Gebruiker:JMK/Taalgebruik: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
JMK (besprekings | bydraes) los/vas |
JMK (besprekings | bydraes) kNo edit summary |
||
Lyn 27:
====ge+, be+====
* Die verledetyd van elke werkwoord wat met 'n "i" begin, kry 'n deelteken, bv. "geïmproviseer", "geïsoleer", ens. So ook "geëksamineer", "geëmplojeerde", "ongeëwenaard", "geëerd" en "
* So ook "beïndruk", "beïnvloed" ensomeer.
Lyn 101:
====Verwarbare woorde====
* "Gety" is die deining van die see, of strenggesproke 'n tydsbestek binne 'n langer periode. "Hooggety" is bv. een van die getytye, en "herfsgety" die tyd van een van die seisoene, en 'n (onbepaalde) "jaargety" is 'n deel van die jaar. Soos voorgaande kan 'n "feesgety" miskien so 'n onbepaalde tyd wees, een van die feestye, maar nie "kersgety" nie, want daar is kwalik meer kerstye as die enkele een waarna ons verwys. Gebruik dus "kerstyd".<ref name=vdm1/>
* Tydig (d.i. betyds) en tydelik (d.i. nie permanent nie) is nié sinonieme nie.<ref name=vdm1/>▼
* Atlete hardloop die "tweede rondte (met begin en eindpunt) van die baan", maar 'n tennisspeler is in die "tweede ronde" uitgeskakel. Jou span het na die "tweede ronde" deurgedring, en jy kan 'n "tweede of derde ronde" drankies bestel.<ref name=rg3/>
* "Besondere" beteken spesifiek, bepaald, ens., maar "besonderse" beteken uitermate, uitsonderlik, spesiaal, ens.
Line 107 ⟶ 108:
* "Tamteer" en "tempteer" is nie sinonieme soos sekere woordeboeke aandui nie. "Tamteer" beteken "pla" of "terg", terwyl "tempteer" met uitlokking te doen het, bv. deur iemand in die versoeking stel of te verlei.<ref name=vdm1/>
* Insae (toegang tot inligting) en insig (verstaan inligting) is nié sinonieme nie.<ref name=vdm1/>
* Die "onderhawige artikel" is die betrokke artikel, die een onder bespreking, waarop die fokus val, die lig op gewerp word. Dis nie te verwar met "onderhewige" of "onderworpe", wat 'n afhanklikheid, voorbehoud of vatbaarheid aandui nie.<ref name=vdm1/>▼
▲* Tydig (d.i. betyds) en tydelik (d.i. nie permanent nie) is nié sinonieme nie.<ref name=vdm1/>
* "Essens", bv. koffie-essens, is 'n aftreksel of ekstrak, maar "essensie" is die wese van die saak, dit wat essensieel (nie essensieël) is.
* Iemand "fungeer" as regter, predikant of president, maar tydens die hoof se siekte "ageer" sy plaasvervanger – die "agerende" neem waar of tree in sy plek op. Wanneer jy egter 'n veldtog voer "agiteer" jy. Iemand kan wel as voorsitter "funksioneer", maar "funksioneer" is tipies meer tegnies. Sy verstand, of die masjiene "funksioneer" bv. nie meer goed nie.<ref name=vdm1/>
Line 114 ⟶ 115:
* Jou observasie word verwoord met 'n "opmerking", maar jou ligte aanklag word verwoord met 'n "aanmerking".<ref name=arg4>[https://www.facebook.com/groups/2550041835/permalink/10157489384916836 Argaïese Afrikaanse uitdrukkings is cool!], Mariette Maartens, Louis Krüger, Facebook (2020)</ref> Die semanties onverwante "in aanmerking neem/kom" is egter sonder vg. negatiewe konnotasie.
* Die pad loop "afdraand" of "afdraande", maar nie "afdra<u>e</u>nde" nie, want dan word iets gedra – afdraande gedra.
▲* Die "onderhawige artikel" is die betrokke artikel, die een onder bespreking, waarop die fokus val, die lig op gewerp word. Dis nie te verwar met "onderhewige" of "onderworpe", wat 'n afhanklikheid, voorbehoud of vatbaarheid aandui nie.<ref name=vdm1/>
* In alledaagse gebruik is "spoed" en "snelheid" tog verskillend,<ref name=vdm1/> alhoewel baie sprekers dit nie eerbiedig nie. Die eerste beteken "vinnige/goeie voortgang maak" (dus geen "stadige spoed"), en is 'n werkwoord of proses: ek "spoed met die grondpad langs", of ek "bespoedig die proses/saak", ek "ervaar voorspoed". Die tweede is 'n toestand wat aandui dat iets in vinnige/stadige beweging verkeer: die kar ry teen hoë/lae snelheid (nié spoed, vgl. Eng: ''at high speed''), en die objek val/wentel teen hoë/lae snelheid en/of versnelling. Vgl. "snelheidsperk", en tog "spoedlokval", seker omdat jy "gespoed" (terloops korrek) het.
* In fisika-onderwerpe is bg. woorde verwant maar volkome onverwarbaar (vgl. Eng: ''speed'' vs. ''velocity'') – die eerste is naamlik 'n skalaar en die tweede 'n vektor. Spoed (op 'n tydstip) kan deur een getal (gegewe 'n spoed-eenheid soos km/h) beskryf word, maar snelheid (op 'n tydstip) benodig minstens twee, bv. die spoedgrootte en -rigting in samehang. Jy kry ook spoed- en snelheidfunksies – nuttige begrippe as spoed of snelheid verander. Hierdie verandering of "versnelling" word tipies of by implikasie as 'n vektor aangewend, maar is dubbelsinnig.
Lyn 280:
* [[Groot-Winterhoekberge|Groot-]] en [[Klein-Winterhoekberge]] is geografiese name wat volgens die AWS met koppeltekens geskryf word.
* Woorde wat tydsduur of mate aandui, gevolg deur ’n byvoeglike naamwoord, word los geskryf. Voorbeelde is "16 maande lange/oue", "vier weke lange" en "drie uur lange".<ref>[https://beterafrikaans.co.za/website/index.php Beter Afrikaans]</ref> "Aldrie" moet wees "al drie".
* "Op pad" is twee woorde
* "Al weer", "
* Lg. het blykbaar nou die wisselvorm "weereens". "Ek/my self" en "ek/myself" is ook albei korrek.
* "Temeer", "destemeer", "alte-/alhoemeer", "-minder", "-verder", "-sterker", "-swakker", "-stadiger", "-vinniger" kan blykbaar vas geskryf word, alhoewel die AWS neig om dit los te skryf.<ref name=vdm1/>
| |||