Kommunikasie: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary Etikette: Teruggerol Selfoonbydrae Wysiging op selfoonwerf |
k Wysigings deur 2804:D55:52F3:DA00:1928:B310:899A:43C5 teruggerol na laaste weergawe deur WhitePhosphorus Etiket: Terugrol |
||
Lyn 43:
B se reaksie op die kommunikasieproses is ook ʼn belangrike aspek wat in die kommunikasiewetenskap bestudeer word. 'n Model wat dikwels gebruik word, is die woordelikse [[model van Lasswell]]. Volgens die model bestudeer die kommunikasiewetenskap "wie se wat – langs watter kanaal- vir wie - met watter gevolg". Die spesifieke gebiede van ondersoek in die kommunikasiewetenskap is maklik in die modelle terug te vind of daarvan af te lei.
=== Aspekte wat ondersoek word ===
By die ondersoek van die sender en die ontvanger word die klem op die sosiale, liggaamlike en psigiese eienskappe van die sender en ontvanger gelê in soverre dit 'n invloed op die verloop van die kommunikasiegebeure kan hê. Aspekte wat in aanmerking geneem word, is onder meer byvoorbeeld ouderdom, geslag, opleiding, beroep en so meer. 'n Ondersoek na die struktuur, geskiedenis of strategie van ʼn reklameburo is 'n voorbeeld van die bestudering van die sender.
ʼn Ondersoek na die luister- en kykgewoontes van radioluisteraars en televisiekykers is 'n voorbeeld van die ondersoek van die ontvanger. Dit is belangrik om te weet watter inligting 'n ontvanger uit die inligtingsbron (boodskap) selekteer. Afhangende van sy persoonlike stemming of sosiale en kulturele faktore, kan elke ontvanger sy eie keuse uit die beskikbare inligting maak. 'n Sender kan allerlei bedoelings hê as hy 'n boodskap oordra. ʼn Voor-die-hand-liggende bedoeling van die kommunikasieproses is dat die ontvanger die inligting wat aan hom oorgedra word, reg ontvang.
Die sender kan ook die bedoeling hê om nie net die ontvanger se kennis te beïnvloed nie, maar ook om sy houding teenoor 'n bepaalde saak te verander. Dit is die geval by politieke propaganda en reklame. In 'n ondersoek na die doeltreffendheid van 'n kommunikasieproses word daar beoog om vas te stel in hoeverre die sender sy bedoeling by die ontvanger bewaarheid het. Elke kommunikasiegebeurtenis vind binne 'n bepaalde situasie plaas en kan deur die situasie beïnvloed word.
Om die invloed te bepaal, kan 'n groot aantal faktore ondersoek word: die verhouding van die ontvanger tot die res van sy groep, die grootte van die kamer waarin kommunikasie plaasvind, die beligting, die temperatuur en die grootte van die groep. Die manier waarop die boodskap aangebied word, kan ook 'n groot verskil maak. As 'n mededeling aan die begin van 'n vergadering gedoen word, kan meer reaksies daarmee uitgelok word as aan die einde van die vergadering wanneer die mense op die byeenkoms al heelwat moeër is.
Die ondersoek van die kommunikasiemiddele wat die sender gebruik om sy boodskap oor te dra en te versprei, kan vergelykend van aard wees. Daar kan byvoorbeeld vasgestel word wat die verskil tussen 'n mondelinge en ʼn skriftelike boodskap is of sal wees. Die ondersoek kan ook aandui watter kommunikasiemiddel die sender moet gebruik as hy bepaalde ontvangers wil bereik. 'n Maatskappy wat 'n kettingwinkel besit sal byvoorbeeld sy winkels op, televisie adverteer, terwyl dit vir ʼn winkeleienaar met net een winkel in byvoorbeeld [[Bloemfontein]] beter sal wees om in die plaaslike koerant te adverteer.
Baie ondersoeke handel oor die beskikbaarheid van inligting. In die ondersoeke word daar van die ontvanger uitgegaan en vasgestel watter inligting tot sy beskikking is en waarom ander inligting nie tot sy beskikking is nie. Onder inhoudsontleding word verstaan die studie van die interne samestelling van die boodskap, dit wil sê die styl, uitleg, struktuur, die volgorde van die argumente en die leesbaarheid van die boodskap. Hierdie inhoudsontleding kan ook van psigologiese aard wees en het dan betrekking op die assosiasies en gevoelens wat die boodskap by die ontvangers uitlok. 'n Inligtingsbron word meestal saam met ander inligtingsbronne (of boodskappe) aangebied.
Ondersoeke na die invloed wat omringende inligtingsbronne op die inligtingsbron het wat die ontvanger selekteer, behels byvoorbeeld die plek van 'n artikel in 'n koerant. Nog 'n belangrike taak van die kommunikasiewetenskap is die vasstelling van onuitgesproke maatskaplike opvattings wat die grondslag van die boodskap vorm (ideologiese ontleding): in die ontleding van die boodskap word daar nie na die formele kenmerke van die boodskap, soos die vorm en inhoud, gekyk nie, maar word daar gekyk na die idees en opvattings wat die sender gehad het deur die boodskap op 'n bepaalde manier saam te stel. 'n Advertensie vir drank kan byvoorbeeld die verborge mededeling hê dat as jy die drank nie drink nie, jy 'n minderwaardige lid van die gemeenskap is.
Behalwe die doel wat die sender met sy boodskap wou bereik, is daar ook die uitwerking wat hy nie bedoel het nie. Die bedoeling van ʼn onderwyser kan byvoorbeeld wees dat sy leerlinge die eksamen moet slaag, maar sy manier van klas gee kan sy leerlinge 'n afkeer van sy vak en selfs studie in die algemeen gee. Talle ondersoeke word daarop gerig om die onbedoelde uitwerking van 'n boodskap vas te stel.
== Vorme ==
| |||