Antibiotikum: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Lyn 1:
[[Beeld:Staphylococcus aureus (AB Test).jpg|duimnael|''Staphylococcus aureus'' se vatbaarheid vir antiobiotikumantibiotikum word getoets deur die Kirby Bauer-metode: die antiobiotikumantibiotikum versprei oor die skyf en beperk die groei van ''S. aureus'', wat lei tot remsones.]]
 
'n '''Antibiotikum''' is 'n [[medisyne|geneesmiddel]] wat [[bakterie]]ë doodmaak of die groei daarvan vertraag. Antibiotika is 'n klas van antimikrobes wat 'n groter groep is wat antivirus-, antiswam- en antiparasitiese geneesmiddels insluit. Hulle is relatief skadeloos vir die gasheer en kan daarom gebruik word om besmetting (infeksies) te behandel. Die begrip wat deur Selman Waksman verwoord is, het oorspronklik slegs na preparate verwys wat afgelei is vanaf lewende organismes, in teenstelling met "chemoterapeutiese middels" wat suiwer sintetiese produkte is. Deesdae verwys die begrip "antibiotika" ook na die sintetiese antimikrobes soos onder andere die sulfageneesmiddels. Antibiotika is klein [[molekule]]s met 'n molekulêre massa van minder as 2000. Hulle is nie [[ensiem]]e nie. Sommige antibiotika word vanaf [[muf]] verkry.
Lyn 7:
Antibiotika kan gekategoriseer word volgens die teikensoort: ''nou-spektrum'' antibiotika teiken slegs besondere soorte bakterieë soos byvoorbeeld Gram-negatiewe of Gram-positiewe bakterieë, terwyl ''breë spektrum'' antibiotika 'n wye reeks bakterieë beïnvloed.
 
Die doeltreffendheid van indiwiduele antibiotika wissel met die ligging van die betrokke besmetting, die vermoë van die antibiotikum om die plek van besmetting te bereik en die vermoë van die bakterieë om weerstand teen die antibiotikum te bied of om dit te deaktiveer. Sommige antibiotika is bakteriedodend terwyl ander slegs verhoed dat die bakterie vermeerder (bakteriostaties) sodat die gasheer se immuniteitstelselimmuumstelsel hulle kan oorrompel.
 
Mondelingse antibiotika is die eenvoudigste benadering indien dit doeltreffend is, dus word binnebinneaars-aars toegediende antibiotika vir ernstiger gevalle voorbehou. Antibiotika kan soms uitwendig toegedien word soos in die geval van oogdruppels of salwe.
 
Antibiotika kan ook geklassifiseer word volgens die organismes waarteen hulle doeltreffend is en volgens die soort besmetting waarvoor hulle nuttig is, wat afhang van die vatbaarheid van die organismes wat die besmettings veroorsaak en die konsentrasie antibiotika wat in die besmette weefsel bereik kan word.
Lyn 20:
Hierdie ontdekking het tot groot­skaalse navorsing gelei en in 1940 kon wetenskaplikes penisillien op groot skaal vir menslike gebruik ver­vaardig. Baie ander antibiotika is sedertdien ontwikkel en hul bydrae tot die vordering van die mediese wetenskap is van onskatbare waarde.
 
As 'n mens die sterftesyfers as ge­volg van sekere infeksies voor- en na die ontdekking van antibiotika verge­lyk, blyk die belang van antibiotika duidelik. Voor die ontdekking van penisillien het soveel as 85% van die mense wat longontsteking opge­doen het, gesterf.
 
Antibiotika bekamp siektes deur­dat dit die groei van organismes wat siektes veroorsaak, soos byvoor­beeld bakterieë, verhinder. Antibio­tikaAntibiotika maak nie noodwendig die or­ganismes dood nie, maar keer dat hulle voortplant en versprei. Anti­biotika kan met groot sukses ge­bruikgebruik word, omdat dit die bakterieë wat die liggaam aanval, uitwis sonder dat dit die menslike liggaam­selle beskadig.
 
== Werking van antibiotika ==
Antibiotika werk op ver­skillende maniere. Sekere antibio­tika, soos penisillien, versteur die normale sintese van 'n bakteriële selwand. Blootstelling aan hierdie antibiotikum verhoed dat die bakterieë normale selwande vorm. As ge­volg hiervan gaan die selinhoud van hierdie mikro-organismes verlore en gaan hulle dood. Ander anti­biotika, soos tetrasiklien, eritro­misien, streptomisien en neomisien, versteur weer die bakterieë se nor­male proteïensintese en verhinder so hul voortplanting. Nog 'n ander groep antibiotika tas weer die sel­membrane van bakterieë aan.
 
Antibiotika soos penisillien en streptomisien is slegs teen 'n paar bakterieë effektief, en daarom noem ons hulle smalspektrum antibiotika. Ander antibiotika, soos tetrasiklien, is doeltreffend teen 'n wye reeks bakterieë asook sommige fungi en Rickettsias en word dus breëspektrumantibiotika genoem. In die algemeen is antibiotika baie veilig. Daar is egter mense wat vir sekere antibiotika oorgevoelig is, met nadelige gevolge. In sulke ge­valle ontvang die persoon dan 'n ander soort antibiotika sonder enige negatiewe effekte. Nog 'n probleem wat met die gebruik van antibiotika te voorskyn gekom het, is die geweldige weerstand wat sommige bakte­rieë teen sekere antibiotika kan op­bou. As gevolg hiervan kan die98% meestevan antibiotika slegs op voor­skrif van 'n dokter verkry word. Hul gebruik word ook beperk tot siektes waarvoor hulle werklik nodig is.
 
== Tipe antibiotikas ==