Kritiek van Reine Beredenering: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
kNo edit summary |
kNo edit summary |
||
Lyn 1:
Die '''Kritiek van Reine Bereding''' (Duits: ''Kritik der reinen Vernunft'' [http://commons.wikimedia.org/wiki/Image:Kant_Kritik_der_reinen_Venunft_1781.jpg]) is [[Immanuel Kant]] se eerste ''Kritiek'' en verhandel oor die bewerkings en grense van die mens se verstand (Die ander twee ''Kritiek''e is die [[Kritiek van Praktiese Beredening]] (Duits: ''Kritik der praktischen Vernunft'') aangaande etiek, en die [[Kritik van Beoordeling]] (Duits: ''Kritik der Urteilskraft'') oor [[estetika]] en [[teleologie]]). In dié boek stel Kant ''transendentale ideëlisme'' voor om ons verhouding met die wêreld van ons ondervinding te beskryf. Om die projel kortwegs te beskryf: die wêreld soos dit vir ons verskyn is grotendeels 'n skepping van ons verstand (dus ''ideëlisme''), waar die manier van voorstelling bepaal word deur katogorieë van verstand wat elke mens besit en deël (dus is dit ''transendentaal''), maar die fenomeneme waarmee ons te doen het is reëlmatige voorstellings van die werklikheid. Kant se metafisika is dus 'n ''gemediëerde rieëlisme'', omdat ons ondervindings die regte wêreld voorstel, maar in 'n manier waar die struktuur van ons verstand staan as 'n tussenganger wat die karakter van ondervinding bepaal. Die metodiek in die boek is hoofsaaklik waar Kant probeer sin maak van gewone stellings wat ons in 'n onderwerp-woorverp vorm maak, waarin hy die presiese verhouding tussen ons as die onderwerp en wat die voorwerp van ons ondersoeking is bepaal.
Sy projek is om die status van [[wetenskap]] te verdedig teen die [[skeptisisme]] wat [[David Hume]] voorstel. Hume lewer indrukwekkende en invloedryke argumente wat wys dat verskeie basiese konsepte, soos [[kausaliteit]] en [[induksie]], wat van ongelooflike belang is tot die wetenskap, problematies is om te regverdig. In kort, daar is niks in ondervinding wat kon tel as 'n ondervinding van veroorsaking nie. As mens sien hoe een ding 'n ander ding veroorsaak, sien mens net die een ding en die ander, en moet mens voorstel dat hul in 'n kausale verhouding teenoor mekaar staan. En natuurlik kan iets om iets voor te stel nie tel as 'n bewys vir daardie ding nie. As kausaliteit 'n sinnelose ideë is, dan is byna alle stellings in die wetenskap onsin. As wetenskaplike kennis en sy metodiek gerespekteer moet word, moet daar 'n verduideliking gegee word van waar ons kennis van kausale verhoudings vandaan kom.
| |||