Genre: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary Etikette: Teruggerol Selfoonbydrae Wysiging op selfoonwerf |
k Wysigings deur 102.134.217.226 teruggerol na laaste weergawe deur InternetArchiveBot Etiket: Terugrol |
||
Lyn 1:
'''Genre''' (/{{IPA|ˈʒɒnrə}}/ of /{{IPA|ˈdʒɒnrə}}/; vanuit Frans, genre /{{IPA|ʒɑ̃ʁ}}/, "tipe" of "soort", vanuit Latyn: genus (stam gener-), Grieks: genos, γένος) is die term vir enige kategorie van [[letterkunde]] of ander kunsvorms en vermaak, bv. musiek, hetsy geskrewe of gesproke, mondelik of visueel, gegrond op ʼn stel stilistiese kriteria. Genres word saamgestel deur konvensies wat met tyd verander soos nuwe genres uitgevind word en die oueres in onbruik verval. Werke val gereeld in veelvuldige genres deur die leen en herkombinering van die konvensies. Genre-teorie is ʼn sytak van die [[kritiese teorie]].
Genre het afgeskop as ʼn absolute klassifikasiestelsel vir [[Oud-Griekse literatuur]]. [[Poësie]], [[prosa]] en opvoering het ʼn spesifieke en berekende styl gehad wat verwant was aan die tema van die storie. Spraakpatrone vir komedie sou nie gepas wees vir tragedie nie, en selfs akteurs was beperk tot hulle genre met die veronderstelling dat ʼn sekere tipe persoon beter sou wees daarin om ʼn sekere tipe storie te vertel.
In daaropvolgende periodes sou genres groei en ontwikkel in reaksie tot veranderings in die gehore en skeppers. Genre word ook ʼn belangrike hulpmiddel vir die publiek om sin te maak uit onvoorspelbare kuns. Aangesien kuns baie maal ʼn reaksie is op ʼn sosiale toestand, deurdat mense skryf/skilder/sing/dans oor dit wat hulle weet, is die gebruik van genre as hulpmiddel noodsaaklik om aan te pas by die veranderde betekenisse. Om die waarheid te sê het nuwe kunsvorms so ver terug as antieke Griekeland tot stand gekom wat gevra het vir die evolusie van genre, byvoorbeeld die "tragikomedie".
Genre lei aan die selfde gebreke as enige klassifikasiestelsel. Dit is bruikbaar solank onthou word dat dit ʼn hulpmiddel is, wat hersien en nagesien moet word, en dat werke op hulle eie meriete geweeg moet word asook hulle plek binne die genre. Dit is al voorgestel dat genres met mense resoneer vanweë die familiariteit, die snelskrifkommunikasie asook die geneigdheid van genres om saam met openbare [[mores]] te skuif en die [[tydsgees]] te reflekteer. Hoewel die storievertellingsgenre na ʼn mindere kunsvorm verplaas is omrede die wesenlike groot lenery uit die [[konvensie]]s, het aanhang gegroei. Voorstaanders argumenteer dat die karakter van ʼn effektiewe genrestuk in die variasie, herkombinering en evolusie van die kodes lê.
== Verdere leesstof ==
| |||