Asparagales: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Etiket: Disambiguation links
Lyn 32:
'''Asparagales''' (in [[Engels]] ook ''asparagoid lilies'' genoem) is die [[Wetenskaplike klassifikasie|botaniese naam]] van 'n nuwe [[Orde (biologie)|orde]] van [[eensaadlobbige plant]]e. Die orde word nie in die Cronquist-stelsel (1981) erken nie, maar wel in die APG (Angiosperm Phylogeny Group)-stelsel (1998), APG II-stelsel (2003) en APG III-stelsel (2009).
 
Die orde se naam kom van die [[tipe (biologie)|tipefamilie]], [[Asparagaceae]]. Dit is in 1977 die eerste voorgestel deur [[Herbert Huber (botanis)|Huber]]. Baie van die families in die orde is voorheen geklassifiseer onder die orde [[Liliales]], 'n baie groot [[takson]] wat feitlik alle eensaadlobbiges ingesluit het met kleurryke [[blomdekblaarKroonblaar|blomdekblare]] en geen [[stysel]] in hulle [[kiemwit]]. Ontledings van [[DNS]]-volgorde het aangedui baie van die taksons in Liliales behoort herverdeel te word in drie ordes: Liliales, Asparagales en [[Dioscoreales]]. Die grense van die Asparagales en van sy families het die afgelope jare veranderings ondergaan; toekomstige navorsing kan tot nog veranderings en eindelik groter stabiliteit lei. Asparagales is die grootste orde van eensaadlobbige plante; dit bevat 14 families, 1 122 [[genus]]se en sowat 36 000 [[spesie]]s.
 
==Beskrywing==
Die orde word duidelik omskryf op grond van molekulêre [[Filogenie|filogenetika]], maar is moeilik om [[morfologie]]s te definieer, omdat sy lede struktureel uiteenlopend is. Die meeste spesies van Asparagales is [[kruid]]agtige [[meerjarige plant]]e, hoewel sommige [[rankplant]]e en ander [[boom]]agtig is. Die orde bevat ook baie [[geofiet]]e (bolle, knolle en wotelstokke). Een van die definiërende eienskappe van die orde is die teenwoordigheid van [[fitomelanien]], 'n swart pigment wat teenwoordig is in die saadvel en 'n swart kors skep. Fitomelanien word in die meeste families van Asparagales aangetref (hoewel nie in [[Orchidaceae]] nie; laasgenoemde word as 'n sustergroep van die res van die orde beskou).
 
Die [[Blaar|blare]] van feitlik al die spesies vorm 'n stywe roset, óf by die basis van die plant óf aan die punt van die stam, maar soms aan die kant van die stam. Die [[blom]]me is nie juis kenmerkend nie; hulle is "lelieagtig", met ses blomdekblare en tot ses [[Meeldraad|meeldrade]].
 
==Verwysings==