Eierleier: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Rol weergawe 2295518 deur 144.178.88.178 (bespreek) terug. Etiket: Ongedaanmaking |
Uitgebrei |
||
Lyn 1:
{{Sybalk vroulike geslagsorgane}}
Die '''Fallopiusbuise''' of '''eierleiers''' is deel van die [[Geslagsorgaan|geslagsorgane]] van die [[vrou]]like [[soogdier]]. In die
[[Embrio|Embrio's]] het twee pare buise wat [[Gameet|gamete]] uit die liggaam sal vervoer; een paar ontwikkel in vroue tot die
Gewoonlik ontwikkel net die een paar buise, terwyl die ander paar kleiner raak en eindelik verdwyn.
==Ontwikkeling==
[[Beeld:Fallopian tube.jpg|thumb|links|210px|Die regterkantse Fallopiusbuis.]]
Tydens bevrugting voeg die [[sperm]] óf ’n [[X-chromosoom]] (vroulik) óf ’n [[Y-chromosoom]] (manlik) by die X-chromosoom in die [[eiersel]]. Dit bepaal die genetiese geslag van die [[embrio]].<ref name="Kolodny">{{Cite book|title=Textbook of Sexual Medicine|last1=Kolodny|first1=Robert C.|last2=Masters|first2=William H.|last3=Johnson|first3=Virginia E.|publisher=Little, Brown and Company|year=1979|isbn=978-0-316-50154-5|edition=1st|volume=|location=Boston|place=|doi=|id=|url-access=registration|url=https://archive.org/details/textbookofsexual00kolo}}</ref> In die eerste weke van ontwikkeling is geneties manlike en vroulike [[fetus]]se "anatomies ononderskeibaar", met primitiewe [[geslagsklier]]e wat teen die sesde week begin ontwikkel. Die geslagskliere kan tot óf [[testikel]]s (manlik) óf eierstokke (vroulik) ontwikkel, na gelang van die daaropvolgende gebeure.<ref name="Kolodny" /> Tot in die sewende week lyk manlike en vroulike fetusse identies.
Teen die agtste week ná bevrugting begin die geslagskliere van die XY-embrio tot funksionerende testikels ontwikkel, wat [[testosteroon]] afskei. Eierseldifferensiasie, vir XX-embrio's, begin eers teen sowat 12 weke ná bevrugting. In ’n tipiese vroulike differensiasie ontwikkel die [[Müllerbuis]]stelsel in die baarmoeder, Fallopiusbuise en binneste derde van die [[vagina]]. In manlike fetusse veroorsaak die Müllerbuis-inhiberende [[hormoon]] (MIH) dat dié buisstelsel agteruitgaan. Hierna veroorsaak [[Androgeen|androgene]] dat die [[Wolffbuis]]stelsel ontwikkel, en dit ontwikkel weer tot die saadleiers, saadsakkies en ejakulasiebuise.<ref name="Kolodny" />
==Funksie==
[[Beeld:Female reproductive system.svg|200px|duimnael
<br />1. Nier; 2. Nierbekken; 3. Urienleier; 4. '''
’n
Tydens ovulasie word die slym in die baarmoeder dikker en neem dit meer bloed op, vir geval ’n bevrugte eiersel (nou ’n [[sigoot]]) daaraan moet heg. Indien geen bevrugting plaasvind nie, moet die baarmoeder die onnodige bloed en slym afskei, wat tot 'n vrou se [[Menstruasie|maandstonde]] lei.
Ná ovulasie is daar ’n tydsduur van slegs ’n paar uur waartydens die eiersel deur ’n saadsel bevrug kan word. Wanneer ’n man tydens geslagsgemeenskap [[Ejakulasie|ejakuleer]], stort hy miljoene [[spermsel]]le in die vrou se vagina, wat dan opwaarts reis en probeer om die eiersel in die
Soms heg die sigoot aan die wand van die
== Verwysings ==
|