Geskiedenis van die Kaapkolonie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
Rol weergawe 2444358 deur 102.220.210.70 (bespreek) terug.
Etiket: Ongedaanmaking
Lyn 23:
== Probleme met die VOC ==
[[Lêer:Nederlandse Kaapkolonie.svg|duimnael|Groei van die Nederlandse Kaapkolonie]]
Nie die stryd met die inheemse bevolking of die gesukkel om [[landbou]] winsgewend in die [[Karoo]] of [[veld]] te maak het die vooruitgang van die koloniste sóveel teruggehou as die noue en tiranniese beleid wat die VOC ingeneem het nie. Die Kompanjie het die kolonie se beleid van ope immigrasie gestop, die handel gemonopoliseer, die administratiewe, wetgewende en regsprekende magte in een liggaam saamgesnoer, die boere voorgeskryf watter gewasse om te verbou, groot persentasies van elke oes opgeëis en hulle lewe moeilik gemaak; dit het gelei tot verminderde verdere ontwikkeling van industrie en ondernemings. Dit het gelei tot 'n afkeer van die VOC, en 'n vryheidsgesinde uitkyk het ontwikkel wat die [[boere]] gekenmerk het vir baie geslagte. Hulle strewe om te ontsnap van die onderdrukking van die VOC het die boere genoop om verder en verder weg te [[trek]] van die regeringsetel. Die Kompanjie, in 'n poging om hierdie emigrante te beheer, het 'n magistraat ([[Drostdy]]) op [[Swellendam]] in 1745 gesetel, en nóg een op [[Graaff-Reinet]] in 1786. Die owerhede het die [[Gamtoosrivier]] as die oostelike grens van die kolonie bestempel, maar die trekkers het dit binnekort oorgesteek. In 'n poging om botsing met die '[[Swart]]stamme' (die [[Xhosa]]) te verhoed het die Nederlanders ingestem om in 1780 die [[Groot-Visrivier]] die grens van die kolonie te maak. In 1795 het die swaar-belaste boere van die grensdistrikte, wat geen beskerming teen die Xhosa geniet het nie maar self onderwerp is aan streng reëls deur die owerhede in Kaapstad en in [[Europa]], die amptenare van die VOC uitgedryf en onafhanklike regerings by [[Colonie van Swellendam|Swellendam]] en [[Republiek van Graaff-Reinet|GraafGraaff-Reinet]] opgestel.
 
Nederland is deur die [[Franse Weermag]] oorwin onder die leierskap van [[Napoleon Bonaparte]] in 1795. [[Groot-Brittanje]] het dadelik op hierdie swakheid van die Nederlandse grondgebiede reageer, en die Britse weermag, onder [[James Henry Craig|Generaal Sir James Henry Craig]] vaar na Kaapstad om die kolonie te beskerm namens die [[Stadhouer]] [[Willem V van Oranje|Prins Willem V van Oranje]] teen die Franse. Die goewerneur van Kaapstad het eers geweier om enige instruksies van die prins te gehoorsaam, maar na die Britte gedreig het om kragdadig op te tree het hy ingestem. Wat sake nóg vererger het was die feit dat die Khoikhoi hulle vorige meesters verlaat het en na die Britte gestroom het. Die boere van Graaff-Reinet het nie oorgegee tot 'n weermag teen hulle gestuur is nie, en in 1799 en weer in 1801 het hulle in [[opstand]] gekom. In Februarie 1803, as gevolg van die [[Vrede van Amiens]], het die kolonie onder die beheer van die [[Bataafse Republiek]] gekom, wat vele nodige veranderings gebring het, net soos die Britte gedurende hul agtjarige regering van die kolonie gemaak het: een van Generaal Craig se eerste optredes was die afskaffing van marteling tydens regstoepassing.