Commedia dell'arte: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Lyn 22:
 
== Ontstaan van die konsep harlekyne, narre en hansworse ==
Hansworse, harlekyne en hofnarre bestaan al vir eeue. 'n Pigmee nar het as 'n grapmaker opgetree aan die hof van Farao Dadkeri-Assi in Egipte ongeveer 2500 voor Christus. In China het hofnarre sedert 1818 voor Christus hul konings vermaak. Interessant genoeg het Cortez in 1520 na Christus ontdek dat die Aztec Stam ook hofnarre aan die hof van Montezuma gehad het. Hulle was dwerge en boggelrug grapmakers. Die meeste inheemse Amerikaanse stamme het almal 'n tipe grapmaker as deel van hul sosiale en godsdienstige aktiwiteite. Narre wat as hofnarre by konings werk het tydens die eeue het groot vryheid van spraak geniet. Hul kom met hul humor teen die koning draai en daarmee wegkom. Die nar van die Chinese keiser Shih Huang-Ti se naam was Yu Sze.<ref>Beskikbaar op: http://www.silentclown.com/history-page.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161030072704/http://silentclown.com/history-page.htm |date=30 Oktober 2016 }}. Besoek op 3 November 2016.</ref> Yu Sze word nou nog as 'n nasionale held gereken omdat hy die keiser kon laat afsien van sy planne om die Groot Muur van China te laat verf wat nog 'n paar duisend mense se dood sou beteken. Die Commedia dell’arte het drie karakters of dom diensknegte gehad wat belangrik was vir die nargeskiedenis. Hulle is die Zanni genoem. Die eerste Zanni het altyd slim planne gemaak om sy meester uit te oorlê, die tweede was so dom dat hy dikwels die slagoffer van die eerste Zanni was. Die Fantesca was die diensmeisie wat altyd saam planne beraam het. Die harlekyn het ontwikkel uit die Tweede Zanni, die slagoffer van Brighella, die eerste Zanni. Met die tyd het Arlequino slimmer geword en weer vir Brighella begin uit oorlê.<ref>Beskikbaar op: http://www.theharlequingame.com/the-harlequin-history.php. Besoek op 3 November 2016</ref>
 
Die Engelse Pantomime skepper, John Rich het Arlequino verander in die Harlekyn of Harlequin en hom verhef na 'n belangrike rol. So met die tyd het die Harlekyn ook nog 'n slagoffer gekry naamlik die witgesig nar met die traan wat van sy wang af rol, bekend as Pierrot. Die Harlekyn het sy Commedia dell’arte kostuum behou wat veelkleurig is met geruite blokkies en 'n hoed met klokkies. Hy steek sy gesig agter 'n swart masker weg. Die Harlekyn het ook altyd 'n stok by hom gedra waarmee hy dan pakslae gee en ook kry. Hierdie stok se naam was die “slapstick” in Engels. Dit is waar die bewoording “slapstick comedy” vandaan kom. In die eerste stil films waarin Charlie Chaplin speel is daar ook 'n “slapstick”.<ref>Beskikbaar op: [http://injest.com/wp-content/uploads/2011/08/history_of_slapstick.pdf http://injest.com/wp-ntent/uploads/2011/08/history_of_slapstick.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161019234724/http://injest.com/wp-content/uploads/2011/08/history_of_slapstick.pdf |date=19 Oktober 2016 }}. Besoek op 3 November 2016.</ref> Ons sien Charlie selde sonder sy wandelstok. Daar is vele Commedia dell’arte karakters te bespeur in ons beste “sitcom” komedies. Neem nou maar die immergroen ''Faulty Towers'' waarin Basil duidelik uitstaan as Capitano of Brighella, Manuael as Arlechino of Pedrolino, Sybil as Franceschina en Polly as Columbina.
 
Die woord “hanswors” kom van die Duitse woord “hanswurst”<ref>Grange, W. 2015. Historical Dictionary of German theater. Lanham: Rowmant and Littlefield.</ref> af en die woord “paljas” is 'n Nederlandse woord vir 'n hanswors wat sy oorsprong het in Frans. Die Franse noem 'n strooipop 'n “paillase”. Die paljas is weer 'n strooipop wat van die voëlverskrikker af kom. Dink maar aan die dierbare uitgerafelde “Scarecrow” karakter van ''The Wizard of Oz.''