’n rooi vaandel goedgekeur het.<ref name=sci>{{en}} {{cite web |url=http://www.scielo.org.za/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0018-229X2011000100003 |title=Flagging the "new" South Africa, 1910–2010 |publisher=SciELO |accessdate=1624 September 2020}}</ref> Alhoewel die vlag vir gebruik op see bedoel was, is die Suid-Afrikaanse rooi vaandel, soos in ander kolonies en heerskappye van die Britse Ryk, op land as ’n ''[[de facto]]'' nasionale vlag gebruik. In 1912 is ’n koninklike lasbrief uitgereik waarvolgens die Suid-Afrikaanse rooi vaandel verander is om die wapen op ’n wit skyf te plaas, aangesien ’n reël in die ''Admiralty Flag Book'' voorgeskryf het dat die wapen op ’n wit skyf geplaas moes word indien een kleur van die wapen met die veld van die vaandel ooreenstem.<ref name=apb152–153 /><ref name=sci /> Na bewering het [[Louis Botha]] in 1915 die Suid-Afrikaanse rooi vaandel ná die verowering van [[Duits-Suidwes-Afrika]] as deel van die [[Suidwes-Afrika-veldtog]] in [[Windhoek]] gehys.<ref name=apb152–153>{{en}} {{cite book |first=A.P. |last=Burgers |title=The South African flag book: the history of South African flags from Dias to Mandela |publisher=Protea Book House |year=2008 |isbn=978-1-86919-112-2 |pages=152–153}}</ref> Die rooi vaandel is glo soms op regeringsgeboue gehys en die blou vaandel by Suid-Afrika se verteenwoordigende kantore in die buiteland.<ref>{{en}} {{cite book |author=Frederick Brownell |authorlink=Frederick Brownell |title=National and Provincial Symbols |year=1993}}</ref>
 
Ondanks die feit dat die Suid-Afrikaanse rooi vaandel die ''de facto'' vlag was, was dit nóg onder die [[Anglo-Afrikane]] nóg onder die [[Afrikaner]]-gemeenskap gewild.<ref name=apb152–153 /> Afrikaners het dit verwerp omdat die vlag die Union Jack gebruik het en Anglo-Afrikaners omdat dit nie die Union Jack alleenlik was nie.<ref>{{en}} {{cite book |first=Allison |last=Murphy |title=The South African family encyclopaedia |publisher=Struik Publishers |year=1989 |isbn=0-86977-887-0 |pages=124}}</ref>
 
In 1925, ná die [[Suid-Afrikaanse algemene verkiesing van 1924|algemene verkiesing van 1924]] waarin [[Barry Hertzog]] as die eerste [[Eerste Minister van Suid-Afrika|eerste minister]] van die [[Nasionale Party]] verkies is, is deur [[Daniël François Malan]] aan die [[Parlement van Suid-Afrika|parlement]] ’n wet vir ’n nuwe vlag voorgelê, waarvan Malan gehoop het dat dit ’n “suiwer vlag” sonder die Union Jack is.<ref name=crw>{{en}} {{cite web |url=https://www.crwflags.com/fotw/flags/za_old.html#contr |title=South Africa (1928–1994) |publisher=Flags of the World |accessdate=1624 September 2020}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=http://africanhistory.about.com/od/apartheideraleaders/a/bio-Malan.htm |title=Daniel Francois Malan – A Biography of DF Malan |publisher=Africanhistory.com |last=Boddy |first=Alistair |accessdate=8 September 2016}}</ref> Debate oor ’n verandering aan die vlag het tot drie jaar se ingewikkelde onderhandelinge gelei, aangesien die Afrikaners as nasate van [[Boere]] wat in die [[Tweede Vryheidsoorlog]] geveg het die Union Jack in die vlag as onvanpas verwerp het, terwyl die Anglo-Afrikane gevrees het dat die stemmeerderheid aan Afrikaners besig was om simbole van die Britse Ryk te verwyder; en die [[Natal (provinsie)|Natalprovinsie]] het met afstigting gedreig indien die Union Jack verwyder word.<ref name=crw /> Ná drie jaar is ’n kompromie bereik waarvolgens die nuwe vlag ’n kleiner weergawe van die Union Jack sou vertoon en nie ’n vaandel is nie. Die ''Union Nationality and Flags Act 1928'' het ook bepaal dat die nuwe vlag van Suid-Afrika en die Union Jack saam as amptelike vlae van Suid-Afrika sou dien.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://omalley.nelsonmandela.org/omalley/index.php/site/q/03lv01538/04lv01646/05lv01769.htm |title=1927. Union Nationality & Flag Act |publisher=The O'Malley Archives |accessdate=1624 September 2020}}</ref><ref>{{en}} {{cite book |first=Kjetil |last=Fallan |title=Designing Worlds: National Design Histories in an Age of Globalization |publisher=Berghahn Books |year=2016 |isbn=978-1-78533-155-8 |page=65}}</ref> Die Suid-Afrikaanse rooi vaandel het nie langer as die nieamptelike vlag gedien nie, maar is tot in 1951 as handelsvlag op see gebruik.<ref name=msa>{{af}} Handelskeepvaartwet 1951; ''Staatskoerant'' nr 6085, gedateer 25 Julie 1958</ref>
 
<center><gallery align="center" widths="150" caption="Suid-Afrikaanse Vaandels">
Line 208 ⟶ 199:
Die keuse van die Prinsevlag as basis was ’n kompromie omdat dit die eerste vlag op Suid-Afrikaanse bodem was en omdat dit ’n polities neutrale vlag was (dit was geen land se nasionale vlag nie). ’n Ander aspek aan die kompromie was dat die Britse vlag óók die amptelike vlag sou bly. Suid-Afrika was dus die enigste land ter wêreld met twee nasionale vlae. Hierdie situasie het in 1957 verander toe die Union Jack sy status as nasionale vlag verloor het. Die rooi vaandel van 1910 is egter tot 1 Januarie 1960 as die handelsvlag behou.<ref name=msa />
 
Ná ’n [[Suid-Afrikaanse referendum van 1960|referendum]] het Suid-Afrika op 31 Mei 1961 ’n republiek geword, maar die vlag het dieselfde gebly<ref>{{af}} Wet 32 van 1961, artikel 5</ref> ondanks druk van Brittanje om die Britse vlag te verwyder. Ook Afrikaners het vir die verwydering van die Britse vlag gepleit. In 1968 het die destydse [[Eerste Minister van Suid-Afrika|eerste minister]], [[John Vorster]], hom vir die aanneming van ’n nuwe vlag ter geleentheid van die tiende herdenking van republiekwording in 1971 beywer, maar dit is nooit gerealiseer nie.<ref>{{en}} {{cite news |url=https://news.google.com/newspapers?id=4eg9AAAAIBAJ&sjid=oUgMAAAAIBAJ&pg=2838,2158422&dq=south+africa+change+flag+1971&hl=en |title=New flag |newspaper=The Glasgow Herald |date=12 September 1968 | accessdate=1624 September 2020 |page=18 col C}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.sahistory.org.za/sites/default/files/flagging_the_new_south_africa_19102010_brownell_flagging2011.pdf |title=Flagging the “new” South Africa, 1910–2010 |author=Frederick Brownell |authorlink=Frederick Brownell |publisher=Historia Vol. 56 |year=2011 |accessdate=1624 September 2020}}</ref>
 
Tydens die [[Olimpiese Somerspele 1992]] in [[Barcelona]] het die Suid-Afrikaanse atlete onder ’n “voorlopige Olimpiese vlag” deelgeneem, só ook tydens die [[Olimpiese Winterspele 1994]] in [[Lillehammer]].<ref>{{en}} {{cite web |url=https://fotw.info/flags/za@olymp.html |title=South African Olympic Flags |publisher=Flags of the World |accessdate=1624 September 2020}}</ref>
 
<center><gallery align="center" widths="150" caption="Voormalige vlae van Suid-Afrika">
Lêer:Komitee-ontwerp van Unievlag 1.svg| {{FIAV|historical}} {{FIAV|proposal}} Voorgestelde Unievlag ontwerp deur ’n parlementêre komitee
Lêer:Komitee-ontwerp2.svg| {{FIAV|historical}} {{FIAV|proposal}} Voorgestelde Unievlag ontwerp deur ’n parlementêre komitee
Lêer:Komitee-ontwerp3.svg| {{FIAV|historical}} {{FIAV|proposal}} Voorgestelde Unievlag ontwerp deur ’n parlementêre komitee
Lêer:Flag of South Africa (1928-1994).svg|{{FIAV|historical}} Vlag van die Unie van Suid-Afrika, 1928 tot 1961 en daarna van die Republiek van Suid-Afrika, 1961 tot 1994
Lêer:Flag of the Governor-General of South Africa (1910–1931).svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Goewerneur-generaal van Suid-Afrika]], 1910 tot 1931
Lêer:Flag of the Governor-General of South Africa (1931–1952).svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die Goewerneur-generaal van Suid-Afrika, 1931 tot 1952
Lêer:Flag of the Governor-General of South Africa (1953-1961).svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die Goewerneur-generaal van Suid-Afrika, 1953 tot 1961
Lêer:South African Olympic Flag.svg| {{FIAV|historical}} Olimpiese Vlag van Suid-Afrika, [[Olimpiese Somerspele 1992|1992]]
Lêer:South African Olympic Flag 1994.svg| {{FIAV|historical}} Olimpiese Vlag van Suid-Afrika, [[Olimpiese Winterspele 1994|1994]]
Lêer:Flag of the President of South Africa (1961-1984).svg| {{FIAV|historical}} Standaard van die [[Staatspresident van Suid-Afrika]], 1961 tot 1984
Lêer:Flag of the President of South Africa (1984-1994).svg| {{FIAV|historical}} Standaard van die Staatspresident van Suid-Afrika, 1984 tot 1994
</gallery></center>
 
<center><gallery align="center" widths="150" caption="Vlae van Bantoestans">
Lêer:Flag of Bophuthatswana (1972–1994).svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Bophuthatswana]], 1977 tot 1994
Lêer:Flag of Ciskei.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Ciskei]], 1981 tot 1994
Lêer:Flag of Gazankulu.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Gazankulu]], 1971 tot 1994
Lêer:Flag of KwaNdbele.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[KwaNdebele]], 1981 tot 1994
Lêer:Flag of KwaZulu (1977–1985).svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[KwaZulu]], 1977 tot 1985
Lêer:Flag of KwaZulu (1985–1994).svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[KwaZulu]], 1985 tot 1994
Lêer:Flag of Lebowa.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Lebowa]], 1972 tot 1994
Lêer:Flag of QwaQwa (1975–1994).svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Qwaqwa]], 1974 tot 1994
Lêer:Flag of Transkei.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Transkei]], 1976 tot 1994
Lêer:Flag of Venda (1973–1994).svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Venda (tuisland)|Venda]], 1979 tot 1994
</gallery></center>
 
Line 248 ⟶ 218:
In Februarie 1994 het [[Cyril Ramaphosa]] en [[Roelf Meyer]], onderskeidelik die hoofonderhandelaars van die African National Congress en die regerende [[Nasionale Party]], die taak gekry om die vlagvraagstuk op te los. ’n Finale ontwerp is op 15 Maart 1994 goedgekeur, afgelei van ’n ontwerp deur die destydse Suid-Afrikaanse staatsheraldikus Frederick Brownell,<ref name="BBC" /> wat voorheen ook die vlag van Namibië ontwerp het. Hierdie voorlopige vlag is vir die eerste keer op 27 April 1994 amptelik gehys, die dag waarop die land se eerste demokratiese verkiesings begin het. As ’n resultaat van die geskiedkundige verkiesing is Nelson Mandela op 10 Mei 1994 as Suid-Afrika se eerste demokraties verkose president ingehuldig.<ref>{{en}} {{cite journal |autor=Elirea Bornman |title=National symbols and nation-building in the post-apartheid South Africa |journal=International Journal of Intercultural Relations |publisher=Elsevier |location=[[New York]] |date=2006 |volume=30 |pp=383–399 |hdl=10500/23252}}</ref> Die vlag is deur die meeste Suid-Afrikaners goed ontvang, al het ’n klein minderheid beswaar daarteen aangeteken; honderde lede van die [[Afrikaner Volksfront]] het die vlag ’n paar weke voor die verkiesing van April 1994 in [[Bloemfontein]] uit protes verbrand.<ref name="firstraising" />
 
Die afkondiging van die nuwe nasionale vlag deur die Suid-Afrikaanse president, [[Frederik Willem de Klerk|F.W. de Klerk]], is eers op 20 April 1994 gepubliseer,<ref>{{af}} ''Staatskoerant'' nr 15663, gedateer 20 April 1994</ref> net sewe dae voordat die vlag ingewy moes word. Soos in Suid-Afrika se tussentydse grondwet bepaal is, moes die vlag vir ’n proefperiode van vyf jaar bekendgestel word, waarna daar bespreking sou wees oor of die nasionale vlag in die finale konsep van die grondwet verander moes word of nie. Die Grondwetlike Vergadering was verantwoordelik vir die opstel van die land se nuwe grondwet en het vir voorleggings gevra, onder meer oor die kwessie van die verskillende nasionale simbole van Suid-Afrika. Dit het 118 voorleggings ontvang ten gunste van die nuwe vlag en 35 wat daarop aangedring het dat die nuwe vlag verander moes word. Vervolgens is op 28 September 1995 beslis dat die vlag nie verander sou word nie en is dit in Bylae 1 van die Grondwet van Suid-Afrika ingeskryf; dié grondwet het in Februarie 1997 in werking getree.<ref>{{en}} {{citation|first=Bruce B.|last= Berry |title= “Zero to Hero” – the role of the national flag in nation building in post-apartheid South Africa|publisher= 26th International Congress of Vexillology|location= [[Sydney]]|date= September 2015}}</ref> [[Desmond Tutu]] het vir die Suid-Afrika ná die einde van apartheid as ’n verwysing na die verskeie bevolkingsgroepe die term “reënboognasie” uitgedink, derhalwe word na die vlag van Suid-Afrika ook as “reënboogvlag” verwys.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://timesofindia.indiatimes.com/Why-is-the-Republic-of-South-Africa-referred-to-as-a-Rainbow-Nation/articleshow/2515812.cms |title=Why is the Republic of South Africa referred to as a Rainbow Nation? |publisher=[[The Times of India]] |date=4 November 2007 |accessdate=24 September 2020}}</ref>
 
== Ander vlae ==
=== Vlootvaandel ===
{{Hoofartikel|Suid-Afrikaanse Vloot}}
<center><gallery align="center" widths="150">
Lêer:Naval Ensign of the United Kingdom.svg| {{FIAV|historical}} 1922 tot 1946
Lêer:Naval Ensign of South Africa (1946–1951).svg| {{FIAV|historical}} 1946 tot 1951
Lêer:Naval Ensign of South Africa (1951–1952).svg| {{FIAV|historical}} 1951 tot 1952
Lêer:Naval Ensign of South Africa (1952–1959).svg| {{FIAV|historical}} 1952 tot 1959
Lêer:Naval Ensign of South Africa (1959–1981).svg| {{FIAV|historical}} 1959 tot 1981
Lêer:Naval Ensign of South Africa (1981–1994).svg| {{FIAV|historical}} 1981 tot 1994
Lêer:Flag of South Africa.svg| {{FIAV|historical}} 27 April 1994 tot 11 November 1994
Lêer:Naval Ensign of South Africa.svg| sedert 1994
</gallery></center>
 
=== Lugmagvaandel ===
{{Hoofartikel|Suid-Afrikaanse Lugmag}}
<center><gallery align="center" widths="150">
Lêer:Ensign of the South African Air Force 1940-1951.svg| {{FIAV|historical}} 1940 tot 1951
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1951–1958).svg| {{FIAV|historical}} 1951 tot 1958
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1958–1967, 1970–1981).svg| {{FIAV|historical}} 1958 tot 1967
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1967–1970).svg| {{FIAV|historical}} 1967 tot 1970
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1958–1967, 1970–1981).svg| {{FIAV|historical}} 1970 tot 1981
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1981–1982).svg| {{FIAV|historical}} 1981 tot 1982
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1982–1994).svg| {{FIAV|historical}} 1982 tot 1994
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1994–2003).svg| {{FIAV|historical}} 1994 tot 2003
Lêer:Air Force Ensign of South Africa.svg| sedert 2003
</gallery></center>
 
=== Weermagvlae ===
{{Hoofartikel|Suid-Afrikaanse Leër|Suid-Afrikaanse Weermag|Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag}}
<center><gallery align="center" widths="150" caption="Suid-Afrikaanse Leër">
Lêer:Flag of the South African Army (1973–1994).svg| {{FIAV|historical}} 1973 tot 1994
Lêer:Flag of the South African Army (1994–2002).svg| {{FIAV|historical}} 1994 tot 2002
Lêer:Flag of the South African Army (2002–2003).svg| {{FIAV|historical}} 2002 tot 2003
Lêer:Flag of the South African Army.svg| sedert 2003
</gallery></center>
 
<center><gallery align="center" widths="150" caption="Suid-Afrikaanse (Nasionale) Weermag">
Lêer:Ensign of the South African Defence Force (1947–1981).svg| {{FIAV|historical}} 1947 tot 1981
Lêer:Ensign of the South African Defence Force (1981–1994).svg| {{FIAV|historical}} 1981 tot 1994
Lêer:Ensign of the South African National Defence Force (1994–2003).svg| {{FIAV|historical}} 1994 tot 2003
Lêer:Flag of the South African National Defence Force.svg| sedert 2003
Lêer:Flag of the South African Department of Military Veterans.svg| Vlag van die Departement van Militêre Veterane
</gallery></center>
 
=== Polisiediens ===
{{Hoofartikel|Suid-Afrikaanse Polisie|Suid-Afrikaanse Polisiediens}}
<center><gallery align="center" widths="150">
Lêer:Flag of the South African Police.svg| {{FIAV|historical}} 1981 tot 1994
Lêer:Flag of the South African Police Service.svg| sedert 1994
</gallery></center>
 
== Soortgelyke vlae ==
<center><gallery align="center" widths="150">
Lêer:Flag of Tuva.svg| {{FIAV|normal}} Vlag van [[Tiwa]] in [[Rusland]]
Lêer:Flag of Vanuatu.svg| {{FIAV|normal}} [[Vlag van Vanuatu]]
</gallery></center>
 
== Protokol ==
Line 315 ⟶ 227:
[[Lêer:SouthAfricaFlagParade.jpg|duimnael|Plek van die Suid-Afrikaanse vlag in ’n parade]]
[[Lêer:SouthAfricaFlagIndoors.jpg|duimnael|Plek van die Suid-Afrikaanse vlag onder dak]]
[[Lêer:SouthAfrican Flag HalfMast.jpg|duimnael|Die Suid-Afrikaans vlag wapper halfstok by [[Port Elizabeth]] tydens die rouperiode na die dood van [[Nelson Mandela]] op 12 Desember 2013. Dit is glo die hoogste vlagpaal in Afrika en die grootste Suid-Afrikaanse vlag wêreldwyd]]
Die protokol vir die gebruik van die Suid-Afrikaanse vlag is vasgestel en uitgegee kort voor dit in 1994 aanvaar is. Dit bepaal die gebruik van die vlag in Suid-Afrika. Die reëls vir die gebruik van die vlag buite die grense van Suid-Afrika word bepaal deur die plek waar die vlag gebruik word.
 
=== Behoorlike vertoning van die vlag ===
Die Suid-Afrikaanse regering het riglyne vir die behoorlike vertoning van die vlag by aangewese vlagstasies gepubliseer, in Regeringskennisgewing 510 van 8 Junie 2001 (''Staatskoerant'' nr 22356). Hierdie reëls geld net vir amptelike vlagstasies en nie vir die algemene publiek nie.<ref name="Government Notice No. 510">{{en}} {{cite web |url=https://www.brandsouthafrica.com/wp-content/uploads/mediaclub/2010/06/government_gazette_flag.pdf |title=Government Notice No. 510 |work=Staatskoerant nr 22356 |publisher=Regering van Suid-Afrika |date=8 Junie 2001 |accessdate=1624 September 2020}}</ref>
 
Die Suider-Afrikaanse Vlagkundige Vereniging (SAVA), ’n nieamptelike vereniging vir die bestudering van vlae, het hul eie gids vir die behoorlike vertoning van die vlag in 2002 gepubliseer. Hierdie gids het geen amptelike gesag nie, maar is opgestel met algemeen aanvaarde Vlagkundige etikette en beginsels in gedagte.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.iol.co.za/newstravel/south-africa/no-need-to-get-in-a-flap-over-flag-etiquette-94265 |title=No need to get in a flap over flag etiquette |work=IOL News |date=12 September 2002 |accessdate=1624 September 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190401180008/https://www.iol.co.za/news/south-africa/no-need-to-get-in-a-flap-over-flag-etiquette-94265 |archive-date=1 April 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref>
 
=== Eerbied vir die vlag ===
Die Suid-Afrikaanse wet stel dit dat die vlag te alle tye met “waardigheid en eerbied” hanteer moet word. Die amptelike reëls stel dit onder andere:<ref name="Protokol">{{en}} {{cite web |url=http://www.savaflags.org.za/flag-protocol-sava-flags.php |title=Flag Protocol |publisher=Suider-Afrikaanse Vlagkundige Vereniging |accessdate=1624 September 2020}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.gov.za/sites/default/files/gcis_documents/National-Identity-Passport-booklet.pdf |title=National Identity Passport Booklet |work=Passport of Patriotism |publisher=Regering van Suid-Afrika |accessdate=1624 September 2020}}</ref>
* dat die vlag nooit aan die vloer mag raak nie,
* dit mag nie as tafeldoek dien of voor ’n platform neergelê word nie,
Line 344 ⟶ 257:
=== Korrekte vertoning van die vlag ===
Die reëls betreffende die korrekte metodes om die vlag te vertoon stel dat wanneer twee Suid-Afrikaanse vlae horisontaal aan ’n muur agter ’n podium gehang word, hulle vlagpaalkante na mekaar behoort te wys met die rooi baan aan die bokant. Indien die vlag aan ’n stok in die muur gehang word moet die stok op ’n sekere hoek ten opsigte van die muur geplaas wees, sodat die vlag nie aan die muur raak nie.<ref name="Protokol" />
 
Suid-Afrika se amptelike vlagpale is:<ref name="Government Notice No. 510" />
* Parlamentsgebou in Kaapstad
* [[Uniegebou]] in Pretoria
* [[Tuynhuys]] en 120 Pleinstraat in Kaapstad
* Kantore van die premiers van die nege provinsies
* Alle howe in Suid-Afrika
* Alle internasionale en nasionale lughawens in Suid-Afrika
* Sulke ander hoofgeboue wat die ministeries van buitelandse sake huisves of enige ander gebou wat deur die presidensiële kantoor as sulks aangewys is
* Vlagpale van die Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag, soos bepaal in die “Permanente Magregulasies”
* Die belangrikste doeane-geboue in en aan die grense van die Republiek van Suid-Afrika
* Skepe onder Suid-Afrikaanse vlag, in ooreenstemming met die regulasies in afdeling 65 van die ''Handelskeepvaartwet, 1951 (Wet 57 van 1951)''
* Alle Suid-Afrikaanse polisiekantore
* Alle buitelandse kantore van Suid-Afrika
 
=== Vertoning van die vlag saam met ander nasionale vlae ===
Line 359 ⟶ 286:
 
=== Halfstok ===
[[Lêer:SouthAfrican Flag HalfMast.jpg|duimnael|Die Suid-Afrikaans vlag wapper halfstok by [[Port Elizabeth]] tydens die rouperiode na die dood van [[Nelson Mandela]] op 12 Desember 2013. Dit is glo die hoogste vlagpaal in Afrika en die grootste Suid-Afrikaanse vlag wêreldwyd]]
Die vlag mag halfstok of halfmas gehang word as teken van rou, maar slegs indien die president toestemming daarvoor gee. Hy bepaal self ook die datum wanneer die rouperiode oor is. Die oorsprong van hierdie tradisie is om plek te hou vir die tradisioneel onsigbare vlag van dood.<ref name="Protokol" />
 
Line 392 ⟶ 318:
* {{en}} [http://flagspot.net/flags/za-close.html Suid-Afrikaanse vlag (gesprekke?)]
* {{en}} [http://www.southafrica.info/about/history/flag.htm southafrica.info: Fly, the beloved flag]
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/topic/Flag-of-South-Africa|title=Flag of South Africa|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=1624 September 2020}}
 
{{Afrikavlae}}