Kritiek van Reine Beredenering: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Wutsje (besprekings | bydraes) Rol weergawe 2186561 deur 178.243.84.223 (bespreek) terug. Etiket: Ongedaanmaking |
Sobaka (besprekings | bydraes) skakel |
||
Lyn 1:
Die '''Kritiek van Reine Beredening''' ([[Duits]]: ''Kritik der reinen Vernunft'' [http://commons.wikimedia.org/wiki/Image:Kant_Kritik_der_reinen_Venunft_1781.jpg] 1781) is [[Immanuel Kant]] se eerste ''Kritiek'' en fokus op die werking en grense van die mens se [[verstand]] (Die ander twee ''Kritiek''e is die [[Kritiek van Praktiese Beredening]] (Duits: ''Kritik der praktischen Vernunft'') aangaande etiek, en die [[Kritiek van Beoordeling]] (Duits: ''Kritik der Urteilskraft'') oor [[estetika]] en [[teleologie]]). In dié boek stel Kant ''transendentale idealisme'' voor om ons verhouding met die wêreld van ons ondervinding te beskryf. Om die projek kortweg te beskryf: die wêreld soos dit vir ons verskyn is grotendeels 'n skepping van ons verstand (dus "[[idealisme]]"), waar die manier van voorstelling word bepaal deur kategorieë van verstand waaroor elke mens beskik en deel aan het (dus is dit ''transendentaal''), maar die fenomene waarmee ons te doen het is reëlmatige voorstellings van die [[werklikheid]]. Kant se metafisika is dus 'n "bemiddelde realisme", omdat ons ondervindings die regte wêreld voorstel, maar op 'n manier waar die struktuur van ons verstand optree as 'n tussenganger wat die karakter van ondervinding bepaal. Die metodiek in die boek bestaan hoofsaaklik daaruit dat Kant 'n sinvolle grondslag vir gewone stellings probeer beraam wat ons in 'n onderwerp-voorwerp vorm sal stel, waarin hy die presiese verhouding tussen ons as die onderwerp, en wat naamlik die voorwerp van ons ondersoek is, bepaal.
Sy projek is om die status van [[wetenskap]] te verdedig teen die [[skeptisisme]] wat [[David Hume]] voorgestel het. Hume het indrukwekkende en invloedryke argumente gelewer wat aandui dat verskeie basiese konsepte, soos [[kousaliteit]] en [[induksie]], wat van ongelooflike belang is vir die wetenskap, problematies is om te regverdig. In kort, daar is niks in ondervinding wat kon geld as 'n ondervinding van veroorsaking nie. As mens sien hoe een ding 'n ander ding veroorsaak, sien mens net die een ding en die ander, en moet mens veronderstel dat hul in 'n kousale verhouding jeens mekaar staan. En natuurlik kan iets om iets anders voor te stel nie geld as 'n bewys vir daardie ding nie. As kousaliteit 'n sinnelose idee is, dan is byna alle stellings in die wetenskap onsin. As wetenskaplike kennis en metodiek gerespekteer moet word, moet daar 'n verduideliking verskaf word van waar ons kennis van kousale verhoudings vandaan kom.
| |||