Wysiging soos op 17:53, 3 Maart 2020 wysig Aliwal2012 (besprekings \| bydraes) Administrateurs 125 012 edits proeflees en taalverbeteringe Etiket: Visuele teksverwerker ← Ouer wysiging		Huidige wysiging sedert 20:01, 16 Maart 2021 wysig maak ongedaan Aliwal2012 (besprekings \| bydraes) Administrateurs 125 012 edits →‎Suid-Afrikaanse groentes: +Mooketsi
Lyn 20: Na raming was sowat 80 000 ha aan die begin van die tagtigerjare met groente beplant. Groente maak 5 % van alle landbouprodukte uit, waarvan aartappels verreweg die belangrikste is met 'n aandeel van 2 %. Ander belangrike produkte is tamaties, uie, kopkool, pampoen, bone, geelwortels, patats, blomkool en beet. Aartappels word veral in die Oostelike Hoëveld in Gauteng, Limpopo, die sentrale Vrystaat (Bothaville) en in Wes-Kaap ([[Clanwilliam]] en [[Ceres]]) verbou. Die belangrikste produksiegebiede vir tamaties is die Laeveld, Wes-Kaap en die streke om Pretoria en Krugersdorp. Uie word veral in Wes-Kaap en Limpopo verbou. Ander belangrike produksiegebiede is die gebiede rondom besproeiingskemas soos Vaalharts, die [[Groot-Visrivier]], die [[Rietrivier (Vaal)\|Rietrivier]] en die [[Loskopdam]], en in die Wes-, Suid- en Oos-Kaap. Suid-Afrika verbou 58 groentesoorte, waarvan 'n groot verskeidenheid in verskillende vorme uitgevoer word. Vars produkte wat uitgevoer word, is soetrissies, [[knoffel]], [[olyf\|olywe]], [[Ui\|uie]], aartappels, aartappelmoere, tamaties, kopkool, blomkool, geelwortels, blaarslaai, aspersies, preie, komkommers, rape, murgpampoen, jong murgpampoentjies, beet, artisjokke, seldery en [[pietersielie]]. Kool, komkommers, sampioene en tamaties ~~groente\~~ word bevrore uitgevoer, terwyl kool, komkommer, uie en tamaties ook in tydelike gepreserveerde toestande uitgevoer word. 'n Groot aantal gedroogde of ontwaterde groentes word ook uitgevoer. Dit is [[~~Soetrissie\|soetrissies~~soetrissie]]s, kruie, kool, komkommers, ~~[[Olyf\|~~olywe]], tamaties, groenbone, ertjies, blomkool, geelwortels, koolrape, gemengde groentes, aartappels en lensies. Dieselfde produkte word egter ook ingevoer. Daar word nie op groot skaal uitgevoer nie omdat die plaaslike vraag so groot is. Aan die begin van die tagtigerjare is groente ter waarde van meer as R300 miljoen per jaar op Suid-Afrikaanse markte verkoop. Ofskoon dit nie op groot skaal in Suid-Afrika beoefen word nie, speel tonnelverbouing van groente ook ŉ'n rol om alle groentes deur die jaar geredelik beskikbaar te maak. Tonnelverbouing van groentes of die kweek van groentes onder kunsmatige omstandighede word grootskaals in Europa toegepas. Suid-Afrika het egter genoeg beskikbare grond om groentes op landerye te verbou. Die verbouing van groente in tonnels is ook 'n duur proses. Die tonnels word gewoonlik van veselglas gemaak. Veselglas laat voldoende sonlig in vir [[fotosintese]] en groei en verwarm die lug in die tonnel. Omdat ander weerstoestande so uitgeskakel word, word die voggehalte en die temperatuur kunsmatig deur waaiers beheer. Die gewasse kan in 'n neutrale, gesteriliseerde groeimedium soos sand geplant en kunsmatig met opgeloste plantkos gevoed word. Die kweekmetode word hidroponika genoem. Groente is een van die baie min onbeheerde landbouprodukte in Suid-Afrika: die pryse word deur vraag en aanbod bepaal. Groente word op die varsproduktemark uit die hand verkoop. Daar was aan die begin van die jare tagtig 14 nasionale varsproduktemarkte in Suid-Afrika. Hulle is in Johannesburg, Kaapstad, Pretoria, Durban, Pietermaritzburg, Port Elizabeth, [[Bloemfontein]], [[Klerksdorp]], [[Oos-Londen]], [[Vereeniging]], [[Springs]], [[Uitenhage]], [[Kimberley]] en [[Welkom]]. Daar is ook nie-nasionale markte op [[Witbank]], [[Brakpan]], [[King William's Town]], [[Kroonstad]], [[Mooketsi]], [[Queenstown]] en [[De Aar]]. Vroeër is groente volgens die veilingstelsel verkoop waar kopers teen mekaar gebie het vir ŉ'n produk. Die stelsel is egter weens die hoë koste daaraan verbonde en weens wanpraktyke afgeskaf. Dit word vandag net gebruik in uitsonderlike gevalle waar die vraag baie hoër as die aanbod is. Sekere markte verkoop waatlemoene nog volgens die stelsel. By elke nasionale varsproduktemark is 'n advieskomitee wat die toestande van elke mark bestudeer en daaroor verslag doen aan die Kommissie vir Varsproduktemarkte of aan die Minister van Landbou en Visserye. Die lede van die komitee moet die Minister van raad bedien oor die plek, oprigting, uitbreiding, verandering, gebruik, bestuur en beheer van die varsproduktemarkte.

Groente: Verskil tussen weergawes