Gebruiker:JMK/Taalgebruik: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
JMK (besprekings | bydraes) verw |
JMK (besprekings | bydraes) los/vas |
||
Lyn 1:
Onderaan volg 'n aantal Afrikaanse spel- en taalriglyne wat dalk moeilike besluite vergemaklik of eenvormigheid kan meebring. Enige opmerkings word verwelkom – ek is reeds op verskillende punte terreggewys. Voorbeelde van hierdie foute duik algemeen op in Wikipedia, en in my eie skrywes. Sommige inligting hier word blykbaar as verouderd beskou, en wisselvorme word pleks daarvan aanvaar. Die dikwels onkundige en ongeergde publiek
==Algemene foute==
Lyn 82:
* "Uitsluitend" en "eksklusief" is b.nwe (beskryf s.nwe, vgl. Eng. ''exclusive'') maar "uitsluitlik" is 'n bywoord (beskryf ww., vgl. ''exclusively''). Dit is m.a.w. verkeerd om te sê "Die klub is uitsluitlik.", dit is "uitsluitend" of "eksklusief".
* "Marine-" kan aangewend word as marineomgewing, marinebioloog, ens. Maar die los byvoeglike naamwoord is "mariene". Soortgelyk is "stereotipe" die selfstandige naamwoord en "stereotiepe" die byvoeglike.<ref name=uvj1/> Vgl. ook "bydrae" (snw) vs. "bydra" (werkwoord) en politieke vs. polities (bywoord)
* Jy "groei" nie 'n baard, of mielies of enigiets anders nie, want "groei" is nie 'n oorganklike werkwoord soos
* Om dieselde rede "sink" jy nie 'n skip of enigiets anders nie, maar jy het dit "laat sink", of "tot sink gebring".<ref name=vdm1/>
* Die koffie het lekker "gesmaak" en nie lekker "geproe" nie,<ref name=rg3/> want jy proe aan die koffie, en nie die koffie aan jou nie.
Lyn 276:
===Los en vas===
Los en vas skryf (nié "los- en vasskryf") is 'n taal[[:en:tameletjie|tameletjie]] wat met 'n kennis van woordsoorte bygelê word:<ref>[https://iono.fm/e/1073963 Taaldinge 18 Julie 2021], Sophia Kapp, VivA</ref>
* Byvoeglike naamwoorde kan ''attributief'' of ''predikatief'' aangewend word, en staan dus altyd los: "privaat sak" (''a.''), en "die sak is privaat" (''p.'') Vgl. "privaat skool", "privaat belange". Die mens is wit, ensomeer, dus 'n wit, swart of bruin mens. 'n "Reuseaandeel" want die "die aandeel is reus"?? "Reuse-" is dus nie 'n b.nw. nie maar 'n s.nw. met verbindings-e en word net soos "leeueaandeel" vas geskryf. Lengte en breedte is ook nie b.nwe nie, en ons skryf dus lengte- en breedtegraad. Droë seisoen en nat seisoen, maar wel reënseisoen.
* Betekenisverdigting lewer egter samestellings soos Bloutrein, langbroek en donkerkamer,<ref>[https://www.beterafrikaans.co.za/website/mob.php?pag=128 Beter Afrikaans: Betekenisverdigting]</ref> benewens veral siektename soos bloutong en spesiename soos wildehond, bloubok, blouduiker, rooibok, mooimeisie, geelperske en geelwortel wat almal net soos "skoolboek" vas geskryf word. "Die boom het 'n geel wortel," bevat egter geen samestelling nie, en die woorde word dan los geskryf.<ref>[https://beterafrikaans.co.za/website/index.php?pag=127 Beter Afrikaans: Samestellings]</ref>
* [[Groot-Winterhoekberge|Groot-]] en [[Klein-Winterhoekberge]] is geografiese name wat volgens die AWS met koppeltekens geskryf word.
* Woorde wat tydsduur of mate aandui, gevolg deur ’n byvoeglike naamwoord, word los geskryf. Voorbeelde is "16 maande lange/oue", "vier weke lange" en "drie uur lange".<ref>[https://beterafrikaans.co.za/website/index.php Beter Afrikaans]</ref> "Aldrie" moet wees "al drie".
* "Op pad" is twee woorde. "Hulle is op pad huis toe" is korrek, maar "oppad" is verkeerd.
|