Voël: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
JMK (besprekings | bydraes) kNo edit summary |
JMK (besprekings | bydraes) kNo edit summary |
||
Lyn 28:
Die eerste klassifiseringstelsel vir voëls is deur [[Francis Willughby]] en [[John Ray]] in hul [[1676]] uitgawe van ''Ornithologiae'' ontwikkel.<ref>Del Hoyo, Josep, et al. ''Handbook of Birds of the World Vol 1'' 1992. Barcelona: Lynx Edicions, ISBN 84-87334-10-5</ref> Hulle werk, ietwat aangepas, vorm die basis vir die huidige klassifiseringstelsel wat oorspronklik deur [[Carolus Linnaeus]] in [[1758]] uitgewerk is.<ref>{{cite book | last = Linnaeus | first = C | authorlink = Carolus Linnaeus | title = Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I. Editio decima, reformata. | publisher = Holmiae. (Laurentii Salvii). | date = 1758 | location = | pages = 824 | url = http://dz1.gdz-cms.de/index.php?id=img&no_cache=1&IDDOC=265100 | doi = | id = }}</ref>
Voëls word gekategoriseer as die [[Klas (biologie)|klas]] Aves in [[wetenskaplike klassifikasie]]. [[Filogenetiese klassifikasie]] plaas voëls in die dinosourusklade [[Theropoda]]. Volgens huidige konsensus vorm Aves en hul sustergroep, die [[Orde (biologie)|orde]] [[Crocodilia]], saam die laaste oorlewende lede van die [[reptiel]]klade [[Archosauria]]. Filogeneties word Aves oor die algemeen gedefinieër as afstammelinge van die mees onlangse gemeenskaplike voorouer van moderne voëls en ''[[Archaeopteryx|Archaeopteryx lithographica]]''.<ref>{{cite book |author= Padian K. & Chiappe
Moderne voëls word in twee [[Orde (biologie)|superorders]] gedeel: die [[Paleognathae]] (meestal voëls wat nie kan vlieg nie, soos [[volstruis]]e) en die uiters diverse [[Neognathae]], wat al die ander voëls bevat. Afhangende van die klassifikasiestelsel wat gebruik word, is daar enigiets tussen 8 800 en 10 200 bekende voëlspesies wat vandag nog bestaan.
=== Dinosourusse en die oorsprong van voëls ===
Daar bestaan bewyse dat voëls ontwikkel het uit Theropoda-dinosourusse, en meer spesifiek dat voëls lede is van die [[Maniraptora]], 'n groep Therapoda-dinosourusse wat ook die [[Dromaeosauridae]]- en die [[Oviraptoridae]]-families insluit.<ref>[http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/274/5290/1164 Early Adaptive Radiation of Birds: Evidence from Fossils from Northeastern China] deur Hou L., Martin M., Zhou Z. & Feduccia A.
Die vroeë voël, ''Archaeopteryx'', van die [[Juratydperk]], is bekend as een van die eerste "verlore skakels" van die laat-19de eeu wat die teorie van [[evolusie]] ondersteun het, selfs al word ''Archaeopteryx'' nie as 'n direkte voorouer van moderne voëls beskou nie. 'n Ander vroeë voël is ''[[Confuciusornis]]'', van die vroeë [[Kryttydperk]]. Dit is moontlik dat albei hierdie voëls voorafgegaan is deur ''[[Protoavis texensis]]'', alhoewel die [[fossiel]] wat dié naam dra so fragmentaries is, dat daar aansienlike twyfel bestaan of die fossiel wél aan 'n voëlagtige dier behoort. Ander Mesosoïese voëls sluit die [[Enantiornithes]], ''[[Yanornis]]'', ''[[Ichthyornis]]'', ''[[Gansus]]'' en die ''[[Hesperornithiformes]]'' in – 'n groep lopende duikvoëls wat amper soos dobbertjies en seeduikers gelyk het.
|