Agaat: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
vanuit die engelse wikipedia en bronne
Etikette: Visuele teksverwerker Selfoonbydrae Wysiging op selfoonwerf Gevorderde mobiele wysiging
 
Opruim
Etiket: 2017-bronwysiging
Lyn 1:
'''Agaat''' / æ ɡ ə t / is 'n veelkleurige rotsformasie wat hoofsaaklik uit [[melksteen]] en [[kwarts]] bestaan. Agaat word meestal in [[vulkaniese]] en [[Metamorfe gesteente|metamorfe gesteentes]] gevorm. Die [[Ornamentele plant|ornamentele]] gebruik van agaat dateer uit [[antieke Griekeland]] in verskillende juweliersware en in die seëlstene van Griekse krygers.
 
'''== Etimologie en geskiedenis''' ==
 
Agaat het sy naam gekry van [[Theophrastos|Theophrastus]], 'n Griekse filosoof en natuurkenner, wat die klip langs die oewer van die  Achates- (Oudgrieks : Ἀχάτης) rivier in [[Sisilië]] ontdek het iewers tussen die 4de en 3de eeu vC.
 
'''== Antieke gebruik''' ==
 
Agaat is een van die mees algemene materiale wat in die kuns van [[kerfwerk]] gebruik word en is op 'n aantal antieke terreine herwin. Dit dui op die wydverspreide gebruik daarvan in die antieke wêreld. Die [[argeologiese]] opgrawing by die [[Knossos]]- terrein in [[Kreta]] illustreer byvoorbeeld die rol daarvan in die [[Minoïese beskawing|Minoïese]] kultuur uit die [[Bronstydperk]].
 
'''== Vorming en eienskappe''' ==
 
Agaatminerale het die neiging om op of binne bestaande rotse te vorm, wat dit moeilik maak om hul vormingstyd akkuraat te bepaal. Hul gasheergesteentes het meestal al in die [[Argeïkum|Argeïese Eon]] gevorm. Agate kom meestal voor as klonte in die holtes van vulkaniese gesteentes . Hierdie holtes is gevorm uit gasse wat vasgevang is in vloeibare [[vulkaniese materiaal]] en blase dan as gevolg daarvan in die gasheergesteentes gevorm het.
Lyn 17:
Hol agate kan ook ontstaan ​​as gevolg van die afsetting van vloeistofryke [[Silikaatminerale|silika]] wat nie diep genoeg in die holte binne gedring het om dit volledig te vul nie. In so 'n geval sal agaatkristalle vorm binne die verminderde holte, met die bopunt van elke [[kristal]] wat na die middel van die holte wys. Die grondlaag is dikwels donkergroen, maar kan deur [[ysteroksied]] verander word na 'n roesagtige voorkoms.
 
Agaat is baie duursaam en word  dikwels los van sy eroderende gasheergesteente of [[matriks]] gesien. Sodra dit verwyder is kan gesien word dat die buitenste oppervlak daarvan ontpit en grof is terwyl dit sy voormalige matriks gevul het.
 
Agate word ook in sedimentêre gesteentes aangetref soos [[kalksteen]] of [[dolomiet]]. Hierdie sedimentêre gesteentes kan holtes daarin kry van ontbinde takke van- of ander begrawe organiese materiaal. As vloeistowwe ryk in silika hierdie holtes binnedring kan agate gevorm word.
 
== Bronne ==
'''Verwysings:'''
* Agaat (halfedelsteen) .  etymologiebank.ivdnt.org . Besoek op 3 November 2020 .
 
== Eksterne skakels ==
Agaat (halfedelsteen) .  etymologiebank.ivdnt.org . Besoek op 3 November 2020 .
{{Commons-kategorie inlyn|Agate}}
 
Kyk na die Agate-kategorie van [[Wikimedia Commons]] vir medialêers hiervan.
 
{{Normdata}}