Wysiging soos op 14:52, 1 Januarie 2021 wysig Wyatt Tyrone Smith (besprekings \| bydraes) 4 657 edits Vorming ← Ouer wysiging		Wysiging soos op 18:59, 1 Januarie 2021 wysig maak ongedaan Wyatt Tyrone Smith (besprekings \| bydraes) 4 657 edits Beeld Nuwer wysiging →
Lyn 3: Selfs materiale wat as suiwer elemente beskou word ontwikkel dikwels 'n oksiedlaag. Aluminiumfolie ontwikkel byvoorbeeld 'n dun vel van {{chem\|Al\|2\|O\|3}} (dit word 'n passiveringslaag genoem) wat die foelie teen verdere korrosie beskerm.{{R\|Greenwood1997}} Sekere elemente kan meervoudige oksiede vorm, wat verskil in die hoeveelhede van die element en die suurstof. Voorbeelde hiervan is [[koolstof]], [[yster]], [[stikstof]], [[silikon]], [[titaan]] en [[aluminium]]. In sulke gevalle word die oksiede onderskei deur die aantal betrokke atome soos in [[koolstofmonoksied]] en [[koolstofdioksied]], of deur die element se oksidasiegetal soos in yster(II) oksied en yster(III) oksied. In die eintlike oksiede is die [[oksidasietoestand]] van die suurstofatoom -2. Die ander element kan in sy hoogste oksidasietoestand voorkom, soos +6 vir [[swawel]] in {{chem\|S\|O\|3}}, maar soms is dit ook laer soos +4 in {{chem\|S\|O\|2}}. Die meeste oksiede is vastestowwe, soms met hoë smelt- en kookpunte, veral die oksiede van die metale, maar oksiede van nie-metale soos [[Koolstofdioksied\| {{chem\|C\|O\|2}}]] of [[Swaweldioksied\|{{chem\|S\|O\|2}}]] is gasse en [[Water (molekuul)\|{{chem\|H\|2\|O}}]] is 'n vloeistof. == Vorming van oksiede == [[Lêer:Rust screw.jpg\|duimnael\|Oksiede, soos yster(III)oksied of [[roes]], wat bestaan uit gehidreerde yster(III)oksied {{chem\|Fe\|2\|O\|3\|·\|n\|H\|2\|O}} en [[yster(III)oksiedhidroksied]] (FeO(OH), Fe(OH){{Sub\|3}}), vorm wanneer suurstof kombineer met ander elemente]] Twee onafhanklike maniere waarop korrosie van elemente voorkom is hidrolise en [[oksidasie]] deur suurstof. Die kombinasie van water en suurstof is nog meer korrosief. Feitlik alle elemente brand in 'n atmosfeer van suurstof of 'n suurstofryke atmosfeer. In die teenwoordigheid van water en suurstof (of bloot lug) reageer sommige elemente, [[natrium]] bv., vinnig om die hidroksiede te gee. Om hierdie rede word [[Alkalimetaal\|alkalimetale]] en [[Aardalkalimetaal\|aardalkalimetale]] nie in hul natuurlike vorm gevind nie. Die oppervlak van die meeste metale bestaan uit oksiede en hidroksiede in die teenwoordigheid van lug. 'n Bekende voorbeeld is aluminiumfoelie, wat bedek is met 'n dun laag aluminiumoksied wat die metaal passiveer, wat verdere korrosie vertraag. Die aluminiumoksiedlaag kan tot 'n groter dikte gebou word deur die proses van elektrolitiese anodisering. Alhoewel vaste magnesium en aluminium teen standaard temperatuur en druk stadig met suurstof reageer, brand dit in lug wat baie hoë temperature oplewer. Om hierdie ~~reded~~rede kan fynkorrelige poeiers van die meeste metale in die lug gevaarlik wees en 'n ontploffingsrisiko inhou. In droë suurstof vorm yster maklik yster(II) oksied, maar die vorming van gehidreerde ysteroksiede, {{chem\|Fe\|2\|O\|3−x\|(OH)\|2x}}, wat hoofsaaklik [[roes]] is, benodig gewoonlik suurstof en water. Ongeveer 3,5 miljard jaar gelede het suurstofproduksie deur fotosintetiese bakterieë yster uit die die oseane gedeponeer as {{chem\|Fe\|2\|O\|3}} in die ekonomies -belangrike ystererts[[mineraal]] [[hematiet]]. == Verwysings ==

Oksied: Verskil tussen weergawes