Gerard Manley Hopkins: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
kNo edit summary
Etiket: 2017-bronwysiging
No edit summary
 
Lyn 13:
|kinders =
|beroep = [[Digter]], Jesuïet priester
|opvoeding = Highgate Skool
|alma_mater = Heythrop Kollege, Londen<br />Balliol College, Oxford
}}
'''Gerard Manley Hopkins''' ([[28 Julie]] [[1844]] – [[8 Junie]] [[1889]]) was 'n [[Engeland|Engelse]] [[digter]] en priester. Sy nadoodse faam het hom gevestig as een van die voorste Victoriaanse digters. Sy manipulasie van prosodie – veral sy begrip van ''"sprung rhythm"'' – het hom stewig gevestig as 'n vindingryke skrywer van die verskuns, net soos sy tegniek om God te loof en te prys deur sy verbeeldingryke gebruik van beeldskepping en die natuur. Dit was eers na sy afsterwe dat Robert Bridges begin het om 'n paar van Hopkins se volwasse gedigte in bloemlesings te publiseer, met die hoop dat hy hierdeur die weg sou voorberei vir die wyer aanvaarding van Hopkins se styl. Teen 1930 was sy werk erken as een van die mees oorspronklikste letterkundige prestasies van sy eeu. Dit het 'n merkbare invloed uitgeoefen op van die voorste 20ste eeuse digters, soos [[T. S. Eliot]], Dylan Thomas, [[W. H. Auden]], Stephen Spender en Cecil Day-Lewis.
 
== Vroeë lewe en familie ==
Gerard Manley Hopkins is gebore in Stratford, Londen, kiesafdeling Suid-Essex<ref Namename="Gardnerxvi">W. H. Gardner (1963), ''Gerard Manley Hopkins: Poems and Prose'' Penguin pxvi.</ref> (nou deel van Groter Londen]]) as die oudste van waarskynlik nege kinders aan Manley en Catherine Hopkins, née Smith. <!-- Webwerwe gee verskillende getalle broers en susters. Die ''ODNB'' vermeld nege. Moet dit nie verander voordat u dit op die besprekingsblad bespreek nie .--><ref> Norman White, "Hopkins, Gerard Manley (1844–1889)", '' Oxford Dictionary of National Biography '', Oxford University Press. </ref> Hy is gedoop in die Anglikaanse kerk van St. John's, Stratford. Sy vader het 'n marine versekeringsfirma gestig, en ook op 'n tydstip gedien as die konsul-generaal vir Hawaii in Londen. Hy was ook vir tyd lank die kerkopsigter by St John-at-Hampstead. Sy oupa was die dokter John Simm Smith, 'n universiteitskollega van [[John Keats]], en 'n hegte vriend van die eksentrieke filantroop Ann Thwaytes.
 
Hopkins se vader het as digter werke gepubliseer soos ''A Philosopher's Stone and Other Poems'' (1843), ''Pietas Metrica'' (1849) en ''Spicelegium Poeticum, A Gathering of Verses by Manley Hopkins'' (1892 ). Hy het digwerk vir ''The Times'' beoordeel en ook 'n roman geskryf. Catherine (Smith) Hopkins was die dogter van 'n Londense dokter, en was veral lief vir musiek en lees, Duitse filosofie, letterkunde en die romans van [[Charles Dickens|Dickens]]. Beide ouers was uiters gelowige Anglikane. Catherine se suster, Maria Smith Giberne, het haar neef Gerard geleer om te skets. Dit is ondersteun deur sy oom, Edward Smith, sy groot-oom Richard James Lane, 'n professionele kunstenaar, en verskeie ander familielede.<ref Name name= "Gardnerxvi" /> Hopkins se eerste ambisie was om 'n skilder te wees, en hy sou tydens sy hele lewe bly skets. Hy is as volwassene geïnspireer deur die werk van [[John Ruskin]] en die [[Lys van Pre-Raphaelite skilderye|Pre-Raphaelites]].<ref Name name="Gardnerxvi" /><ref name="PF ">[http://www.poetryfoundation.org/archive/poet.html?id=81375 Poetry Foundation Biography] Besoek 18 Maart 2010 </ref>
 
Hopkins het 'n bekwame tekenaar geword. Sy vroeëre opleiding in visuele kuns het sy latere werk as digter ondersteun.<ref Namename="Gardnerxvi" /> Sy broers en susters is geïnspireer deur taal, godsdiens en die skeppende kunste. Milicent (1849–1946) het in 1878 by 'n Anglikaanse susterskap aangesluit. Kate (1856–1933) sou Hopkins help om die eerste uitgawe van sy poësie te publiseer. Hopkins se jongste suster Grace (1857–1945) het baie van sy gedigte getoonset. Lionel Charles Hopkins (1854–1952) het 'n wêreldbekende kenner geword van argaïese Chinees. Arthur (1848–1930) en Everard (1860–1928) was albei uiters suksesvolle kunstenaars. Cyril (1846–1932) sou by sy vader se versekeringsfirma aansluit.<ref name="PF" />
[[Lêer:Young Gerard Manley Hopkins.jpg|duimnael|regs|Hopkins, soos geskilder op 24 Julie 1866]]
 
Manley Hopkins en sy gesin het in 1852 na Hampstead verhuis, digby die plek waar [[John Keats]] dertig jaar tevore gewoon het; naby die uitgestrekte ruimtes van Hampstead Heath. Toe hy tien jaar oud was, is Gerard na Highgate Skool gestuur(1854–1863).<ref Namename="Gardnerxvi" /> Terwyl hy Keats se poësie bestudeer het, het hy ''"The Escorial"'' (1860) geskryf, te wete sy vroegste bestaande gedig. Hier het hy vroeë pogings tot asketisme beoefen. Hy het eenkeer aangevoer dat die meeste mense meer vloeistowwe gedrink het as wat hulle regtig benodig, en 'n weddenskap aangegaan dat hy 'n week sonder vloeistowwe kon gaan. Hy het volgehou totdat sy tong swart was en hy ineengestort het. By 'n ander geleentheid het hy hom 'n week lank van sout onthou.<ref name="PF" /><ref name="ER"> Eleanor Ruggles (1944) '' Gerard Manley Hopkins: A Life ''. Norton. </ref> Sy onderwysers by Highgate was onder andere Richard Watson Dixon, wat 'n blywende vriend en korrespondent geword het; en onder die ouer leerlinge wat Hopkins in sy koshuis onthou, was die digter Philip Stanhope Worsley, wat die Newdigate-prys gewen het.<ref>{{Cite book |last1=Abbott |first1=Claude Colleer |title=The Correspondence of Gerard Manley Hopkins and Richard Watson Dixon |date=1955 |publisher=Oxford University Press |pages=1, 6 |edition=2nd}}</ref>
 
==== Isolasie ====
Hopkins het die laaste vyf jaar van sy lewe deurgebring as professor in klassieke studies aan University College, Dublin. Hopkins se isolasie in 1885 was veelvoudig: hy was 'n Jesuïet wat vervreemd was van sy Anglikaanse familie en sy vaderland, 'n Engelsman wat in Dublin klas gegee het gedurende 'n tyd van politieke onrus, en ook 'n ongepubliseerde digter wat sy artistieke en godsdienstige roepings met mekaar probeer versoen het.<ref name=Allbery>[http://poems.com/Poets'%20Picks%202012/April_24_Debra_Allbery.html Allbery, Debra. "To seem the stranger lies my lot, my life", Poetry Daily, 24 April 2012]</ref> Die gedig ''"To seem the stranger"'' is tussen 1885 en 1886 in Ierland geskryf. Dit is 'n gedig wat deurspek is met isolasie, droefgeestigheid en eensaamheid.<ref>[http://www.poemhunter.com/poem/to-seem-the-stranger-lies-my-lot-my-life/ Hopkins, Gerard M. "To seem the stranger lies my lot, my life", Poemhunter.com]</ref>
 
== Oxford en priesterskap ==
Hopkins het klassieke studies aan Balliol College, Oxford (1863-18671863–1867) geneem.<ref Namename="Gardnerxvii">W. H. Gardner (1963), ''Gerard Manley Hopkins: Poems and prose'' Penguin p. xvii.</ref> Hy begin sy tyd in Oxford as ywerige sosiale vlinder en produktiewe digter, maar dit wil voorkom asof hy ontstel is deur die gevolglike veranderinge in sy gedrag. In Oxford het hy 'n lewenslange vriendskap gesmee met Robert Bridges (later die digter-laureaat van die Verenigde Koninkryk), wat van belang sou wees in sy ontwikkeling as digter en in die vestiging van sy nadoodse lof.<ref Namename="Gardnerxvii" /> Hopkins was diep onder die indruk van die werk van Christina Rossetti, en sy het een van sy grootste kontemporêre invloede geword nadat sy hom in 1864 ontmoet het.<ref Namename="Gardnerxviii">Gardner, WH (1963) ''Gerard Manley Hopkins: Poems and prose'' Penguin p. xviii.</ref> Gedurende hierdie tyd studeer hy by die vooraanstaande skrywer en kritikus Walter Pater, wat hom in 1866 tutor en 'n vriend bly totdat Hopkins in September 1879 Oxford verlaat.<ref name="PF" /><ref>Gerald Monsman, "Pater, Hopkins and the self", ''Victorian Notes'', 1974.</ref>
 
[[Lêer:Alfred William Garrett; William Alexander Comyn Macfarlane; Gerard Manley Hopkins by Thomas C. Bayfield.jpg|duimnael|upright|links|Alfred William Garrett, William Alexander Comyn Macfarlane en Gerard Manley Hopkins (links na regs) deur Thomas C. Bayfield, 1866]]
Hopkins het in 'n dagboekinskrywing van 6 November 1865 'n asketiese doelwit vir sy lewe en werk verklaar. "Op hierdie dag het ek deur God se genade besluit om alle skoonheid prys te gee totdat ek Sy toestemming ontvang het."<ref>Dagboekinskrywing (6 November 1865), soos gerapporteer in In ''Extremity: A Study of Gerard Manley Hopkins'' (1978) deur John Robinson, bl. 1.</ref> Op 18 Januarie 1866 het Hopkins sy mees asketiese gedig, getiteld ''The Habit of Perfection'', geskryf. Op 23 Januarie het hy poësie ingesluit in die lys van dinge wat tydens [[Lent]] opgegee moet word. In Julie besluit hy om [[Rooms-Katoliek|Katoliek]] te word en reis in September na Birmingham om die leier van die Oxford-bekeerlinge, John Henry Newman, te raadpleeg.<ref Namename="Gardnerxviii" /> Hy het hom op 21 Oktober 1866 na die Rooms-Katolisisme bekeer.
 
Sy besluit om hom te bekeer het hom van sy familie en van 'n aantal van sy kennisse vervreem. Na sy graduering in 1867 is Hopkins deur Newman van 'n onderwyspos aan die Oratorium in Birmingham voorsien. Terwyl hy daar was, het hy die viool begin studeer. Op 5 Mei 1868 besluit Hopkins met beslistheid "om 'n gelowige te wees". Minder as 'n week later het hy 'n vuur van sy gedigte gemaak en digkuns bykans sewe jaar lank prysgegee. Hy het ook die bediening betree en besluit om 'n Jesuïet te word. Hy het egter eers [[Switserland]] besoek, wat Jesuïete destyds amptelik verbied het.<ref name="PF" /><ref name="ReferenceA"> P. Kitchen, ''Gerard Manley Hopkins'', Londen, 1978.</ref>
 
Hopkins het sy tydperk as Jesuïet in September 1868 in Parkstead (Manresa) House, Roehampton, begin. Twee jaar later verhuis hy na St Mary's Hall, Stonyhurst, vir sy filosofiese studies, waar hy geloftes van armoede, kuisheid en gehoorsaamheid op 8 September 1870 aflê.<ref>{{cite web |url=http://www.gerardmanleyhopkins.net/about/gerard_manley_hopkins.html |title=Gerard Manley Hopkins, Poet Priest Artist Writer Musician |work=Gerard Manley Hopkins' poems to music |first=Sean |last=O'Leary |accessdate=15 Mei 2017 |date=Julie 2006}}</ref> Hy het gevoel dat sy belangstelling in poësie hom daarvan weerhou om hom ten volle aan godsdiens te wy. Toe hy egter Duns Scotus in 1872 lees, sien hy in dat die twee nie in konflik met mekaar hoef te wees nie.<ref> [http://www.victorianweb.org/authors/hopkins/hopkins12.html Gerard Manley Hopkins: A Brief Biography] Glenn Everett, PhD. </ref> Hy gaan voort om 'n gedetailleerde dagboek tussen 1868 en 1875 by te hou. Hy was egter nie in staat daartoe om sy begeerte om die natuurlike wêreld te beskryf te onderdruk nie, en het ook musiek geskryf, geskets en vir kerklike geleenthede enkele "verse" geskryf, soos hy hulle noem. Hy sou later preke en ander godsdienstige stukke skryf.
 
In 1874 keer Hopkins terug na Manresa House om klas te gee in klassieke studies. Terwyl hy in die Jesuïete huis van teologiese studies, St Beuno's College, naby St Asaph in [[Wallis|Noord-Wallis]], gestudeer het, is hy deur sy leraar gevra om 'n gedig ter herdenking van die sinking van 'n Duitse skip tydens 'n storm te gedenk. In 1875 word hy dus weer oortuig om poësie te skryf en 'n lang gedig te skryf getiteld ''"The Wreck of the Deutschland"''. Die werk is geïnspireer deur die "Deutschland" voorval van 1866, te wete 'n maritieme ramp waarin 157 mense gesterf het, waaronder vyf Franciskaanse nonne wat Duitsland verlaat het weens onderdrukkende anti-Katolieke wette (sien die begrip ''Kulturkampf''). Die werk vertoon godsdienstige bekommernisse sowel as sommige van die ongewone ritmes van sy daaropvolgende poësie wat nie in sy enkele oorblywende vroeë werke aanwesig was nie. Dit beeld nie net die dramatiese gebeure en heldedade uit nie, maar bevat ook die digter se versoenende uitbeelding jeens die verskriklike gebeure en God se hoër doel. Die gedig is aanvaar, maar nie deur 'n Jesuïete-publikasie gedruk nie. Hierdie verwerping het sy twyfel oor sy poësie gevoed. Die grootste deel van sy poësie het tot ná sy dood ongepubliseer gebly.
 
[[Lêer: GerardManleyHopkinsBluePlaque.jpg|duimnael|Blou gedenkplaat ter herdenking van Hopkins in Roehampton, Londen]]
Hopkins het die asketiese en beperkende leefwyse van 'n Jesuïet gekies, en was by tye besonders terneergedruk en somber. Die briljante student wat Oxford verlaat het met 'n eersteklas honneursgraad, het sy finale teologie-eksamen gedruip. In 1877 skryf hy ''"God's Grandeur"'', 'n reeks sonnette wat ''"The Starlight Night"'' insluit. In Oktober 1877, nie lank nadat hy ''"The Sea and the Skylark"'' voltooi nie, en slegs 'n maand nadat hy tot priester verorden is, het Hopkins 'n aanvang geneem met sy pos as onderpriester en leraar by St St Mary's College naby Sheffield. In Julie 1878 word hy kurator by die Jesuïete-kerk in Mount Street, Londen, en in Desember dié van St Aloysius's Church, Oxford. Hierna verhuis hy na onderskeidelik Manchester, Liverpool en Glasgow.<ref name="PF" /> Terwyl hy in Oxford dien, word hy 'n stigterslid van ''The Newman Society'', 'n vereniging wat in 1878 gestig is vir Katolieke lede van die [[Universiteit van Oxford]]. Hy gee onderrig in [[Grieks]] en [[Latyn]] aan Mount St Mary's College, Sheffield, en Stonyhurst College, Lancashire.
 
In die laat 1880's ontmoet Hopkins Vader Matthew Russell, die Jesuïete stigter en redakteur van die ''Irish Monthly'' tydskrif, wat hom voorstel aan Katharine Tynan en [[W. B. Yeats]].<ref>{{Cite publication |first1=Norman |last1=White |authorlink=Norman White |url=https://academic.oup.com/nq/article-abstract/32/3/363/1169956?redirectedFrom=fulltext |title=A Newly Discovered Version of a Verse Translation by Gerard Manley Hopkins |journal=Notes and Queries |volume=32 |issue=3 |date=September 1985 |pages=363–364 | publisher=Oxford University Press |access-date=June 17, 2020 |doi=10.1093/notesj/32.3.363 |issn=0029-3970 |oclc=6941186639 |language=en-UK |via=[http://archive.is/oAxjI archive.is]}}</ref> In 1884 word hy professor in [[Grieks]] en [[Latyn]] aan University College Dublin.<ref>New English key notes 2013 Mentor boeke Dublin</ref> Sy Engelse wortels en sy onenigheid met die Ierse politiek van die tyd, sowel as sy eie klein statuur (5 voet 2 duim), onbeskaamde aard en persoonlike eienaardighede het beteken dat hy nie 'n besondere effektiewe onderwyser was nie. Dit, sowel as sy isolasie in Ierland, het sy droefgeestigheid verdiep. Sy gedigte van die tyd, soos ''"I Wake and Feel the Fell of Dark, not Day"'', weerspieël hierdie stemming. Die gedigte het weldra bekendgestaan as die ''"terrible sonnets"'', nie vanweë hul kwaliteit nie, maar omdat hulle volgens Hopkins se vriend, Canon Richard Watson Dixon, die "verskriklike kristal" bereik het, bedoelende dat die gedigte die melancholiese verwerping gekristalliseer het wat die latere deel van Hopkins se lewe gekenmerk het.
 
== Invloed op andere ==
Ricks noem Hopkins "die oorspronklikste digter van die Victoriaanse era."<ref name=Ricks>[https://www.newcriterion.com/articles.cfm/The-art-and-faith-of-Gerard-Manley-Hopkins-4424 Ricks, Christopher. "The art and faith of Gerard Manley Hopkins", ''The New Criterion'', September 1991]</ref> Hopkins word in dieselfde asem as [[T. S. Eliot]] genoem m.b.t. sy invloed op die moderne beweging in poësie.<ref>[https://www.kirkusreviews.com/book-reviews/robert-bernard-martin/gerard-manley-hopkins/ "Review: Martin, 'A Very Private Life'", Kirkus Reviews].</ref> Sy eksperimente met elliptiese frasering, dubbele betekenisse en vreemde gespreksritmes het bevrydend ingewerk op digters soos [[W. H. Auden]] en Dylan Thomas.<ref>[https://articles.latimes.com/1991-06-18/news/vw-865_1_gerard-manley-hopkins Casey, Constance. "Book Review : A Very Private Life of a Victorian Poet : Gerard Manley Hopkins: A Very Private Life by Robert Bernard Martin", ''The Los Angeles Times'', 18 Junie 1991].</ref>
 
== Geselekteerde gedigte ==
Bekende gedigte deur Hopkins sluit in:
* ''Binsey Poplars''
* ''Pied Beauty''
* ''The Windhover: To Christ our Lord''
* ''The Wreck of the Deutschland''
 
=== Eksterne skakels ===
* {{Cite wikisource |title=Poems of Gerard Manley Hopkins}}
 
=== Opnames ===
* Richard Austin lees Hopkins se poësie in ''Back to Beauty's Giver''.<ref>Luisterboek, CD, {{ISBN|0-9548188-0-6}}, 2003. 27 gedigte, insluitende ''The Wreck of the Deutschland'', ''God's Grandeur'', ''The Windhover'', ''Pied Beauty'' en ''Binsley Poplars'', en die "Terrible Sonnets".</ref>
* Jeremy Northam lees Hopkins se poësie in ''The Great Poets''.<ref>THE GREAT POETS: G.M HOPKINS (JEREMY NORTHAM) (NAXOS AUDIO BOOKS: NA190012)</ref>
* Die Amerikaanse sanger/liedjieskrywer Natalie Merchant het Hopkins se gedig ''Spring and Fall: To a Young Child'' getoonset vir haar 2010 album ''Leave Your Sleep''.
* Die skrywer Simon Edge lees ''The Wreck of The Deutschland'' tydens 'n opname wat sy roman ''The Hopkins Conundrum'' vergesel.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=OvdNbRSAd9w. Opgespoor op 26 Julie 2018.]</ref>
* Die musikant Paul Kelly sing ''God's Grandeur'' op sy 2018 album ''Nature''.
* [http://www.lancepierson.org/ Lance Pierson] het twee opnames van Hopkins se gedigte gemaak wat nou beskikbaar is as 'n [https://directory.libsyn.com/shows/view/id/106114 potgooi]
 
== Verwysings ==
Lyn 79:
* MacKenzie, Norman H. (Ed.), 1991. ''The Later Poetic Manuscripts of Gerard Manley Hopkins in Facsimile'' (New York: Garland Publishing.)
* Martin, Robert Bernard, 1992. ''Gerard Manley Hopkins – A Very Private Life'' (Londen: Flamingo/HarperCollins Publishers)
* Pomplun, Trent, "The Theology of Gerard Manley Hopkins: From John Duns Scotus to the Baroque," ''Journal of Religion'' (Januarie 2015) 95#1 pp: 1–34. DOI: 10.1086/678532
* Sagar, Keith, 2005. "Hopkins and the Religion of the Diamond Body", in ''Literature and the Crime Against Nature'', (Londen: Chaucer Press.)
* Stiles, Cheryl, 2010. [http://works.bepress.com/cheryl_stiles/12/ "Hopkins-Stricken: Gerard Manley Hopkins, a Selective Bibliography."] (Berkeley Electronic Press).
Lyn 85:
* Chakrabarti, Tapan Kumar, ''Gerard Manley Hopkins: His Experiments in Poetic Diction'' (Ph.D. proefskrif, goedgekeur deur die Universiteit van Kolkata [ongepubliseer])
 
== Eksterne skakels ==
{{Commonskat}}
{{commons category}}
{{wikiquoteWikiquote}}
* [https://www.regis.edu/About-Regis-University/JesuitEducated/How-we-live-the-Mission/Hopkins-Conference.aspx Gerard Manley Hopkins], S.J. Konferensie, Regis Universiteit
* [http://www.poetryfoundation.org/archive/poet.html?id=81375 Profiel en gedigte] by die Poetry Foundation. Opgespoor 2010-03-18