Foneem: Verskil tussen weergawes

In menslike [[taal]] is 'n '''foneem''' die kleinste onderskeibare strukturele eenheid wat betekenis oor dra.<ref name=sil>[http://www.sil.org/ SIL International], [http://www.sil.org/linguistics/GlossaryOfLinguisticTerms/ Glossary of linguistic terms], [http://www.sil.org/linguistics/GlossaryOfLinguisticTerms/WhatIsACliticGrammar.htm What is a clitic? (Grammar)], besoek op 30 Maart 2008</ref> Foneme is nie die fisiese [[segment (taalkunde)|segment]]e self nie, maar, in teoretiese terme, kognitiewe abstraksies daarvan.

'n Voorbeeld van 'n foneem is die {{IfAIFA|/t/}} klank in die woorde '''''t'''op, s'''t'''and, wa'''t'''er,'' en ''ka'''t'''.'' (In transkripsie, word foneme soos hier tussen skuinsstrepe geskryf.) Hierdie voorbeelde van /t/ word as dieslefde klank beskou al word hulle in elkeen van die woorde effens anders uitgespreek, al is die verskille moontlik nie onderskeibaar selfs vir eerste taal sprekers nie. Foneme kan dus verskeie herkenbaar verskillende ''spraakklanke,'', gemaand [[foon|fone]], omvat. In die voorbeeld word die {{IPA|/t/}} in '''''t'''op'' geaspireer, {{IPA|[tʰ]}}, terwyl die {{IPA|/t/}} in ''s'''t'''and'' nie geasprireer word nie, {{IPA|[t]}} (In transkripsie word spraakklanke wat nie foneme is nie in hakkies geskryf). In baie tale soos [[Koreaans]] en [[Spaans]] is hierdie fone verskillende foneme: Byvoorbeeld, {{IPA|/tal/}} is "maan" in Koreaans, terwyl {{IPA|/tʰata/}} is "om te brand". In Spaans is daar geen geaspireerde {{IPA|[tʰ]}}, maar die foon in Amerikaanse Englels ''wri'''t'''er'' is soortgelyk aan die spaanse ''r'' {{IPA|/ɾ/}} in kontras met die Spaanse {{IPA|/t/}}.