Ekologie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k robot Bygevoeg: kl:Økologi
Xqbot (besprekings | bydraes)
k robot Bygevoeg: lv:Ekoloģija; cosmetic changes
Lyn 1:
Die woord '''ekologie''' beteken letterlik "die studie van die huis" ([[Grieks]]: ''oikos'' = huishouding + ''logos'' = diskoers of studie). Letterlik is ekologie dus die [[wetenskap]]like studie van [[organisme]]s ([[plant]]e en [[dier]]e) in hul huis (natuurlike omgewing), dit wil sê die studie van die verwantskappe en die wisselwerkinge tussen lewende organismes onderling en tussen die organismes en die natuurlike omgewing waarin hulle aangetref word. Kernbegrippe in hierdie definisie soos "verwantskap", "wisselwerking" en "omgewing" dui daarop dat 'n organisme nie in algehele isolasie lan leef nie. Daar bestaan 'n verwantskap en wisselwerking tussen organismes wat saamleef, saam [[voortplanting|voortplant]] en op mekaar vir voedsel aangewese is. Sulke organismes leef ook in assosiasie met die grond, die [[water]] en die [[lug]]. Hulle leef dus in 'n bepaalde omgewing, wat omtrent alles in die laag op en om die aarde kan insluit, sowel [[lewe]]nd as dood, en wat as die [[biosfeer]] bekend staan. Die kortste definisie kan dus moontlik as die mees geskikste beskou word, naamlik "ekologie is omgewingsbiologie", aangesien die studie met die [[biologie]] van organismes in hul omgewing te doen het. In hierdie verband word daar onderskei tussen [[outekologie]] en [[sinekologie]]. Eersgenoemde het te doen met die studie van 'n individuele organisme of 'n individuele spesie, terwyl sinekologie die studie van groepe of organismes wat as 'n eenheid bestaan, behels.
 
== Die biologiese spektrum ==
'n Doeltreffende manier om die studiegebied van die ekologie af te baken, is om 'n vereenvoudigde biologiese spektrum te gebruik wat kortliks soos volg saamgevat kan word:
 
Lyn 34:
| '''ekostelsel'''
|-
| colspan=2 align=center | └────────────────────────────────────┘<br />wisselwerking
|
|}
Lyn 44:
*'''[[Biosfeer]]''' (ook '''ekosfeer'''). Die gedeelte van die aarde (grond, water, lug) waarin die [[ekostelsel]] suksesvol kan voortbestaan. Die biosfeer omsluit dus alle lewe op aarde, asook die onderlinge wisselwerkinge tussen lewende organismes en hul omgewing. Hierdie wisselwerkinge help om 'n blywende, gestadigde toestand te handhaaf te midde waarvan 'n onafgebroke [[energie]]vloei vanaf die [[son]] deur die biosfeer terug na die [[ruimte]] plaasvind.
 
== Sien ook ==
*[[Biologie]]
*[[Ekostelsel]]
Lyn 104:
[[lmo:Eculugía]]
[[lt:Ekologija]]
[[lv:Ekoloģija]]
[[mg:Ekolojia]]
[[mi:Mātauranga taupuhi kaiao]]