Sesde Grensoorlog: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Oorlog: Skakel
→‎Oorlog: Verbeter
Lyn 5:
 
==Oorlog==
Op 21 Desember 1834 bars 'n Xhosa-mag van 15 000 man gelei deur Makomo, Tjali en ander Gaika-kapteins oor die grens van die Kaapkolonie. Alle grensbewoners is heeltemal verras. Plunderende groepe verwoes die land tussen die [[Winterberge]] en die see. In die vallei van die [[Katrivier]] het die Khoikhoi erg gely. [[Piet Retief]] en 'n kommando tree in die Winterberge teen die invallers op. 'n Honderd koloniste sterf, honderde plase is verwoes, opstalle geplunder en afgebrand. Sewe duisende mense raak dakloos. Die grensboere verloor 115 000 beeste, 161 000 skape en bokke, 5 700 perde en 60 waens. Die soldate en koloniste vergeld deur 60 000 beeste terug te verower en hutte en selfs hele krale af te brand. Tot sover as [[Uitenhage]] was daar geen blanke boer op plase meer oor nie. Baie van hulle het die veiligheid van [[Grahamstad]] opgesoek.
 
Die Kaapse regering tree vinnig op. Britse troepe vertrek oor land en per skip na [[Algoabaai]]. Lt.-kol. [[Harry Smith]] vertrek op sy legendariese perderit na Grahamstad. 'n Mag van 3 000 man bestaande uit 'n Khoikhoi-mag, koloniste en Britse soldate loods vergeldingsaanvalle. Die Xhosa ly verskeie neerlae o.a. by [[Trompettersdrift]] in die [[Groot-Visrivier]]. Alhoewel die meeste kapteins oorgee, vlug Makomo en Tjali, die Rarabe-hoofman, na die klowe van die Amatolaberge.
Die Kaapse regering tree vinnig op. Britse troepe vertrek oor land en per skip na [[Algoabaai]]. Lt.-kol. [[Harry Smith]] vertrek op sy legendariese perderit na Grahamstad. 'n Mag van 3 000 man bestaande uit 'n Khoikhoi-mag, koloniste en Britse soldate loods vergeldingsaanvalle. Die Xhosa ly verskeie neerlae o.a. by [[Trompettersdrift]] in die [[Groot-Visrivier]]. Alhoewel die meeste kapteins oorgee, vlug Makomo en Tjali, die Rarabe-hoofman, na die klowe van die Amatolaberge. Sir [[Benjamin D'Urban]], die Kaapse goewerneur, glo verkeerdelik dat Hintsa, die kaptein van die Galekas, beheer het oor alle Xhosa-stamme en hou hom dus verantwoordelik vir die aanvalle op die koloniste en die veediefstalle. In April 1835 lei D'Urban met Harry Smith as tweede-in-bevel 'n mag oor die Keirivier na Hintsa se kraal net oos van die huidige [[Butterworth]]. In die krygsoptrede word Hintsa gyselaar geneem. In 'n ontsnappingspoging op 12 Mei by Nqabaraspruit word Hintsa doodgeskiet. Dit lei tot groot ergernis by die Britse regering, vyandskap by die Xhosa teen die Britte en opgewondenheid by die filantrope en sendelinge.
 
== Gevolge ==