|
'''Genetika''' of '''erflikheidsleer''' is een'n onderdeeldeel van [[biologie]] wat ditdie besigstudie houbehels metvan erflike eienskappe: die aangebore verskille en ooreenkomste tussen die opeenvolgende generasies.
In [[1865]] publiseerdpubliseer [[Gregor Mendel]] die resultate van sy ondersoek oorna die oorerwing van verskillende eienskappe invan ertjies. Die publikasie verdwyn in die vergetenheid, maar word in [[1901]] herontdek deur [[Hugo de Vries]], [[Carl Correns]], en [[Erich von Tschermak]]. Die reëls vir oorerwing wat Mendel in sy ondersoek beskryf staan nou bekend as die Wette van Mendel.
Enkele jare daarna word chromosome geïdentifiseerdgeïdentifiseer as die draers van erflike eienskappe. Die ontdekking lei tot die ontstaan van die [[neo-Darwinisme]], waarin die evolusie teorieevolusieteorie van [[Charles Darwin]] een'n fisiese basis kry. Die fisiese draer van erflike eienskappe is die chromosome en die daarop geleë gene.
== Die Wette van Mendel ==
Die Monnik [[Gregor Mendel]] het verskillende varieteitevariëteite van ertjies (Pisum sativum) gekruis. Met die kruising van die plant het Mendel opgelet wat die verskillende kenmerke was en bekyk elke kenmerk apartafsonderlik waargeneem. Hy reël die bestuiwing om geen foute te maak. Hy ondersoek by die kruising van die soort 7 einskappeeienskappe wat telkens op 2 moentlikemoontlike maniere voor kan komvoorkom (saadvorm, saadlob, kleur, saadhuidkleur, peulvorm, peulkleur, plaat van die peul and die stengel en die lengte van die stengel). By saadvorm het hy byvoorbeeld glad en gerimpled en by saadkleur groen en geel, ens.
Hy sien toe dat na kruising van twee plante elke plant van die eerste generasie (F1) die eienskappe van een van die ouer plante het. n'n Mens noem die eienskap diewat in die eerste generasie totna expressievore kom [[dominant]] en die alternatieve einskap [[resessief]]. In die tweede generasie (F2) laattoon 75% van die plante die dominante kenmerke sien, terwyl 25% van die plante die resessiewe eienskappe het. Nou kan die resessiewe eienskappe uit gekweekuitgekweek word, waarby latere generasies geen veranderinge aan die eienskappe vertoon nie. Egter asAs die plante met dominante eienskappe egter uit gekweek word sal een dêrdederde deel die dominante eienskappe hê., Terwylterwyl die wat oor is weer die selfde 3:1 verdeling tussen die dominante en resessiewe ienskappeeienskappe laatsal sienhê as die F2 generasie.
Mendel stellstel die volgende hypothesehipotese op: VerskeideneVerskeie pare van kontrasterende eienskappe kom voortvoor uit een faktor wat die alternatiewe vorm het. Elke plant het een paar van die faktore wat een bepaalde eienskap bepaal, een faktor van elke ouer plant. Die faktor wat Mendel hier noem word teënswoordigtans 'n gengeen genoem. Hiermee lê Mendel die basis vir die wette van erflikheid soos dit nou bekend staan. Hy word overigensorigens slegs as die ondekkerontdekker hiervan bekend toe sy wette deur andere ongeveer 1900 weer herondekherontdek word.
[[bn:জিনতত্ত্ব]]
| 