RENAMO: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes) k skakel |
Sobaka (besprekings | bydraes) bywerk |
||
Lyn 6:
Matsangaissa, wat in 1979 oorlede is, is opgevolg deur Afonso Dhlakama, wat die organisasie tot sy dood in 2018 lei.<ref>https://www.bloomberg.com/news/articles/2018-05-03/afonso-dhlakama-mozambique-s-opposition-leader-dies-at-65</ref><ref>https://clubofmozambique.com/news/chronology-main-dates-in-the-life-of-renamo-leader-afonso-dhlakama/</ref> Na hernude botsings, is 'n vredesooreenkoms in Augustus 2019 tussen RENAMO en die Mosambiekse regering bereik, wat tot gevolg gehad het dat die laaste RENAMO-vegters hul wapen opgegee het.<ref name=voaconflictend>https://www.voanews.com/africa/mozambique-president-opposition-leader-sign-peace-agreement</ref> RENAMO-leier, Ossufo Momade, het daarna belowe om "vrede en nasionale versoening te handhaaf".<ref name=secondsigning>https://mg.co.za/article/2019-08-08-00-mozambique-rivals-sign-peace-deal</ref>
== Mosambiekse burgeroorlog ==
RENAMO verenig in 1982 met 'n ander rebellegroep, die Revolutionary Party of Mosambique (PRM). As gevolg van hierdie samesmelting kon die rebellegroep sy bedrywighede in Noord-Mosambiek uitbrei, veral in die provinsie [[Zambezia]].{{sfnp|Cabrita|2000|p=202}}{{sfnp|Emerson|2014|p=90}} In 1984 het die Suid-Afrikaanse en Mosambiekse regerings die Nkomati-ooreenkoms onderteken, <ref>Ashton, P.J., Earle, A., Malzbender, D., Moloi, M.B.H., Patrick, M.J. & Turton, A.R. 2005. ''A Compilation of all the international freshwater agreements entered into by South Africa with other States''. Pretoria: Water Research Commission; and Turton, A.R. 2003. ''The political aspects of institutional development in the water sector: South Africa and its International River Basions'' D.Phil. Thesis. Pretoria: Pretoria University; and Turton, A.R. 2007. ''The Hydropolitics of Cooperation: South Africa during the Cold War''. In Grover, V.E. (ed). ''Water: A source of conflict or cooperation?'' Enfield: Science Publishers.</ref> waarin Suid-Afrika ingestem het om op te hou om RENAMO te borg indien die Mosambiekse regering verbanne lede van die African National Congress (ANC) wat daar woon, sou uitsit. Dit was in ooreenstemming met die totale nasionale strategie wat destyds bestaan het, waardeur die wortel van infrastruktuurontwikkelingsprojekte aangebied sou word as 'n aansporing vir samewerking, ondersteun deur die stok van militêre vergelding as die guerillas van die ANC nog steeds hulp verleen.<ref>Geldenhuys, D. 1984. ''The Diplomacy of Isolation: South African Foreign Policy Making''. Johannesburg: MacMillan.</ref> In 1988 beleef RENAMO sy enigste groot skeuring tydens die burgeroorlog, toe die voormalige PRM-bevelvoerder Gimo Phiri wegbreek en 'n onafhanklike opstandige groep stig, bekend as die Mosambiekse nasionale unie (UNAMO).{{sfnp|Emerson|2014|p=163}}
Intussen het die Mosambiekse regering die verbanne lede van die ANC nie uitgesit nie, en gevolglik het die Suid-Afrikaanse regering voortgegaan om finansiële en militêre hulpbronne aan te bied totdat 'n permanente vredesooreenkoms in 1992 bereik is en onder die toesig van die [[Verenigde Nasies]] se operasie in Mosambiek (UNOMOZ) tot 1994 was. Om hierdie proses in die regte rigting te skuif, is 'n spesiale operasie van stapel gestuur deur die [[Nasionale Intelligensiediens]] genaamd Operasie ''Bush Talk'', wat ten doel het om die burgeroorlog in Mosambiek permanent te beëindig deur die vloei van militêre materiaal oor die poreuse grense na Suid-Afrika te stuit.<ref>Turton. A.R. 2010. ''Shaking Hands with Billy''. Durban: Just Done Publications. http://www.shakinghandswithbilly.com</ref> Een manifestasie hiervan was die burgermag van die [[Inkatha Freedom Party]] (IFP) wat opgelei en bewapen is deur die SAW Spesiale Magte as deel van Operasie Marion <ref>Stiff, P. 1999. ''The Silent War: South African Recce Operations 1969–1994''. Alberton: Galago.</ref> wat gewapen was deur wapens afkomstig van Mosambiek.
Die vredesooreenkoms het gelei tot die ontwapening van RENAMO, tot die integrasie van sommige van sy vegters in die Mosambiekse leër en tot die transformasie daarvan in 'n gewone politieke party. Dit is nou die belangrikste opposisieparty in Mosambiek. Tydens die wetgewende verkiesing op 1 en 2 Desember 2004 was die party die belangrikste deel van die verkiesingsalliansie Renamo-UE, wat 29,7% van die nasionale stemme en 90 uit 250 setels verower het. Die presidentskandidaat van hierdie alliansie, Afonso Dhlakama, het 31,7% van die stemme bekom.
== Verwysings ==
| |||