Migrasie van voëls: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Nadzik (besprekings | bydraes)
k WPCHECK, Link equal to linktext using AWB
verbetering
Etikette: Visuele teksverwerker Selfoonbydrae Wysiging op selfoonwerf Gevorderde mobiele wysiging
Lyn 6:
Die mens was al van vroeg af bewus van swaeltjies wat gedurende die winter "verdwyn" en betyds terugkeer vir die somer. Eers gedurende die 19e eeu is daar besef dat voëls migreer in plaas van [[hiberneer]], soos vroeër gemeen is.
 
Die Europese [[grysborsseeswael]]s (''Sterna paradisaea'') migreer twee keer per jaar agter die somer aan. In Desember word die voelvoël in die [[Antarktiese Sirkel|Antarktiese]] gebied en gedurende Julie in die [[Noordpoolgebied]] aangetref.
 
Die voël vlieg dus jaarliks dusin totaal tot 40 000 km suid om te oorwinter en noord om te broei. Aanvanklik het die begrip migrasie slegs die periodieke en dramatiese omvangbeweging van voëls omvat, maar wetenskaplikes het in die loop van die 20e eeu ontdek dat baie meer organismes gedragspatrone toon wat as migrasie beskou kan word.
 
Op grond van voëls se trekgewoontes is daar vroeër ʼn onderskeid gemaak tussen trekvoëls en standvoëls. Die huidige beskouing is dat so 'n duidelike onderskeid nie gemaak kan word nie, aangesien groepe van party spesies migreer, terwyl ander groepe van dieselfde spesie die hele jaar op dieselfde plek deurbring.
 
ʼn Voorbeeld hiervan is die [[Europese spreeu]] (''Sturnus vulgaris''). Lede van hierdie spesie wat in Oos-Europa hou, is volwaardige trekvoëls omdat die winter te straf is. Voëls van dieselfde spesie wat in die westelike dele van Europa hou, is slegs gedeeltelik trekvoëls. Die wintertemperature in [[Brittanje]] is nie so laag as in byvoorbeeld Moskou nie en die voëls het in die weste 'n beter kans op oorlewing. Migrasie verg ʼn groot hoeveelheid energie en 'n voelvoël kan miskien minder energie gebruik en tog die winter oorleef deur op dieselfde plek te bly.
 
Daar is onlangs gevind dat sommige voëls 'n nomadiese lewenswyse kan volg. Dit is gewoonlik voëls wat in ʼn ongunstige [[habitat]] hou, soos die rand van 'n woestyn, en gevolglik agter beskikbare voedselbronne aan trek. Voëls kan verskeie maniere van beweging gebruik om te trek. Die hoenderagtiges, soos tarentale, fisante en patryse, asook volstruise sal na hulle bestemming loop.
 
Voëls kan verskeie maniere van beweging gebruik om te trek. Die hoenderagtiges, soos [[Tarentaal|tarentale]], fisante en patryse, asook [[Volstruis|volstruise]] sal na hulle bestemming loop. [[Seevoëls]], soos die [[pikkewyn]]e, sal oor lang afstande swem om by hul bestemmings uit te kom. Die algemeenstemees algemene manier van trek is egter om te vlieg. Die vlerke van vlieënde trekvoëls is gewoonlik lank en balebaie goed ontwikkel. Party voëls is klein, vaartbelyn en sterk vlieërs, soos swaeltjies, terwyl ander, soos die ooievaars, relatief groot en lomp is.
 
DieParty voëls is klein, vaartbelyn en sterk vlieërs, soos [[Swaeltjie|swaeltjies]], terwyl ander, soos die ooievaars, relatief groot en lomp is. Swaeltjies is aktiewe vlieërs met die bykomende voordeel dat hulle hul prooi kan vang terwyl hulle vlieg. Hulle kan dus hul vlugte in ʼn klein aantal lang skofte onderneem omdat hulle nie hoef te land om te eet nie en hulle hoef ook nie soveel voedselreserwes soos die ander migrante op te berg nie. Voëls soos [[Ooievaar|ooievaars]] is te groot om lang afstande aktief te vlieg en moet dus op gunstige lugstrome wag om tot by hul bestemming te sweef. Die meeste migrante pak hulle tog aan in swerms van wisselende grootte.
 
Die algemeenstemees algemene migrasierigting is van noord na suid en omgekeerd. Hierdie migrasies geskied gewoonlik tussen die kontinente van [[Europa]] en [[Afrika]] en is seisoensgebonde. Wat opvallend is, is dat die meerderheid van die migrante insekte-etend is. Hulle migreer voor die winter omdat hulle voedselbron, insekte, gedurende die winter baie skaars is. Deur agter die somer aan te vlieg, ervaar insekte-etende voëls 2twee voordele: hulle hoef hulle nie aan te pas by uiterste klimaatsveranderinge nie omdat hulle altyd in warm klimate is, en hulle is altyd van 'n voldoende voedselvoorraad verseker omdat die insekte se rustyd gewoonlik verby is wanneer die voëls hul bestemming bereik.
 
Eksperimente waarin voëls met ringe gemerk is, het bewys dat trekvoëls jaar vir jaar na ʼn spesifieke plek terugkeer. Hulle sal dus ook spesifieke trekroetes volg. Die voëls vermy grotendeels die [[Saharawoestyn]] en die [[Middellandse See]] en kom Afrika hoofsaaklik oor die [[Straat van Gibraltar]] en by die Midde-Ooste binne. Hulle kan nou met die [[Nylrivier]] en die [[Skeurvallei]] langs vlieg totdat hulle verder suid uitsprei. Daar is egter min oor die trekroetes in Afrika bekend. Hierdie noord-suid-migrante oorwinter gewoonlik in Afrika, maar keer betyds terug vir die Europese somer om daar te broei.
 
'n Tweede soort migrasie is ʼn oos-wes- en omgekeerde migrasie, wat gewoonlik oor kort afstande geskied om agter reën of ʼn seisoenale beskikbaarheid van kos aan te trek.

Voëls migreer oor lang afstande omdat hul ledemate hulle daartoe in staat stel. Migrasie maak dit vir voëls moontlik om 'n habitat te soek wat op 'n bepaalde tydstip aan hulle behoeftes voldoen.
 
== Trekvoëls ==