Wysiging soos op 09:09, 15 September 2021 wysig JMK (besprekings \| bydraes) 12 730 edits hofies, sorteer inhoud ← Ouer wysiging		Wysiging soos op 09:28, 15 September 2021 wysig maak ongedaan JMK (besprekings \| bydraes) 12 730 edits ander middels Nuwer wysiging →
Lyn 24: {{legend\|#2e3436\|Verskil per regio.}} {{legend\|#b9b9b9\|Geen inligting.<ref>[http://www.un.org/esa/population/publications/2007_Abortion_Policies_Chart/2007_WallChart.xls World Abortion Policies 2007], United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division.</ref>}}]] 'n '''Aborsie''' of '''vrugafdrywing''' is die voortydige beëindiging van 'n [[swangerskap]], voor die embrio kan ontwikkel of die fetus (baba) gebore kan word. Aborsies kan spontaan plaasvind, meestal omdat iets tydens die swangerskap verkeerd gegaan het. Wanneer dit gebeur, word dit 'n ''miskraam'' genoem. Mense kan ook 'n swangerskap doelbewus beëindig. Dit staan as 'n '~~'geïnduseerde~~opsetlike ~~aborsie~~vrugafdrywing'' of ''~~opsetlike~~geïnduseerde ~~vrugafdrywing~~aborsie'' bekend. Die term aborsie verwys mees algemeen na laasgenoemde. Die soortgelyke prosedure, as die fetus reeds op sy eie kan oorleef, word medies gesproke die "''laat beëindiging van swangerskap''" genoem.<ref>{{cite journal\|last1=Grimes\|first1=DA \|last2=Stuart \|first2=G \|title=Abortion jabberwocky: the need for better terminology \|journal=Contraception \|year=2010 \|volume=81 \|issue=2 \|pages=93–6 \|pmid=20103443 \|doi=10.1016/j.contraception.2009.09.005}}</ref> ==Risikos== Lyn 32: ==Opsetlike vrugafdrywing== Opsetlike vrugafdrywing is sedert antieke tye reeds met metodes soos kruie, die gebruik van skerp gereedskap, fisiese trauma, en ander tradisionele metodes toegepas. Moderne medikasie of chirurgiese metodes kan vir geïnduseerde aborsies gebruik word. Medikasie soos ''Mifepristone'' en ''Prostaglandin'' is tydens die [[Swangerskap#Eerste trimester: week 1 – 13\|eerste trimester]] net so effektief as chirurgiese metodes.<ref>{{cite journal \|last1=Kulier \|first1=R. \|last2=Kapp \|first2=N. \|last3=Gülmezoglu \|first3=A.M. \|last4=Hofmeyr \|first4=G.J. \|last5=Cheng \|first5=L. \|last6=Campana \|first6=A. \|title=Medical methods for first trimester abortion \|journal=The Cochrane database of systematic reviews \|date=9 November 2011 \|issue=11 \|pages=CD002855 \|pmid=22071804 \|doi=10.1002/14651858.CD002855.pub4}}</ref><ref name=Kapp2013 /> Terwyl die gebruik van medikasie in die [[Swangerskap#Tweede trimester: week 14 – 26\|tweede trimester]] effektief kan wees, blyk dit dat chirurgiese metodes 'n laer risiko vir newe-effekte inhou.<ref>{{cite journal \|last1=Wildschut \|first1=H. \|last2=Both \|first2=M.I. \|last3=Medema \|first3=S. \|last4=Thomee \|first4=E. \|last5=Wildhagen \|first5=M.F. \|last6=Kapp \|first6=N. \|title=Medical methods for mid-trimester termination of pregnancy \|journal=The Cochrane database of systematic reviews \|date=19 Januarie 2011 \|issue=1 \|pages=CD005216 \|pmid=21249669 \|doi=10.1002/14651858.CD005216.pub2}}</ref> Geboortebeperkings, soos die pil en ander toestelle, kan onmiddellik na 'n aborsie gebruik word.<ref name=Kapp2013>{{cite journal \|last1=Kapp \|first1=N. \|last2=Whyte \|first2=P. \|last3=Tang \|first3=J. \|last4=Jackson \|first4=E. \|last5=Brahmi \|first5=D. \|title=A review of evidence for safe abortion care \|journal=Contraception \|date=September 2013 \|volume=88 \|issue=3 \|pages=350–63 \|pmid=23261233 \|doi=10.1016/j.contraception.2012.10.027}}</ref> In lande waar aborsie gekriminaliseer is het vroue hul sedert die 1980s dikwels gewend tot middels wat oor die toonbank vir ander kwale verkry kan word, maar wat 'n miskraam as newe-effek kan meebring.<ref name="sch1">{{cite news \|last1=Schmidt \|first1=Samantha \|last2=Westfall \|first2=Sammy \|title=Abortion pills are booming worldwide. Will their use grow in Texas? \|url=https://www.washingtonpost.com/world/2021/09/14/abortion-pills-texas/ \|access-date=15 September 2021 \|work=Americas \|agency=The Washington Post \|publisher=washingtonpost.com \|date=14 September 2021}}</ref> Geboortebeperkings, soos die pil en ander toestelle, kan onmiddellik na 'n aborsie gebruik word.<ref name=Kapp2013>{{cite journal \|last1=Kapp \|first1=N. \|last2=Whyte \|first2=P. \|last3=Tang \|first3=J. \|last4=Jackson \|first4=E. \|last5=Brahmi \|first5=D. \|title=A review of evidence for safe abortion care \|journal=Contraception \|date=September 2013 \|volume=88 \|issue=3 \|pages=350–63 \|pmid=23261233 \|doi=10.1016/j.contraception.2012.10.027}}</ref> ==Wetgewing en gemeenskapsaktivisme== Wetgewing rondom aborsies, hoe dikwels hulle uitgevoer mag word, asook hul kulturele en godsdienstige status wissel grootliks tussen verskillende wêrelddele. In baie lande bestaan daar prominente openbare omstredenheid oor die morele, etiese en regskwessies van aborsie.<ref name="Management of Abortion, Chp 1">{{cite book\|chapter=1. Abortion and medicine: A sociopolitical history\|isbn=978-1-4443-1293-5\|publisher=John Wiley & Sons, Ltd.\|year=2009\|location=Oxford, United Kingdom\|title=Management of Unintended and Abnormal Pregnancy\|edition=1st\|editors=M. Paul, E.S. Lichtenberg, L. Borgatta, D.A. Grimes, P.G. Stubblefield, M.D. Creinin \|first=Carole \|last=Joffe \|url= http://media.wiley.com/product_data/excerpt/62/14051769/1405176962.pdf \|format=PDF \|archiveurl= https://www.webcitation.org/62bppK1Iw?url=http://media.wiley.com/product_data/excerpt/62/14051769/1405176962.pdf \|archivedate=21 Oktober 2011 \|url-status=live\|access-date=23 Januarie 2015}}</ref> ~~Geïnduseerde~~Opsetlike ~~aborsie~~vrugafdrywing is in baie lande onwettig, maar ~~daar~~by ~~is dikwels~~bepaalde uitsonderings ~~waaronder~~word ~~dit~~dikwels ~~wel~~tog toelaat ~~word~~, veral in gevalle soos [[bloedskande]], verkragting, ernstige fetale defekte of as die moeder se gesondheid op die spel is.<ref name="Dev98-07">{{cite journal\|last1=Boland \|first1=R. \|last2=Katzive \|first2=L. \|doi=10.1363/ifpp.34.110.08 \|title=Developments in Laws on Induced Abortion: 1998–2007 \|journal=International Family Planning Perspectives \|volume=34 \|issue=3 \|pages=110–120 \|year=2008 \|pmid=18957353 \|url=http://www.guttmacher.org/pubs/journals/3411008.html}}</ref> Diegene wat teen aborsie is argumenteer algemeen dat 'n embrio of fetus 'n [[mens]] is, wat die [[reg]] het om te [[lewe]]. Hulle vergelyk aborsie dikwels met [[moord]].<ref>{{cite news\|author=Pastor Mark Driscoll \|title=What do 55 million people have in common? \|publisher=Fox News \|date=18 Oktober 2013 \|accessdate=2 Julie 2014 \|url=http://www.foxnews.com/opinion/2013/10/18/what-do-55-million-people-have-in-common/}}</ref><ref>{{cite news\|author=Dale Hansen \|title=Abortion: Murder, or Medical Procedure? \|publisher=Huffington Post \|date=18 Maart 2014 \|accessdate=2 Julie 2014 \|url=http://www.huffingtonpost.com/dale-hansen/abortion-murder-or-medica_b_4986637.html}}</ref> Diegene wat aborsie ondersteun beklemtoon meestal die vrou se reg om sake rakende haar eie liggaam te reël, asook menseregte in die algemeen.<ref>{{cite book\|last1=Sifris\|first1=Ronli Noa\|title=Reproductive Freedom, Torture and International Human Rights Challenging the Masculinisation of Torture.\|date=2013\|publisher=Taylor and Francis\|location=Hoboken\|isbn=978-1-135-11522-7\|page=3\|url=http://books.google.ca/books?id=9pVWAgAAQBAJ&pg=PA3}}</ref>

Aborsie: Verskil tussen weergawes