Neuf-Brisach: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k robot Bygevoeg: fi:Neuf-Brisach
k Kosmetiese veranderinge
Lyn 1:
[[Beeld:Neuf-Brisach 007 850.jpg|thumb|right|300px|'n Lugfoto van Neuf-Brisach]] '''Neuf-Brisach''' ([[Duits]]: ''Neubreisach'') is 'n dorp met 2 100 inwoners in die gelyknamige [[kanton]] van die [[département]] [[Haut-Rhin]] in [[Frankryk]]. Neuf-Brisach lê naby die [[Ryn|Rynoewer]]oewer en die stad [[Colmar]], teenoor die Duitse stad Breisach. Die dorp is deur die beroemde Franse vestingsargitek [[Sébastien Le Prestre de Vauban]] opgerig en het, danksy sy ligging in 'n vlakte, die ideale vorm van 'n versterkte stad uit die Barok-styltydperk. Dit is een van Vauban se meesterwerke. Neuf-Brisach is net een voorbeeld van versterkte dorpe en stede, wat onder die heerskappy van die Sonkoning [[Lodewyk XIV van Frankryk]] langs die grense aangelê is.
 
Neuf-Brisach is volgens die militêre Barok-boustyl in 'n roosterpatroon gebou, met 'n paradegrond in die sentrum van die dorp, wat daarnaas ook oor kwartiere vir soldate en offisiere, militêre geriewe, 'n kerk, huise vir die burgerlike bevolking en 'n vestingwal met mure, 'n reeks loopgrawe en torings ringsom beskik het.
 
== Geskiedenis ==
[[Beeld:Neuf Brisach.jpg|thumb|right|250px|Die plattegrond van Neuf-Brisach]]
Nadat die versterkte "Oud"-Breisach net soos [[Elsas]] in die [[17de eeu]] by Frankryk ingelyf is, het dit as gevolg van die vredesluiting van [[Ryswyk]] in [[1697]] weer onder [[Oostenryk|Oostenrykse]]se heerskappy gekom. Frankryk het dus 'n nuwe versterking teen die Ryn benodig, en Lodewyk XIV gee aan Vauban die opdrag om in Neuf-Brisach 'n vesting teenoor die Oostenrykse Breisach op te rig.
 
Die vesting, wat in die tydperk tussen [[1699]] en [[1703]] opgerig is, het destyds as die grootste militêre versterking in die Barok-boustyl bekend gestaan. Die dorp se kerk is eers in [[1736]] bygevoeg, en die raadsaal in [[1758]], nadat 'n provisionele ouer gebou afgebreek is.
Lyn 19:
Moderne vestings soos Neuf-Brisach is in teenstelling met die Middeleeuse [[kasteel|kastele]], wat meestal op ontoeganklike bergspitse ontstaan het, langs die invalsweë opgerig. Die vyandelike troepe se infanterie was in staat om 'n sekere afstand van die vesting te handhaaf - maar nie sy tros nie: 'n Swaar kanon het immers sowat twee ton geweeg. 'n Battery van tien 24-pond-kanonne het per dag koeëls met 'n totale gewig van twaalf ton en ses ton kruit afgeskiet. Hierdie swaar krygstuig kon net op rybare hoofpaaie vervoer word.
 
== Besienswaardighede ==
Naas die versterkings en die historiese argitektuur van die dorp is daar 'n plaaslike museum in die Belfort-poort, wat aan die militêre argitek Vauban en die dorp se argitektuur gewy is.
 
Lyn 25:
*[http://www.kaiserstuhl-breisgau.de/Seiten/Unterseiten/neuf-brisach_02.htm Lugfotos van Neuf-Brisach]
 
[[Kategorie:Dorpe in Frankryk]]
 
[[Kategorie:Dorpe in Frankryk]] [[Kategorie:Argitektuur]]
 
[[als:Neuf-Brisach]]