Tru-osmose: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k robot Bygevoeg: et:Pöördosmoos
Xqbot (besprekings | bydraes)
k robot Bygevoeg: bg:Обратна осмоза; cosmetic changes
Lyn 1:
'''Tru-osmose''' is 'n filtrasie proses wat gebruik word om water te suiwer. Dit behels die toepassing van 'n hoë druk om 'n [[oplossing]] deur 'n halfdeurlaatbare membraan te dwing en sodoende die opgeloste stof aan die een kant te hou en die suiwer [[oplosmiddel]] deur te laat na die ander kant van die membraan. Dit is dus basies die omgekeerde van wat gebeur met gewone [[osmose]] waar die natuurlike neiging van die [[oplosmiddel]] is om deur 'n membraan van die laer konsentrasie na die hoër konsentrasie te beweeg wanneer daar geen druk toegepas word nie.
 
== Prosedure ==
Formeel gedefinieer is tru-osmose die proses om 'n oplosmiddel te dwing vanaf 'n gebied van hoë opgeloste stof konsentrasie deur 'n membraan na 'n gebied waar daar 'n laer konsentrasie van die opgeloste stowwe is deur 'n druk toe te pas wat hoër is as die [[osmotiese druk]].
 
Die membrane wat gebruik word vir tru-osmose het 'n digte sperlaag in die polimeermatriks waar die meeste skeiding plaasvind. In die meeste gevalle word die membraan ontwerp om slegs water deur hierdie digte laag deur te laat terwyl die opgeloste stowwe (soos die ione van soute) verhoed word om deur te beweeg. Hierdie proses vereis dat 'n hoë druk aan die hoë-konsentrasie kant van die membraan toegepas word, gewoonlik tussen 2-17 [[bar]] vir vars- en brak water en 40-70 bar vir seewater, wat 'n natuurlike osmotiese druk van 24 bar het wat oorkom moet word.
 
Hierdie proses is veral bekend vir die gebruik daarvan in die ontsouting van [[seewater]] om vars water te produseer, maar is ook al gebruik om vars water te suiwer vir mediese, nywerheids- en huishoudelike toepassings sedert die vroeë 1970's.
Lyn 10:
As twee oplossings met verskillende konsentrasies van 'n opgeloste stof gemeng word sal die hoeveelheid opgeloste stof in die twee oplossings eweredig versprei wees in die gesamentlike oplosmiddel van die twee oplossings.
 
In plaas daarvan om die twee oplossings te meng kan hulle in twee kompartemente geplaas word wat van mekaar geskei word deur 'n [[halfdeurlaatbare membraan]]. Die halfdeurlaatbare membraan laat nie die opgeloste stowwe toe om van een kompartement na die ander te beweeg nie, maar laat wel die oplosmiddel toe om te beweeg. Aangesien die ewewig nie bereik kan word deur die beweging van die opgeloste stowwe soos in die geval waar die oplossings vermeng word nie, word die ewewig bereik deur die beweging van die oplosmiddel vanaf die lae opgeloste stof konsentrasie na die gebied waar die opgeloste stof konsentrasie hoog is. Die uitbeweeg van die oplosmiddel vanaf die kant met die lae konsentrasie veroorsaak dat die konsentrasie aan daardie kant toeneem terwyl die konsentrasie aan die ander kant afneem. Hierdie proses word osmose genoem. Hierdie proses sal voortduur solank as wat die druk aan die hoë konsentrasie kant laer is as die "osmotiese druk".
 
Die tru-osmose proses behels 'n soortgelyke opstelling behalwe dat daar 'n druk aan die hoë konsentrasie kant toegepas word wat hoër is as die [[osmotiese druk]] en sodoende word die proses dus in die truwaartse rigting geforseer, d.w.s. die oplosmiddel word gedwing om vanaf die hoë konsentrasie kant na die laer konsentrasie kant te vloei.
Lyn 26:
* Opsioneel word 'n ultraviolet lamp gebruik vir ontsmetting van enige mikrobe wat by die filtreerproses deurgeglip het.
 
In sommige stelsels word die koolstof filter uitgelaat en word 'n sellulose triasetaat (STA) membraan in plek daarvan gebruik. Dié membraan is geneig om te verrot as dit nie deur gechloreerde water beskerm word nie, terwyl die dun film membraan deur die chloor afgebreek word. In STA stelsels word 'n koolstof filter dikwels benodig om die chloor uit die finale produk te verwyder.
 
Draagbare tru-osmose waterbehandelingstelsels is ook in die mark beskikbaar vir persoonlike gebruik. Hierdie stelsels word dikwels gebruik deur mense wat in plattelandse gebiede woon waar skoon drinkwater nie geredelik beskikbaar is nie. Gewoonlik word rivier- of seewater gebruik om hierdie stelsels te voer. Sommige reisigers wat lang bootritte onderneem of op eilande gaan kamp of na lande reis waar die watervoorraad besoedel en nie op standaard is nie gebruik dikwels hierdie draagbare stelsels saam met een of meer Ultraviolet steriliseerders. Tru-osmose stelsels word ook baie gebruik deur mense wat seewater akwariums as stokperdjie beoefen. Gebottelde mineraalwater word ook dikwels vervaardig deur 'n tru-osmose stap in die proses in te sluit om besoedeling en mikro-organismes te verwyder. Sodanige verwerking van natuurlike mineraalwater word egter in sekere Europese lande verbied.
 
In die waterbehandelingsnywerheid word daar tipies van 'n kaart gebruik gemaak waar die grootte en soort kontaminante gelys word wat deur die verskillende soorte membrane deurgelaat sal word.<ref>http://www.hfpurewater.com/reverse_osmosis.htm - Membraanstelsels op ''HF Pure Water'' se webwerf.</ref> Die verskeie filtrasieprosesse word volgens hierdie kaarte geklassifiseer - gewone partikelfiltrasie om deeltjies van 10 000 [[Ångström]] of groter te verwyder. Mikrofiltrasie verwyder partikels van 500 Ångström of groter. Ultrafiltrasie word gebruik om partikels van 30 Ångström of groter te verwyder. Nanofiltrasie word gebruik om partikels van 10 Ångström of groter te verwyder. Tru-osmose is die finale kategorie van membraanfiltrasie en verwyder partikels wat groter as 1 Ångström is.
 
=== Water- en afvalwater suiwering ===
Reënwater wat versamel word vanaf stormwater dreineringstelsels word gesuiwer met tru-osmose en word gebruik vir besproeiing en nywerheidsverkoeling in Los Angeles en ander stede as 'n oplossing tot watertekorte.
 
In nywerhede word tru-osmose gebruik om minerale uit water te verwyder vir ketel voerwater by kragstasies. Dié water word herhaaldelik verdamp en gekondenseer. Dit moet daarom so suiwer moontlik wees sodat daar nie soutneerslae op masjinerie gelaat word of korrosie veroorsaak word nie. Dit word ook gebruik om afvalwater en brak grondwater te suiwer.
 
In Julie 2005 het die regering van [[Singapoer]] aangekondig dat 'n proses genaamd [[NEWater]] 'n betekenisvolle deel sou vorm van hulle toekomstige watervoorsieningstrategie. Dit behels grootliks die gebruik van tru-osmose om huishoudelike afvalwater te suiwer en te hersirkuleer na die reservoirs.
 
In [[Australië]], wat een van die droogste kontinente ter aarde is, speel tru-osmose reeds 'n groot rol in watervoorsiening met 'n groot tru-osmose aanleg in [[Perth]] (sien [[Kwinana ontsoutingsaanleg]]) en verskeie ander aanlegte wat beplan word of reeds in aanbou is in ander groot stede daar ([[Sydney]], [[Melbourne]] en [[Adelaide]]).
Lyn 43:
In Suid-Afrika bestuur [[SASOL]] verskeie tru-osmose aanlegte vir die suiwering van afvalwater.<ref>http://www.gltame.co.za/index.php?pageid=407&pid=220 - Berig oor een van Sasol se Buismembraan tru-osmose aanlegte</ref><ref>http://www.icis.com/Articles/1996/09/16/5942/sasol-locates-desalination-plant-at-secunda.html - Berig oor SASOL se spiraalmembraan tru-osmose aanleg</ref>
 
== Verwysings ==
{{verwysings}}
 
Lyn 49:
 
[[ar:تناضح عكسي]]
[[bg:Обратна осмоза]]
[[cs:Reverzní osmóza]]
[[de:Umkehrosmose]]