Laurence Sterne: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Lyn 33:
==Werke==
[[Lêer:Tristram Shandy First edition spines.jpg|duimnael|Eerste uitgawe van ''Tristram Shandy'', deel van die versameling van die Laurence Sterne Trust by Shandy Hall]]
Laurence Sterne se werke is min in vergelyking met ander agtiende-eeuse outeurs van vergelykbare statuur. {{sfn|New|1972|p=1083}} Sterne se vroeë werke was in die vorm van briewe; hy het twee preke laat publiseer (in 1747 en 1750) en ook [[satire]] probeer skryf. {{sfn|Washington|2017|p=333}} Hy was in 1742 betrokke by plaaslike politiek en het daaroor geskryf. {{sfn|Washington|2017|p=333}} Sy belangrikste publikasie voor ''Tristram Shandy'' was die satire ''A Political Romance'' (1759), wat handel oor belangebotsings binne York Minster. {{sfn|Washington| 2017|p=333}} Dit wil voorkom asof 'n postuum gepubliseerde stuk oor die predikingskuns getiteld ''A Fragment in the Manner of Rabelais'' in 1759 geskryf is. {{sfn|New|1972|pp=1083-1091}} [[François Rabelais|Rabelais]] was verreweg Sterne se gunsteling skrywer, en in sy korrespondensie het hy duidelik gemaak dat hy homself beskou as Rabelais se opvolger wat die skryf van humorstukke betref, en hom gedistansieer van [[Jonathan Swift]]. <ref> Brown, Huntington (1967) '' [https://books.google.com/books?id=6NRZpJATd44C Rabelais in English literature]'' pp.190–1 </ref><ref>Cross (1908), chap. 8, ''The Publication of Tristram Shandy: Volumes I and II'', p.179</ref>
 
Sterne se roman, ''The Life and Opinions of Tristram Shandy, Gentleman'' is regdeur Engeland en Europa verkoop. {{sfn|Cash|1975|p= 296}} Vertalings van die werk het byna onmiddellik na die publikasie daarvan in al die grootste Europese tale verskyn, en Sterne het Europese skrywers van so 'n uiteenlopende aard soos [[Denis Diderot]] {{sfn|Cash|1975|p=139}} en die [[Romantiek|Duitse romantici]] beïnvloed. {{sfn|Large|2017|p=294}} Sy werk het ook 'n merkbare invloed gehaduitgeoefen op die [[BrasilianersBrasilië|Brasiliaanse]] skrywer Machado de Assis, wat gebruik gemaak het van sySterne se tegnieke in sy roman ''The Posthumous Memoirs of Bras Cubas''. {{sfn|Barbosa|1992|p=28}}
 
Die Engelse skrywer en literêre kritikus Samuel Johnson se bevinding in 1776 was dat "Nothing odd will do long. "Tristram Shandy" did not last." <ref> James Boswell, [https://books.google.co.uk/books?id=tcYUAAAAYAAJ&pg=PA422 '' The Life of Samuel Johnson ... ''], ed. Malone, vol. II (Londen: 1824) p. 422. </ref> Dit het heeltemal verskil van die sienings van die destydse Europese kritici, wat Sterne en ''Tristram Shandy'' as innoverend en voortreflik geprys het. [[Voltaire]] het dit "duidelik superieur aan [[François Rabelais|Rabelais]]" genoem, en later het [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]] Sterne geprys as "die mooiste gees wat ooit geleef het". {{sfn|Washington|2017|p=333}} Die Sweedse vertaler Johan Rundahl het Sterne beskryf as 'n aarts-sentimentalis. {{sfn|de Voogd|Neubauer|2004|p=118}} Die titelblad tot volume een bevat 'n kort Griekse epigraaf, wat in Engels lui: "Not things, but opinions about things, trouble men." {{sfn|Pierce|de Voogd|1996|p=15}}
 
Die roman begin met Tristram se uiteensetting van sy eie opvatting. Dit gaan meestal deur wat Sterne "progressiewe afwykings" noem, sodat ons nie Tristram se geboorte voor die derde bundel bereik nie. <ref> {{harvnb|Descargues-Grant|2006}} </ref><ref>{{cite news |last1=Graham |first1=Thomas |title=The best comic novel ever written? |url=http://www.bbc.com/culture/story/20190521-is-this-the-best-shaggy-dog-story-ever-written |accessdate=26 Februarie 2020 |work=BBC |publisher=BBC |date=17 Junie 2019}}</ref> Die roman is ryk aan karakters en humor, en die invloede van [[François Rabelais|Rabelais]] en [[Miguel de Cervantes]] is deurgaans aanwesig. Die roman eindig na 9 volumes, wat oor 'n dekade gepubliseer is, maar sonder 'n tradisionele slot. Sterne het die roman aangevul met preke, essays en regsdokumente en die grense van tipografie en drukontwerp beproef deur bv. bladsye wat met marmer beslaan is in die verhaal in te sluit. {{sfn|Washington|2017|p=333}} Baie van die innovasies wat Sterne bekendgestel het, het [[Modernisme|Modernistiese]] skrywers soos [[James Joyce]] en [[Virginia Woolf]] beïnvloed, asook meer kontemporêre skrywers soos [[Thomas Pynchon]] en David Foster Wallace. {{sfn|Washington|2017|p=334}} Italo Calvino het na ''Tristram Shandy'' verwys as "ongetwyfeld die stamvader van alle avant-garde romans uitvan ons eeu". {{sfn|Washington|2017|p=334}} Die Russiese formalistiese skrywer Viktor Shklovsky beskou ''Tristram Shandy'' as die argetipiese, essensiële roman, "die mees tipiese roman van die wêreldliteratuur."{{sfn|Gratchev|Mancing|2019|p=139}}
 
Die voorste kritiese opvattinge van ''Tristram Shandy'' is egter daartoe geneig om opvallend gepolariseer te wees wat hul evaluasies van die belang van die werk in die letterkunde betref.