Sinn Féin: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k robot Bygevoeg: it:Sinn Féin (politica)
+Verwysings, ens.
Lyn 16:
 
===Die Paasfees Opstand===
 
Sinn Féin is verkeerdelik deur die Britte blameer vir die [[Paasfees Opstand]], waarby dit glad nie betrokke was nie en slegs 'n wens vir sterker afskeiding as selfbestuur gedeel het — die leiers van die Opstand wou sekerlik meer bereik die Dubbel Monargie. Enige groep wat met hoofstroom grondwetlike politiek verskil het is deur Britse kommentators as 'Sinn Féin' gebrandmerk. Die term 'Sinn Féin Rebellie' is ook deur die Ierse media, die ''Royal Irish Constabulary (RIC)'', die Dublin Metropolitaanse Polisie (DMP) en selfs deur sommige betrokke by die Opstand gebruik.
 
Line 24 ⟶ 23:
 
===Eerste verkiesing===
 
Sinn Féin het 73 van Ierland se 106 setels in die [[Verenigde Koninkryk van Groot Brittanje en Ierland]] parlement in die algemene verkiesing in Desember 1918 verower, waarvan baie onbestrede was. Daar was vier redes hiervoor. Eerstens het die IPP, wat vir veertig jaar die grootste party in Ierland was, nie sedert 1910 in 'n verkiesing deelgeneem nie. In groot dele van Ierland het die party strukture agteruit gegaan en was dit nie meer in staat om 'n verkiesingsveldtog te voer. Ander setels was onbestrede as gevolg van massa ondersteuning wat ander partye laat besluit het dat dit nie die moeite werd is om teen Sinn Féin te staan nie aangesien dit verseker sou wen. Kontemporêre dokumente suggereer ook 'n sekere mate van intimidasie van opponente. (Piaras Béaslaí het 'n voorbeeld in 'n tussen-verkiesing in Longford in 1917 gedokumenteer waar 'n Sinn Féin aktivis 'n geweer teen die kop van 'n verkiesingsbeampte geplaas het en hom gedwing het om die verkiesing van die Sinn Féin kandidaat aan te kondig al het die IPP kandidaat meer stemme gehad. Potensiële kandidate wat as ernstige bedreiging vir Sinn Féin kandidate beskou is, is gewaarsku om nie in sommige [[Ulster]] kiesafdelings en in in [[Munster]] te staan nie.) Omdat so baie van die setels onbestrede was, is dit moeilik om te bepaal hoe groot die party se steun werklik was. Skattings wissel van 45% tot 80%. <ref>{{cite web| url=http://www.ark.ac.uk/elections/h1918.htm| title=The Irish Election of 1918| accessdate=2006-04-27}}</ref>. Laastens was emigrasie baie moeilik tydens die oorlog wat daartoe gelei het dat tiene duisende jong mense in Ierland was wat andersins moontlik nie daar sou wees nie
 
Line 34 ⟶ 32:
 
===Die skeuring oor die Anglo-Ierse Verdrag===
[[ImageBeeld:Dev-st.jpg|frame|left|[[Éamon de Valera]], Vierde leier van Sinn Féin (1917&ndash;26)]]
 
[[Image:Dev-st.jpg|frame|left|[[Éamon de Valera]], Vierde leier van Sinn Féin (1917&ndash;26)]]
 
Na die voltrekking in Desember 1921 van die Anglo-Ierse Verdrag onderhandelinge tussen verteenwoordigers van die Britse Regering en de Valera se republikeinse regering en die naelskraapse goedkeuring van die Verdrag deur Dáil Éireann, is 'n staat genaamd die [[Ierse Vrystaat]] gevestig. [[Noord-Ierland]] (a ses graafskap gebied wat opegestel is onder die Britse Regering van Ierland Wet 1920 het gekies om nie deel te word van die nuwe staat nie, soos toegelaat deur die verdrag.
Line 44 ⟶ 41:
 
Nadat gewapende aksie tydelik in die Vrystaat gestaak is, het die beweging weer geskeur met die vertrek (March 1926) van die party se leier Eamon de Valera, nadat hy 'n mosie verloor het om afstand te doen van ''abstention'' as die stelling "Fidelity to the King" afgeskaf sou word. Hy het toe Fianna Fáil met ander voorstanders van deelname in grondwetlike politiek gestig en die volgende jaar na die Ierse parlement ([[Dáil Éireann]]) teruggekeer en in 1932 die regering gevorm.
 
 
===1970 skeuring in die "Provisionele" en "Offisiële" vleuels===
 
Na 'n aantal onsuksesvolle pogings tot gewapende opstand, insluitend 'n naïewe skema in die 1940s tussen sommige IRL lede en die [[Nazi Duitsland|Nazis]] om wapens aan te skaf {{verwysing benodig}}, het die party in die 1960s na links beweeg en 'n 'stagist' benadering aangeneem soortgelyk aan die ortodokse [[Kommunisme|Kommunistiese]] analise. Die party het onder die invloed van 'n generasie intellektuele wat geassosieer is met die Kommuniste Party van Groot-Brittanje se Connolly Association en het gestreef vir 'n besliste breuk met die biegpolitiek van die verlede. Die nuwe generasie leiers wou [[Ulster]] se [[Protestantisme|Protestante]] werkers in 'n anti-imperialistiese populêre front inskakel.
 
Line 53 ⟶ 48:
 
Op die ou einde is geen hervormings geïmplementeer nie. In Augustus 1969 is Noord-Ierland oorspoel met 'n golf van onluste en sektariese aanvalle, en is Britse troepe gestuur om die (grootliks Unioniste) Royal Ulster Constabulary te ondersteun. Die geweld, of die IRL se geringe reaksie daarop, het die linksgesinde leierskap van die republikeinse beweging gediskrediteer. Sekere Fianna Fáil politici in die Republiek, uit vrees vir Kommunisme, was ondertussen instrumenteel in die finansiering en bewapening van 'n splintergroep wat meer begaan was met die geweldadige weerstand tot die noordelike regering as in die aanblaas van 'n sosialistiese revolusie in die hele Ierland.
 
== Verwysings ==
{{verwysings}}
 
[[Kategorie:Ierse Republiek]]