Biodiversiteit: Verskil tussen weergawes

'''Biodiversiteit''' of '''biologiese diversiteit''' is die verskeidenheid van lewe op [[aarde]] en behels die hele spektrum van [[geen|gene]], [[spesie]]s, [[ekostelsel]]s en landskappe. Dit sluit 'n ongelooflike aantal soorte [[plant]]e, [[dier]]e en [[organisme]]s in. Biodiversiteit is egter ook veel meer as dit. Dit omvat ook genetiese wisselwerking tussen spesies, verskeidenheid van spesies en lewensvorme, diversiteit van verwante spesies en interaksie tussen hulle, en ekologiese prosesse. Biodiversiteit is die natuur se manier om onder andere 'n ontsaglike [[genepoel]] daar te stel wat kan help om versteurings in ekostelsels te verwerk en te bowe te kom. Dit speel 'n onmisbare rol in die vorming, beskerming en instandhouding van grond, die regulering van die [[klimaat]], asook die instandhouding van ekologiese prosesse en lewensonderhoudende stelsels. Kortom, sonder biodiversiteit kan die [[mens]] nie leef nie. Dit is danksy biodiversiteit dat voedsel, klerasie, medisyne en behuising verkry kan word, en dit is biodiversiteit wat die hoeksteen van toerismebedrywe vorm.

 

Daar is al 1,75 miljoen spesies geklassifiseer, maar kenners vermoed dat daar omtrent 100 miljoen kan wees. Die volgende getalle gee 'n idee van die aarde se biodiversiteit:

 

|}

 

[[Suid-Afrika]] beskik oor omtrent 10% van die wêreld se plant-, voël- en diersoorte. Die plantegroei van die land bestaan uit sowat 22 000 soorte, waaronder die bekende en unieke [[fynbosbioom]]. Die fynbos-plantegroeigebied huisves ongeveer 8 000 plantspesies, waarvan 70% endemies is. Sedert [[1652]] is ongeveer 46% van die droë [[woud]], 62% van die [[grasvlakte]]s, 50% van die [[wortelboommoeras]]se, en 90% van die [[renosterveld]] in Suid-Afrika reeds uitgewis. Die meeste van hierdie uitwissing het in die laaste [[eeu]] plaasgevind.

 

Wêreldwyd word daar gevrees dat 'n verdere derde van die aarde se biodiversiteit binne die volgende 20 tot 30 jaar uitgewis sal word. Die mens se aktiwiteite plaas toenemende druk op die oorblywende ekostelsels deur dit te verander en te fragmenteer of te vernietig. Dit bring verlies aan habitat mee en veroorsaak dat spesies uitsterf en die genepoel van die aarde inkrimp. Meer as 11&nbsp;000 bekende plant- en dierspesies verkeer wêreldwyd op die rand van uitwissing. In [[reënwoud]]e verdwyn daar elke jaar ongeveer 27&nbsp;000 spesies (hoofsaaklik [[insek]]te en [[plant]]e). Die gebiede waar biodiversiteit die vinnigste afneem, is in die [[armoede|armer]], dig bevolkte dele van die wêreld soos [[Suid-Amerika]] (veral [[Brasilië]]), [[Sentraal-Afrika]] (veral in die [[Demokratiese Republiek van die Kongo]]) en [[Oos-Asië]] (in lande soos [[Indonesië]] en [[Sjina]]). Die regering van die Demokratiese Republiek van die Kongo (DRK) betaal vir hul burgeroorlog van die afgelope aantal jare deur aan [[Zimbabwe]] en ander [[Afrika]]lande die regte te verkoop om die reënwoude af te kap en die produkte daarvan te verkoop. In ruil daarvoor verskaf lande soos Zimbabwe dan soldate aan die DRK-regering.<!-- Is die oorlog nie al verby nie? Indien wél, moet hierdie sin in die verlede tyd wees -->

 

Ten einde biodiversiteit te bewaar, sal die wêreld se oorblywende kerngebiede van groot diversiteit (sogenaamde ''hotspots'') geïdentifiseer, gedokumenteer en beskerm moet word. Daar is reeds 24 ekologieryke gebiede geïdentifiseer wat 50% van alle landlewende spesies op aarde bevat (op net 2% van die aardoppervlak). Bewaringsaksies sal egter in samewerking met gemeenskappe wat binne of langs hierdie gebiede woon, onderneem moet word (en hulle sal [[volhoubare ontwikkeling|voordeel daaruit moet put]]), anders sal dit verlore gaan. Die bewaring van biodiversiteit is grondliggend aan die sukses van die proses van [[ontwikkeling]]. Dit gaan nie bloot om die beskerming van die natuurlewe in natuurreservate nie. Dit gaan ook oor die behoud van die aarde se natuurlike stelsels wat lewensondersteunende stelsels vir die mens is, en die genetiese rykdom waarvan die mens afhanklik is in die nimmereindige stryd om gewasse en lewende hawe te verbeter.

 

*''Sosiale Wetenskappe'': Bateleur-paneel, Bateleur-boeke, Eerste uitgawe

 

[[Kategorie:Biologie]]

 

[[ar:تنوع حيوي]]

[[ta:உயிரியற் பல்வகைமை]]

[[uk:Біорізноманіття]]

[[vi:Đa dạng sinh học]]

[[zh:生物多樣性]]