Epidemiologie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Geskep deur die bladsy "Epidemiology" te vertaal
 
opruim na vertaling
Lyn 1:
'''Epidemiologie''' is die studie en analise van die verspreiding (wie, waar en wanneer), patrone en oorsake van gesondheids- en siektetoestande in gedefinieerde [[Bevolkingbevolking|bevolkingsgroepe]].
 
Dit is 'n hoeksteen van [[openbare gesondheid]] en vorm beleidsbesluite en bewysgebaseerde praktyk deur die identifisering van risikofaktore vir siektes en teikens vir voorkomende gesondheidsorg. Epidemioloë help met studieontwerp, versameling en statistiese ontleding van data, wysiging van interpretasie en verspreiding van resultate (insluitend [[Kollegiale toetsing|ewekniebeoordeling]] en af en toe sistematiese oorsig). Epidemiologie was behulpsaam om die werkswyse (of metodologie) te ontwikkel wat gebruik word in kliniese navorsing, [[Openbareopenbare gesondheid|openbare gesondheidstudies]]studies en, in mindere mate, [[Fundamentele navorsing|basiese navorsing]] in die biologiese wetenskappe.<ref>{{cite book|first=Miquel|last=Porta|title=A Dictionary of Epidemiology|url=http://global.oup.com/academic/product/a-dictionary-of-epidemiology-9780199976737?cc=us&lang=en|edition=6th6de|year=2014|location=New York|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-997673-7|access-date=16 JulyJulie 2014}}</ref>
 
Die belangrikste areas van epidemiologiese studie sluit in oorsaak van siektes, oordraging, uitbraakondersoek, siektebewaking, omgewingsepidemiologie, forensiese epidemiologie, beroepsepidemiologie, sifting, biomonitering en vergelykings van behandelingseffekte soos in kliniese toetse. Epidemioloë maak staat op ander wetenskaplike dissiplines soos [[biologie]] om siekteprosesse beter te verstaan, [[Statistiek|statistiekestatistiek]]e om die data doeltreffend te gebruik en gepaste gevolgtrekkings te maak, [[Sosialesosiale wetenskap|sosiale wetenskappe]]pe om nabye en distale oorsake beter te verstaan, en [[Ingenieurswese|ontwerp]] vir blootstellingbepaling.
 
Die onderskeid tussen 'epidemie' en 'endemies' is eerste deur [[Hippokrates]] getref, <ref>HippocratesHippokrates (~200 BC). ''Airs, Waters, Places''.</ref> om te onderskei tussen siektes wat 'n populasie (epidemie) 'besoek' en die wat binne 'n populasie (endemies) is. <ref name="Carol Buck 1998 p3">Carol Buck, Alvaro Llopis; Enrique Nájera; Milton Terris (1998) ''The Challenge of Epidemiology: Issues and Selected Readings''. Scientific Publication No. 505. Pan American Health Organization. Washington, DC. p. 3.</ref> Dit lyk asof die term "epidemiologie" die eerste keer gebruik is om die studie van epidemies in 1802 deur die Spaanse dokter Villalba in ''Epidemiología Española te beskryf'' . <ref name="Carol Buck 1998 p3" /> Epidemioloë bestudeer ook die interaksie van siektes in 'n bevolking, 'n toestand wat bekend staan as 'n sindemie.
 
Die term epidemiologie word nou wyd toegepas om die beskrywing en oorsaak van nie net epidemie, aansteeklike siektes nie, maar ook siekte in die algemeen, insluitend verwante toestande, te dek. Enkele voorbeelde van onderwerpe wat deur epidemiologie ondersoek is, sluit in hoë bloeddruk, geestesongesteldheid en [[Obesiteit|vetsug]]. Daarom is hierdie epidemiologie gebaseer op hoe die patroon van die siekte veranderinge in die funksionering van mense veroorsaak.
<!-- daar is nog heelwat bronteks by die Britse wikipedia wat vertaal kan word................ -->
==Verwysings==
{{Verwysings}}
 
{{en-vertaal|Epidemiology}}
{{Normdata}}