Optiese vesel: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Lyn 1:
[[Lêer:Fibreoptic.jpg|regs|duimnael|<center>Optiese vesels</center>]]
 
'n '''Optiese vesel''' is 'n [[glas]]- of [[plastiek]]vesel wat lig langs die lengte daarvan dra. Die ontwikkeling van optiese vesel het eers in 1965 in alle erns begin. In daardie stadium was die beginsels van optiese vesel reeds gevestig, maar as gevolg van hoë verliese was die tegnologie aanvanklik nie kommersieel lewensvatbaar nie.
 
Charles K. Cao en George A. Hockham, navorsers van die Britse maatskappy ''Standard Telephone and Cables'', het met die idee vorendag gekom dat verliese van minder as 20 dB per kilometer moontlik is. Hulle het die teorie gehad dat verliese deur onsuiwerhede veroorsaak word, en dat dit verwyder kan word, maar nie deur fisiese effekte soos [[Dispersie (optika)|dispersie]] (oftewel skifting, strooiing of pulsverbreding) nie.
 
In 1970 is die kritieke vlak van 20 dB per kilometer bereik deur navorsers van ''Corning Glass Works'', tans bekend as ''Corning Incorporated''.<ref>[OPTICAL FIBRE COMMUNICATION – Technical Staff of CSELT (1980)]</ref> Hulle het die verlies beperk tot 17 dB per kilometer deur [[Silikon|silikaglas]] met [[titaan]] te behandel. 'n Paar jaar later het hulle die prestasie verbeter tot slegs 4 dB per kilometer. Tans is die verliese 0.19 dB per kilometer by die 1550 nm golflengte!<ref>[ITU-T Recommendation G.652 Characteristics of a single-mode optical fibre and cable]</ref>
 
Optiese vesel word vervaardig van [[glas]] of [[plastiek]]. Dit lyk amper soos 'n mens se hare, maar is dunner en kan lig gelei. In koperkabels word [[elektrisiteit]] gelei deur [[elektron]]e maar in optiese vesel word lig voortgeplant as [[foton]]e. Die glas wat gebruik word, is suiwer [[silikon]] en word deur middel van ’n chemiese proses vervaardig. Glas-optiese vesel word veral in die telekommunikasie-industrie gebruik.
Lyn 14:
 
== Standaarde ==
Die [[ITU]] (International Telecommunication Union) is verantwoordelik om standaarde vir optiese vesel op te stel en te reguleer. Die standaarde vir optiese vesel bestaan uit 'n reeks dokumente, naamlik G.65x.<ref>[http://www.itu.int/ITU-T/]</ref>
 
== Optiese vesel ==
Lyn 24:
 
== Refleksie ==
Wanneer lig ’n voorwerp tref en daarvan kaats en nie deur die voorwerp beweeg nie, word die proses weerkaatsing of refleksie genoem. Wanneer lig weerkaats word vanaf ’n oppervlakte wat veroorsaak word deur twee mediums wat ontmoet met verskillende digthede kom die kritieke hoek ter sprake.<ref>[Advanced Level Physics. Nelkon & Parker, 1978]</ref>
 
[[Lêer:Refleksie.jpg|links|480px]]
Lyn 34:
Wanneer lig op ’n glas water met ’n lepel daarin val, lyk dit asof die lepel gebuig is waar dit in die water ingaan. Die verskynsel staan bekend as [[ligbreking]] of as refraksie. Dit gebeur weens die feit dat die lig teen verskillende snelhede deur die twee mediums beweeg, aangesien die digthede van die mediums verskil. Die twee mediums het dus twee verskillende [[Refraksie-indeks|ligbrekingsindekse]].
 
Net so breek lig wanneer dit van die kern na die bekleding in optiese vesel beweeg. Dié verskynsel volg Snel se wet.<ref>[Advanced Level Physics. Nelkon & Parker, 1978]</ref>
 
== Ligbrekingsindeks ==
Lyn 41:
waar ''n''=ligbrekingsindeks, ''c'' = spoed van lig in vakuum en ''v'' spoed van lig in ander medium is.
 
Die ligbrekingsindeks vir [[glas]] is 1.,44 wat beteken dat lig 1.,44 keer vinniger in 'n vakuum as in glas beweeg.
 
== Voortplantingsbeginsels ==
Lyn 54:
 
== Multimodusvesel ==
Deur die kern van die vesel groter te maak (byvoorbeeld 50 μm), word die kenmerke van die vesel verander. Die lig het nou etlike paaie of modusse waardeur dit kan voortplant. In multimodusvesel is die ligbron en ontvanger aansienlik goedkoper as enkelmodusvesel. Multimodusvesel se deurlatingsafstand is aansienlik korter (maksimum 2&nbsp;km) as gevolg van modale [[Dispersie (optika)|dispersie]] (oftewel skifting, strooiing of pulsverbreding) wat glad nie by enkelmodusvesel voorkom nie.<ref>[ITU-T Recommendation G.651 Characteristics of a 50/125 µm multimode graded index optical fibre cable for the optical access network]</ref>
 
[[Lêer:MultiModus.jpg|links|480px]]
Lyn 67:
 
== Dispersie ==
Ligpulse wat in die vesel gelei word, word algaande al hoe langer. Die verskynsel word [[Dispersie (optika)|dispersie]] (oftewel skifting, strooiing of pulsverbreding). Dispersie word veroorsaak deurdat die ligpuls nie net uit een golflengte bestaan nie en deurdat elke golflengte ’n unieke ligbrekingsindeks met die vesel het. Dispersie beperk dus die bandwydte wat gebruik kan word. Dispersie word gemeet in [[pikosekonde]] (ps). Die dispersiekoëffisiënt word bereken deur die volgende formule: ps/(nm.km).<ref>[Guide to WDM Technology & Testing: Andre Girard, 2000]</ref>
 
[[Lêer:Dispersie.jpg|links|610px]]
Lyn 73:
 
== Polarisasiemodusdispersie ==
Polarisasiemodusdispersie (PMD) is 'n verskynsel wat die werking van stelsels oor optiese veselkabels teen [[bandwydte]]s van groter as 2.5 GBisse per sekonde beïnvloed. Aangesien die vesel nie 100% rond is nie en die toestand oor die lengte van die vesel wissel, beweeg die lig teen verskillende snelhede in die verskillende vlakke van die vesel na die eindpunt. Die lig in die verskillende vlakke bereik die ontvanger nie teen dieselfde tyd nie en het dus PMD ondergaan. Dit lei ook tot vervorming van die golf, net soos by dispersie.<ref>[Guide to WDM Technology & Testing: Andre Girard, 2000]</ref>
 
== Eenvoudige optieseveselstelsel ==
Lyn 97:
Die gelaste vesel word dan bedek met ’n spesiale omhulsel wat dan in ’n oond binne die lasmasjien gebak word. Dit word alles gedoen om die gelaste vesel te beskerm.
 
Die optiese vesel word getoets met 'n Optiesevesel Tyddomein Reflektometer ([[OTDR]]) getoets. Met behulp van 'n OTDR kan vesels in kabels getoets word, of die vesels van verskeie kabels wat aanmekaar gelas wordis, kan ook getoets word.
 
== Verwysings ==