Mikroskoop: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
skakel verbeter
Etikette: Visuele teksverwerker Selfoonbydrae Wysiging op selfoonwerf Gevorderde mobiele wysiging
skakels
Etikette: Visuele teksverwerker Selfoonbydrae Wysiging op selfoonwerf Gevorderde mobiele wysiging
Lyn 25:
Die eenvoudigste eenlensmikroskoop dateer waarskynlik uit die middel van die 15e eeu. Die eerste persoon wat daarin geslaag het om vergrote beelde van klein voorwerpe te verkry, was waarskynlik die teleskoopbouer [[Giovanni du Pont]], wat in 1614 'n artikel gepubliseer het oor 'n gewysigde teleskoop waarmee vergrote beelde gevorm kon word. Belangstelling in die mikroskoop is verder aangemoedig deur die Engelsman [[Robert Hooke]] (1635-1703). In sy boek ''Micrographia'' het hy die belangrike tegniek vir die maak van 'n snit (seksie) van die materiaal wat bestudeer moet word, beskryf.
 
ʼn Snit is 'n uiters dun, deursigtige skyfie wat met behulp van deurvallende lig bestudeer kan word. Hooke het die snitte op deurskynende mika-plaatjies gemonteer. Hierdie metode het dit teoreties moontlik gemaak om selstrukture waar te neem. Voor Hooke sy bydraes gelewer het. is voorwerpe met behulp van weerkaatste lig ondersoek, waarby natuurlik slegs die uitwendige strukture waargeneem kon word. Klein kristalle, klein plantjies enof insekte is aan ʼn speldpunt vasgegom.
 
Hooke kan ook beskou word as die uitvinder van die kondensor. Hy was nie daarmee tevrede om waarnemings slegs by daglig te doen nie (dit was te beperkend), en het met klein olielampies as ligbron geëksperimenteer. Om soveel moontlik lig op die voorwerp te konsentreer, het hy 'n bolfles gebruik. In Hooke se voetspore het die Italiaanse arts [[Marcello Malpighi]] (1628-1694) gevolg, wat talle belangrike anatomiese strukture - onder meer die liggaampies van Malpighi in die niere - ontdek het.
 
Die Nederlanders [[Jan Swammerdam]] (1637-1680) en [[Antonie van Leeuwenhoek]] (1632-1723) en die Engelsman [[Nehemiah Crew]] (1641 - 1712) het ook belangrike bydraes gelewer. Crew het in die bestudering van plante gespesialiseer, terwyl Swammerdam diere bestudeer het (sy snitte van bye en ander insekte was wêreldberoemd). Van Leeuwenhoek het die grondslag gelê vir die [[mikrobiologie]], dit wil sê die studie van eensellige en ander [[Mikroörganisme|mikroörganismes]].
 
Die resultate van hierdie vroeë navorsers se werk was soms verbasend goed, maar het in groot mate afgehang van die gehalte van die lense wat hulle gebruik het. Hul waarnemings kon dikwels nie deur hul tydgenote bevestig word nie, en is dus nie altyd in wetenskaplike kringe aanvaar nie. Gevolglik was die mikroskoop dekades lank ʼn soort speelding waarmee geleerdes hulle nie wou bemoei nie. Dit was eintlik eers gedurende die 19e eeu dat navorsers hul beskouing begin verander het.
 
Die instrument het toe sy huidige vorm begin aanneem en die lensstelsel kon ook deur wetenskaplike berekenings ontwerp word, met 'n gevolglikgevolglike eenvormigheid in gehalte. Die moontlikheid om fyn lyne op glas te [[Etswerk|ets]] het meegebring dat die vermoë van mikroskooplense nou ook gemeet en getoets kon word.
 
=== Voorbereidingstegnieke ===