Auckland: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k Robot: standardiseer verwysingsjablone en voeg argiefskakels in. |
|||
Lyn 2:
! style="background: #B0E2FF;" colspan="2" | Auckland<br />Tāmaki-makau-rau / Ākarana
|- bgcolor="#FFFFFF" align="center"
| colspan="2" | [[Lêer:
|-style="background-color:#fff;"
| colspan="2" div class="center" | ''Bynaam: City of Sails''
Lyn 22:
| Gemiddelde inkomste: || NZ$ 21 200 (2001)
|- style="background-color:#fff;"
| Geografiese ligging: || {{Koördinate|36|51|S|174|47|O|region:NZ_type:city(1,318,700)|aansig=inlyn,titel}}<ref name="coor">{{en}} {{cite web |url=http://earth-info.nga.mil/gns/html/cntry_files.html |
|-
|- style="background-color:#fff;"
Lyn 50:
'''Auckland''' [ˈɔːklənd] ([[Engels]]: '''Greater Auckland''' of '''Auckland Metropolitan Area'''; [[Maori (taal)|Māori]]: '''Tāmaki-makau-rau''' of '''Ākarana''') op die [[Noordeiland]] van [[Nieu-Seeland]] is die grootste stedelike gebied in die [[eilandnasie]]. Met meer as 1,5 miljoen inwoners is 'n derde van die land se bevolking in Auckland saamgetrek. Die bevolkingsgroei van 1,6 persent, wat tussen Junie 2009 en Junie 2010 in Auckland aangeteken is, was volgens ''Statistics New Zealand'' die hoogste in die land.<ref>[http://www.stats.govt.nz/browse_for_stats/population/estimates_and_projections/demographic-trends-2010/chapter6.aspx ''Statistics New Zealand – Demographic Trends: 2010'']</ref> Die meeste nuwe aankomelinge in Nieu-Seeland vestig hulle in die metropolitaanse gebied van Auckland.<ref>[http://www.nzherald.co.nz/business/news/article.cfm?c_id=3&objectid=11690369 ''New Zealand Herald, 9 Augustus 2016: Auckland gains 600 new migrants a week. Besoek op 30 Mei 2017'']</ref>
[[Lêer:Waitematā Harbour Eastwards View.jpg|duimnael|links|'n Uitsig oor Waitemata-hawe, met Waitakere City in die voorgrond, North Shore aan die linkerkant van die beeld, Auckland City en Rangitoto-eiland in die middel. In die verte: Hauraki Gulf met Great Barrier-eiland en die Coromandel-skiereiland]]
Die huidige stadsgebied is in 1840 deur goewerneur Hobson namens die Britse Kroon teen 'n prys van 55 pond [[goud]] asook 'n aantal komberse, hemde, musse, byle, ysterpotte, tabak, pype, 'n pakkie suiker, 'n sak meel en ander gebruiksgoedere van plaaslike Māori gekoop. Verdere ses pond goud is in die volgende jaar betaal. Plaaslike Māori het in ruil hiervoor 1 200 hektaar se grond afgestaan wat van Freemans Bay tot Parnell en landinwaarts tot Mount Eden gestrek het. Teen 2010 was dié grond NZ-$ 36 miljard werd. Volgens vele waarnemers is dit hoogs onwaarskynlik dat Māori, wat destyds nie vertroud was met westerse konsepte van grondbesit en -verkoop nie, sou ingestem het tot die permanente oordrag van grond aan Europeërs. Waarskynlik was hulle oortuig daarvan dat hulle
▲Die huidige stadsgebied is in 1840 deur goewerneur Hobson namens die Britse Kroon teen 'n prys van 55 pond [[goud]] asook 'n aantal komberse, hemde, musse, byle, ysterpotte, tabak, pype, 'n pakkie suiker, 'n sak meel en ander gebruiksgoedere van plaaslike Māori gekoop. Verdere ses pond goud is in die volgende jaar betaal. Plaaslike Māori het in ruil hiervoor 1 200 hektaar se grond afgestaan wat van Freemans Bay tot Parnell en landinwaarts tot Mount Eden gestrek het. Teen 2010 was dié grond NZ-$ 36 miljard werd. Volgens vele waarnemers is dit hoogs onwaarskynlik dat Māori, wat destyds nie vertroud was met westerse konsepte van grondbesit en -verkoop nie, sou ingestem het tot die permanente oordrag van grond aan Europeërs. Waarskynlik was hulle oortuig daarvan dat hulle - in ruil vir Europese goedere - 'n tydelike gebruiksreg aan Britse setlaars toegestaan het.<ref>''Polyglott Apa Guide Neuseeland''. Ausgabe 2010/11. München: Apa Publications 2010, bl. 137</ref>
Die huidige ''City of Sails'' of Stad van Seile, soos Auckland dikwels genoem word, is op 'n smal landengte tussen twee natuurlike seehawens geleë – een aan die oostekant aan die [[Stille Oseaan]], die ander aan die [[Tasmansee]] in die weste. Altesaam 63 onaktiewe [[vulkaan|vulkane]] verrys soos reusagtige miershope in die stadsgebied en dien vandag as groen, rustige eilande vir stadsbewoners. Op vulkaanheuwels soos Mount Eden (193 meter bo seevlak) en One Tree Hill (183 meter), wat 'n uitsig oor die stad en sy hawens bied, is parke aangelê asook museums en 'n sterrewag.
Buite die stadsentrum met sy [[wolkekrabber]]s het tipiese voorstede met houthuise ontstaan, en ook nywerhede is meestal aan die periferie van Auckland opgerig. 'n Groot aantal strande en parke dra by tot die hoë lewenskwaliteit van die snelgroeiende [[metropool]]. Nogtans het die stadsvaders min aandag aan moderne stadsbeplanning in hierdie uitgestrekte metropool geskenk. 'n Groot hawebrug met agt rylane, wat die noordelike met die suidelike voorstede verbind, is in 1959 opgerig. Auckland se eersterangse infrastruktuur met skole, universiteite en die wye spektrum van beroepsmoontlikhede het naas Europese en Asiatiese immigrante ook talle bewoners van Polinesiese eilande in die Stille Oseaan na Auckland gelok.
Auckland was een van die Nieu-Seelandse gasheerstede tydens die [[Rugbywêreldbeker 1987]], [[Krieketwêreldbeker 1992]], [[Rugbywêreldbeker 2011]] en [[Krieketwêreldbeker 2015]].
== Geskiedenis ==
=== Vroeë geskiedenis en stadstigting ===
Die [[landengte]] tussen die Tasmansee en die Suidelike Stille Oseaan, wat deur die Māori Tāmaki genoem is, was tot in die 18de eeu 'n omstrede gebied, veral vanweë sy vrugbare vulkaniese landbougrond en sy strategiese ligging by die kruispunt van belangrike handelsroetes wat Northland, Waikato, Coromandel en die Bay of Plenty met mekaar verbind het. Baie van die eerste Māori-setlaars in Nieu-Seeland het hier aangedoen, en sommige stamme (iwi) het hulle hier van die vroegste tye af kom vestig.<ref>Rāwiri Taonui, 'Tāmaki tribes
Die Britse goewerneur Hobson het die nuutgestigte Europese nedersetting op die landengte na sy vroeëre kommandant Lord Auckland (1784–1849), die goewerneur-generaal van Oos-Indië, vernoem. Ná die ondertekening van die Verdrag van Waitangi in 1840 het Hobson besluit om die koloniale Britse regeringsetel na Auckland te verskuif, en vanaf 1842 het groter groepe Skotse immigrante hulle hier gevestig.
Line 75 ⟶ 77:
== Eksterne skakels ==
{{
{{Normdata}}
| |||