Kazan: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Bygewerk & Hersien
 
Lyn 5:
<br />
|- style="background: #CEDAF2; text-align:center;border-bottom:1px solid #999"
| '''Ligging van Kazan in TartarstanTatarstan'''
|style="border-left:1px solid #999"| '''Wapen'''
|- style="background:white"
Lyn 23:
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | {{vlagland|Rusland}}
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''[[Republieke van Rusland|Republiek]]'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [[Lêer:Coat of ArmsFlag of Tatarstan.svg|23px20px]] [[TartarstanTatarstan]]
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''Koördinate'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | {{Koördinate|55|4748|N|49|106|O}}
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''Stigting'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | ~[[1005]]
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''Oppervlakte:'''
Lyn 36:
|-
| &nbsp;- Totaal
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 425,23 [[vierkante kilometer|vk. km]]
|-
| &nbsp;'''Hoogte bo seevlak'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 11660&nbsp;m
|- style="border-top:1px solid #999;"
|- style="border-top:1px solid #999;"
Lyn 46:
| style="background: #f7f8ff" | &nbsp;
|-
| &nbsp;- Totaal (20162018)
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 1&nbsp;216243&nbsp;965500
|-
| &nbsp;- Bevolkingsdigtheid
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 2&nbsp;689700/vk km
|-
|&nbsp;'''Tydsone'''
Lyn 59:
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''Amptelike webwerf'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [http://www.kzn.ru/ www.''kzn.ru'']
|- style="border-top:1px solid #999;"
|}
 
'''Kazan''' ([[Russies]]: Каза́нь, [kɐˈzanʲ]; [[Tartaars]]: Казан, ''Qazan'') is 'n stad in [[Rusland]] en die [[hoofstad]] van die Republiek [[TartarstanTatarstan]]. Kazan is by die samevloei van die [[Wolga]]- en [[Kazankarivier]] en sowat 800 &nbsp;km oos van [[Moskou]] in die Europese gedeelte van Rusland geleë. Die stad het 'n bevolking van 1,2 miljoen (van wie sowat die helfte etniese Russiese is) en is die agste grootste in die Russiese Federasie. Kazan is tweetalig - met Russies en Tartaars as amps- en omgangstale.
 
Kazan se geskiedenis strek terug tot in die 11de eeu - 1005 word amptelik as stigtingsdatum beskou. Die oudste historiese dokument, waarin na die stad met die destydse naam Bulgar-Dzadid verwys word, dateer van 1177. Tussen die 10de en 13de eeu het in Tartarstan 'n ryk met hoogs ontwikkelde ambagte, landbou en handel langs die Syroete en Wolga-waterweg bestaan - Wolga-Bulgarye. Die Wolgaroete het die noorde van Rusland met die Kaspiese See verbind.
 
[[Lêer:Вид на ансамбль Казанского Кремля.jpg|duimnael|links|Die [[Kazanse Kremlin]] troon bo die Kazankarivier]]
Die Wolga-Bulgaarse Ryk is in 1236 deur Batoe Khan, die grootseun van die legendariese [[Djengis Khan]], en sy Goue Horde verower. In 1445 is die multi-etniese Kazanse Khanaat met Kazan as hoofstad gestig. Kazan is in 1552 deur die Russiese tsaar [[Iwan IV van Rusland|Iwan IV]] verower en as eerste nie-Russiese stad by Rusland ingelyf.<ref>Ute Wiegand:'' Kasan via Moskau. Reiseführer aus erster Hand''. Berlin: epubli 2018</ref> Die Kazanse Kremlin - 'n steengebou wat 'n ouer Tartaarse houtvesting vervang het - dateer uit hierdie tydperk. Die verowering van Kazan was die historiese beginpunt van Rusland se ooswaartse uitbreiding na Siberië. Ter geleentheid van die militêre oorwinning in Kazan is die Moskouse [[Sint Basilius-katedraal]] opgerig.
[[Lêer:Вид на ансамбль Казанского Кремля.jpg|duimnael|links|Die Kazanse Kremlin troon bo die Kazankarivier]]
[[Lêer:Вид из окна Гранд отель Казань - panoramio.jpg|duimnael|links|Winter in Kazan]]
[[Lêer:Kazan Metro Kremlevskaya 08-2016 img1.jpg|duimnael|links|Kremlefskaja-metrostasie]]
Line 76 ⟶ 72:
[[Lêer:Residential area of Innopolis, Tatarstan, Russia.jpg|duimnael|links|Woonstelgeboue in Innopolis]]
[[Lêer:Зелёные человечки добрались и до Казани - panoramio.jpg|duimnael|links|Kazan se IT-sektor is aantreklik genoeg vir klein groen mannetjies soos hierdie een in Baumana-straat]]
Kazan se geskiedenis strek terug tot in die 11de eeu - 1005 word amptelik as stigtingsdatum beskou. Die oudste historiese dokument, waarin na die stad met die destydse naam Bulgar-Dzadid verwys word, dateer van 1177. Tussen die 10de en 13de eeu het in TartarstanTatarstan 'n ryk met hoogs ontwikkelde ambagte, landbou en handel langs die Syroete en Wolga-waterweg bestaan - Wolga-Bulgarye. Die Wolgaroete het die noorde van Rusland met die Kaspiese See verbind.
Kazan is die geestelike sentrum van die [[Islam]]itiese godsdiens in Rusland; so is hier in 1999 die eerste Islamitiese universiteit in Rusland geopen. Kazan is daarnaas 'n beduidende nywerheidsentrum, met masjien- en skeepsboubou, lugvaart-tegnologie, chemie, petrochemie (ru-olie word in Tartarstan ontgin) en die motorbedryf as belangrikste ekonomiese sektore. Die toerismesektor is eweneens hoogs ontwikkel. Naas Moskou en [[Sint Petersburg]] is Kazan een van die meesbesoekte stede in Rusland, ook danksy die gewildheid van [[plesierboot]]vaarte op die Wolga.
 
Die Wolga-Bulgaarse Ryk is in 1236 deur Batoe Khan, die grootseun van die legendariese [[Djengis Khan]], en sy Goue Horde verower. In 1445 is die multi-etniese Kazanse Khanaat met Kazan as hoofstad gestig. Kazan is in 1552 deur die Russiese tsaar [[Iwan IV van Rusland|Iwan IV]] verower en as eerste nie-Russiese stad by Rusland ingelyf.<ref>{{de}} Ute Wiegand:'' Kasan via Moskau. Reiseführer aus erster Hand''. Berlin: epubli 2018</ref> Die [[Kazanse Kremlin]] - 'n steengebou wat 'n ouer Tartaarse houtvesting vervang het - dateer uit hierdie tydperk. Die verowering van Kazan was die historiese beginpunt van Rusland se ooswaartse uitbreiding na Siberië. Ter geleentheid van die militêre oorwinning in Kazan is die Moskouse [[Sint Basilius-katedraal]] opgerig.
Toerisme in Kazan het tans nog 'n sterk binnelandse karakter. Intussen bied die Russiese [[lugredery]] [[Aeroflot]] regstreekse vlugte van belangrike Europese metropole en lugspilpunte soos [[Frankfurt am Main]] na Kazan aan. In 2018 het wedstryde van die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|Sokkerwêreldbeker]] in Kazan plaasgevind. Die getal besoekers het van 1,7 miljoen in 2015 gestyg tot 2,5 miljoen in 2016.
 
Kazan is die geestelike sentrum van die [[Islam]]itiese godsdiens in Rusland; so is hier in 1999 die eerste Islamitiese universiteit in Rusland geopen. Kazan is daarnaas 'n beduidende nywerheidsentrum, met masjien- en skeepsboubou, lugvaart-tegnologie, chemie, petrochemie (ru-olie[[ruolie]] word in TartarstanTatarstan ontgin) en die motorbedryf as belangrikste ekonomiese sektore. Die toerismesektor is eweneens hoogs ontwikkel. Naas Moskou en [[Sint Petersburg]] is Kazan een van die meesbesoekte stede in Rusland, ook danksy die gewildheid van [[plesierboot]]vaarte op die Wolga.
Daarnaas speel inligtingstegnologie 'n belangrike rol. Buite Kazan het met Innopolis 'n futuristiese tegnologiepark en -stad ontstaan wat vir 'n bevolking van 155&nbsp;000 bepan is - onder wie 60&nbsp;000 IT-spesialiste. In Innopolis sal volgens die Russiese regering se ekonomiese kernbeleid van digitalisering tegnologiese innovasies ontwikkel word. Die Innopolis-universiteitskampus, wat in 2012 gestig is, is een van die moderne sentra vir navorsing.<ref>[https://mdz-moskau.eu/wie-russland-die-digitalisierung-forciert/ ''Moskauer Deutsche Zeitung, 27 Junie 2017: Hier fängt die Zukunft an: Wie Russland die Digitalisierung forciert. Besoek op 11 Februariue 2020'']</ref>
 
Toerisme in Kazan het tans nog 'n sterk binnelandse karakter. Intussen bied die Russiese [[lugredery]] [[Aeroflot]] regstreekse vlugte van belangrike Europese metropole en lugspilpunte soos [[Frankfurt am Main]] na Kazan aan. In 2018 het wedstryde van die [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018|Sokkerwêreldbeker]] in Kazan plaasgevind. Die getal besoekers het van 1,7 miljoen in 2015 gestyg tot 2,5 miljoen in 2016.
Die hoofstad Kazan en die hele Tartarstan staan vir die vreedsame samelewing van [[Christene]] en [[Moslem]]s bekend.<ref>{{cite web |url=https://www.opendemocracy.net/od-russia/oleg-pavlov/friends-and-neighbours-religious-harmony-in-tatarstan |title=Friends and neighbours: religious harmony in Tatarstan? |publisher=Opendemocracy.net |date=4 Februarie 2011 |access-date=24 Junie 2018 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612163749/https://www.opendemocracy.net/od-russia/oleg-pavlov/friends-and-neighbours-religious-harmony-in-tatarstan |archive-date=12 Junie 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web |url=http://tatarstan.ru/eng/about/religion.htm |title=Religion |publisher=Amptelike webwerf van die Republiek Tatarstan |access-date=24 Junie 2018 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190717013652/http://tatarstan.ru/eng/about/religion.htm |archive-date=17 Julie 2019 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.nytimes.com/2008/11/28/world/europe/28iht-kazan.4.18239617.html |title=Catholics, Orthodox and Muslims live peacefully together in Tatarstan |publisher=[[The New York Times]] |date=28 November 2008 |access-date=24 Junie 2018 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20170627102355/http://www.nytimes.com/2008/11/28/world/europe/28iht-kazan.4.18239617.html |archive-date=27 Junie 2017 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Die stad vorm een van die spilpunte van Rusland se vervoernetwerk.
 
Daarnaas speel inligtingstegnologie 'n belangrike rol. Buite Kazan het met Innopolis 'n futuristiese tegnologiepark en -stad ontstaan wat vir 'n bevolking van 155&nbsp;000 bepan is - onder wie 60&nbsp;000 IT-spesialiste. In Innopolis sal volgens die Russiese regering se ekonomiese kernbeleid van digitalisering tegnologiese innovasies ontwikkel word. Die Innopolis-universiteitskampus, wat in 2012 gestig is, is een van die moderne sentra vir navorsing.<ref>{{de}} [https://mdz-moskau.eu/wie-russland-die-digitalisierung-forciert/ ''Moskauer Deutsche Zeitung, 27 Junie 2017: Hier fängt die Zukunft an: Wie Russland die Digitalisierung forciert. Besoek op 11 Februariue 2020'']</ref>
 
Die hoofstad Kazan en die hele TartarstanTatarstan staan vir die vreedsame samelewing van [[Christene]] en [[Moslem]]s bekend.<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.opendemocracy.net/od-russia/oleg-pavlov/friends-and-neighbours-religious-harmony-in-tatarstan |title=Friends and neighbours: religious harmony in Tatarstan? |publisher=Opendemocracy.net |date=4 Februarie 2011 |access-dateaccessdate=24 Junie 2018 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612163749/https://www.opendemocracy.net/od-russia/oleg-pavlov/friends-and-neighbours-religious-harmony-in-tatarstan |archive-date=12 Junie 2018 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=http://tatarstan.ru/eng/about/religion.htm |title=Religion |publisher=Amptelike webwerf van die Republiek Tatarstan |access-dateaccessdate=24 Junie 2018 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190717013652/http://tatarstan.ru/eng/about/religion.htm |archive-date=17 Julie 2019 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref><ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.nytimes.com/2008/11/28/world/europe/28iht-kazan.4.18239617.html |title=Catholics, Orthodox and Muslims live peacefully together in Tatarstan |publisher=[[The New York Times]] |date=28 November 2008 |access-dateaccessdate=24 Junie 2018 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20170627102355/http://www.nytimes.com/2008/11/28/world/europe/28iht-kazan.4.18239617.html |archive-date=27 Junie 2017 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Die stad vorm een van die spilpunte van Rusland se vervoernetwerk.
 
Die Russiese Patentkantoor het aan Kazan in April 2009 die reg vergun om die bynaam «Derde Hoofstad» van Rusland te dra. Die Kazanse Kremlin van Kazan is deur [[Unesco]] as [[wêrelderfenisgebied]] gelys. Dit was een van die gasheerstede tydens beide die [[FIFA Sokker-Konfederasiebeker in 2017]] en [[FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2018]].
 
Die Russiese Patentkantoor het aan Kazan in April 2009 die reg vergun om die bynaam «Derde Hoofstad» van Rusland te dra. Die Kremlin van Kazan is deur [[Unesco]] as [[wêrelderfenisgebied]] gelys.
{{clear}}
== Bekende boorlinge ==
* Fëdor Šaljapin (Fjodor Sjaljapin, 1873−1938), sanger
Lyn 91:
 
== Susterstede ==
{{columns-list|2|
* {{vlagikoon|Afghanistan}} [[Kaboel]], [[Afghanistan]]
* {{vlagikoon|Iran}} [[Tabris]], [[Iran]]
Line 99 ⟶ 100:
* {{vlagikoon|Turkye}} [[Istanboel]], [[Turkye]]
* {{vlagikoon|Verenigde State}} [[College Station]], [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]]
* {{vlagikoon|Duitsland}} [[BraunschweigBrunswyk]], [[Duitsland]]
}}
 
== Verwysings ==
Line 105 ⟶ 107:
 
== Eksterne skakels ==
{{CommonsCommonsKategorie-kategorie inlyn|Kazan}}
* {{en}} {{Wikivoyage|Kazan}}
* {{ru}} [http://www.kzn.ru/ Amptelike webwerf]
* {{ru}} [https://kazan.jsprav.ru/ Gids van stadsorganisasies]
 
{{Russiese stede met meer as miljoen inwoners}}
 
{{Normdata}}