Yster(III)oksiedhidroksied: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Verbeter
Besig
Lyn 1:
{{Chemiekas2
|struktuur12=Goldocker- Pigment.JPG
|IUPACNaam=Yster(III)oksiedhidroksied
|teks=Goudoker
|CASNo=20344-49-4{{R|CB}}
|CASNo=20344-49-4<ref name="CB">{{webaanhaling|url=http://www.chemicalbook.com/ChemicalProductProperty_EN_CB4243069.htm|titel=chemicalbook}}</ref>
|formule= FeOOHFeO(OH)
|Voorkoms=Aanskoulike, donker oranje, ondeursigtige kristalle
|Reuk=Reukloos
|MolêreMassa=88.85 g/mol
|Digtheid= 34,4 - 25&nbsp;g/cm{{Sup|3,9<ref name="}}{{R|CB"/>}}
|Smeltpunt = 135 (ontbind)<ref name="{{R|CB"/>}}
|Kookpunt = (ontbind)
|Oplosbaarheid = Onoplosbaar in sure<refwater name="CB"teen pH 7<br/>Oplosbaar in sure{{R|CB}}
}}
 
'''Yster(III)oksiedhidroksied''' {{chem|Fe|O|(OH)}} is 'n verbinding van [[yster]], wat[[suurstof]] vyfen [[allotroop|allotropewaterstof]] besit.met Vierdie daarvanchemiese isformule as{{chem|Fe|O|(OH)}} mineral bekend:.
 
Die verbinding kom dikwels voor as een van sy hidrate, FeO(OH)·''n''H{{sub|2}}O ([[roes]]). Die monohidraat FeO(OH)·H{{sub|2}}O word dikwels na verwys as '''yster(III)hidroksied''' Fe(OH){{Sub|3}}, '''gehidreerde ysteroksied''', of '''geel ysteroksied'''.
 
 
== Natuurlike voorkoms ==
Yster(III)oksiedhidroksied kom natuurlik voor as struktureel-verskillende minerale wat aangedui word deur die Griekse letters α, β, γ en δ.
 
* [[Goethiet]], α-FeO(OH), word sedert prehistoriese tye as [[Oker (kleurstof)|oker]]pigment gebruik.
 
* Akaganéïet, β-FeO(OH),{{R|mack62}} word gevorm deur verwering en is bekend vir sy teenwoordigheid in sommige [[meteoriet]]e en die [[maan]]oppervlak. Onlangs is egter vasgestel dat dit 'n paar [[chloried]]ione moet bevat om die struktuur te stabiliseer, sodat die meer akkurate formule {{chem|FeO|0.833|(OH)|1.167|Cl|0.167}} is.
 
* Lepidokrosiet, die γ-vorm, kom gewoonlik voor as roes aan die binnekant van staalwaterpype en -tenks.
 
* Feroksihiet is δ-vorm en word gevorm onder die hoë druk toestande van see- en oseaanvloere, en is termodinamies onstabiel ten opsigte van die α polimorf (Goethiet) teen oppervlaktetoestande.
 
* Siderogel is 'n natuurlike [[Kolloïde|kolloïdale]] vorm.
 
Goethiet en Lepidokrosiet, wat albei in 'n ortorombiese stelsel kristalliseer, is die mees algemene vorme van yster(III)oksiedhidroksied en die belangrikste bron van yster in minerale vorm.
 
Yster(III)oksihidroksied is die hoofkomponent van ander minerale en mineraloïede:
* Limoniet is 'n algemene mengsel van hoofsaaklik goethiet, lepidokrosiet, [[kwarts]]- en [[klei]]minerale.
 
*Ferrihidriet is 'n amorfies mineraal, amptelik FeOOH•1.8H{{sub|2}}O maar eintlik met wydveranderlike hidrasie.
 
<!--
== Struktuur ==
Yster(III)oksiedhidroksied
wat vyf [[allotroop|allotrope]] besit. Vier daarvan is as mineral bekend:
 
#α-{{chem|Fe|O|(OH)}} - [[Goethiet]] Pnma
Line 22 ⟶ 53:
<ref>''The Iron Oxides: Structure, Properties, Reactions, Occurrences and Uses'' {{Outeur|Rochelle M. Cornell, Udo Schwertmann}} John Wiley & Sons, 2003, ISBN 3527302743, ISBN 9783527302741</ref>
FeOOH word in die nywerheid as geel pigment vervaardig.<ref>{{cite web |url=https://echa.europa.eu/substance-information/-/substanceinfo/100.051.890 |title=echa.europe.eu |language=el |archive-url=https://web.archive.org/web/20200508100513/https://echa.europa.eu/substance-information/-/substanceinfo/100.051.890 |archive-date=8 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Geel oker (goudoker) is hoofsaaklik FeOOH in sy goethiet-vorm
-->
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}|verwysings=
|CASNo=20344-49-4<ref name="CB">{{webaanhaling|url=http://www.chemicalbook.com/ChemicalProductProperty_EN_CB4243069.htm|titel=chemicalbook}}</ref>
 
<ref name="mack62">{{cite journal | last=Mackay | first=A. L. | title=β-Ferric oxyhydroxide—akaganéite | journal=Mineralogical Magazine and Journal of the Mineralogical Society | publisher=Mineralogical Society | volume=33 | issue=259 | year=1962 | issn=0369-0148 | doi=10.1180/minmag.1962.033.259.02 | pages=270–280|language=Engels}}</ref>
}}
{{Chemiesaadjie}}
[[Kategorie:Anorganiese verbindings]]